Czy można kupić ziemię bez sporządzenia aktu notarialnego?

Umowa kupna-sprzedaży nieruchomości bez zachowania formy aktu notarialnego jest nieważna. Zgodnie z art. 158 Kodeksu cywilnego, umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. To samo dotyczy umowy przenoszącej własność. Artykuł 73 § 2 k.c. wskazuje, że jeżeli ustawa zastrzega dla czynności prawnej inną formę szczególną, czynność dokonana bez jej zachowania jest nieważna.

Kiedy dochodzi do zasiedzenia nieruchomości?

Jeśli jednak ziemia ta jest w posiadaniu Pani rodziny od ponad 30 lat, zachodzą przesłanki do nabycia jej własności w drodze zasiedzenia. W myśl art. 172 k.c. posiadacz nieruchomości niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat 20 jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze. Po upływie lat 30 posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze. W przypadku gdy wejście w posiadanie nastąpiło na skutek zawarcia umowy w formie innej niż wymagana prawem, uważa się, że jest to posiadanie w złej wierze. Jeśli 30 lat od zawarcia nieformalnej umowy upłynęło już po przekazaniu gospodarstwa synowi, wniosek o zasiedzenie powinien złożyć on. Według art. 176 § 1 k.c., jeżeli podczas biegu zasiedzenia nastąpiło przeniesienie posiadania, obecny posiadacz może doliczyć do czasu, przez który sam posiada, czas posiadania swego poprzednika.

Czy osoba niebędąca rolnikiem może nabyć ziemię rolną przez zasiedzenie?

Należy pamiętać o tym, że nabyć nieruchomość rolną przez zasiedzenie może jedynie rolnik indywidualny w rozumieniu ustawy z 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego. Zgodnie zaś z art. 6 tej ustawy, za rolnika indywidualnego uważa się osobę fizyczną będącą właścicielem, użytkownikiem wieczystym, samoistnym posiadaczem lub dzierżawcą nieruchomości rolnych, których łączna powierzchnia użytków rolnych nie przekracza 300 ha, posiadającą kwalifikacje rolnicze oraz co najmniej od 5 lat zamieszkałą w gminie, na obszarze której jest położona jedna z nieruchomości rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego i prowadzącą przez ten okres osobiście to gospodarstwo.

Jeśli syn spełnia te warunki, może wnieść do sądu wniosek o stwierdzenie nabycia własności przez zasiedzenie. Opłata od wniosku wynosi 2 tys. zł. Należy go złożyć do wydziału cywilnego sądu rejonowego właściwego dla miejsca położenia nieruchomości.

Alicja Moroz
fot. Pixabay