Czy w tym konkretnym przypadku właściciel może sprzedać dzierżawione grunty?

Temat sprzedaży gruntów rolnych będących w dzierżawie był już poruszane w TPR. Przypominamy zatem krótko: według ustawy z 11 kwietnia 2003 roku o kształtowaniu ustroju rolnego (u.k.u.r.), nabywca nieruchomości rolnych jest obowiązany prowadzić gospodarstwo rolne, w skład którego weszła nabyta nieruchomość rolna, przez co najmniej 5 lat od dnia nabycia przez niego tej nieruchomości, a w przypadku osoby fizycznej prowadzić to gospodarstwo osobiście. W okresie tym nabyta nieruchomość nie może być zbyta ani oddana w posiadanie innym podmiotom. Jeżeli nabędzie Pan nieruchomość rolną będącą w dzierżawie, co w świetle Kodeksu cywilnego jest możliwe, nie będzie Pan mógł, co do zasady, wykonać tego obowiązku.

Według u.k.u.r., jeżeli nabywca nieruchomości rolnej nie podjął lub zaprzestał prowadzenia gospodarstwa rolnego, a w przypadku osoby fizycznej osobistego prowadzenia gospodarstwa rolnego, w skład którego weszła nabyta nieruchomość rolna – Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa może wystąpić do sądu o nabycie własności tej nieruchomości za zapłatą ceny odpowiadającej jej wartości rynkowej określonej stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami.

Zatem najlepiej, aby właściciel rozwiązał umowę dzierżawy gruntów rolnych ze swoją ciocią. Wystarczy zgodne oświadczenie stron o rozwiązaniu umowy dzierżawy.

Strony umowy, wydzierżawiający i dzierżawca, zawsze mogą bowiem rozwiązać umowę dzierżawy gruntów rolnych, o ile dwie strony wyrażają taki zamiar. Problem wystąpi, jeżeli ciocia nie będzie chciała wyrazić zgody na rozwiązanie umowy. W takiej sytuacji właściciel powinien zapoznać się z umową dzierżawy, gdyż może są tam wskazane przesłanki uprawniające do wypowiedzenia umowy przez wydzierżawiającego.

Kiedy wydzierżawiający może wypowiedzieć umowę dzierżawcy?

Według Kodeksu cywilnego wydzierżawiający może wypowiedzieć umowę dzierżawy, gdy dzierżawca oddał grunt rolny w poddzierżawę.

Według 698 § 1 k.c., bez zgody wydzierżawiającego dzierżawca nie może oddawać przedmiotu dzierżawy osobie trzeciej do bezpłatnego używania ani go poddzierżawiać. W razie naruszenia powyższego obowiązku wydzierżawiający może dzierżawę wypowiedzieć bez zachowania terminów wypowiedzenia.

Natomiast dzierżawca może zlecić wykonanie pewnych czynności agrotechnicznych firmie zewnętrznej. Nie stanowi to podstawy do wypowiedzenia.

dr hab. Aneta Suchoń, prof. UAM
fot. arch. red.