Przekazanie gospodarstwa a czynsz dzierżawny

Zamierzam przekazać synowi ziemię z gospodarstwa, dla której zawarłem umowę dzierżawy pod farmę fotowoltaiczną. Ustaliliśmy, że czynsz przez 10 lat będę otrzymywał ja jako wydzierżawiający. Czy takie rozwiązanie jest zgodne z prawem i możliwe?

Jan L. (woj. łódzkie)

Jak działa poddzierżawa i komu należy się czynsz?

Przypomnijmy: regulacje ustawowe dotyczące umowy dzierżawy znajdziemy głównie w przepisach artykułów 693–709 Kodeksu cywilnego. Dodatkowo, do umów dzierżawy stosuje się niektóre przepisy dotyczące umów najmu oraz ogólne zasady dotyczące zobowiązań. Istotne uregulowania ustawodawca zamieścił również w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego z 11 kwietnia 2003 r. (tekst jednolity DzU2022.2569).

Powszechnie wiadomo, że dzierżawa polega na oddaniu dzierżawcy przez wydzierżawiającego na czas oznaczony lub nieoznaczony przedmiotu dzierżawy (tutaj: gruntu rolnego) do używania z prawem pobierania pożytków (plonów), jakie przedmiot ten może przynosić, a dzierżawca zobowiązuje się w szczególności do opłacania czynszu. Nie wszyscy zdają sobie jednak sprawę z tego, że wydzierżawiającym może być nie tylko właściciel gruntu, ale również posiadacz samoistny lub zależny gruntu. Ważne jest, by wydzierżawiający mógł wydać dzierżawcy przedmiot umowy (tutaj: grunt) i zapewnić mu niezakłócone wykonywanie tej dzierżawy przez określony czas. W praktyce oznacza to, że wydzierżawiającym może być także np. dzierżawca (wtedy mamy do czynienia z tzw. poddzierżawą).

Czytelnik chciałby otrzymywać czynsz dzierżawny również po przeniesieniu własności ziemi na syna. Takie rozwiązanie, w świetle tego, co wyjaśniliśmy powyżej, jest możliwe i zgodne z prawem. Na wszelki wypadek należy zwrócić tylko uwagę, czy umowa dzierżawy nieruchomości pod fotowoltaikę nie wyłącza takiej "poddzierżawy". Niejako przy okazji należy przypomnieć o przepisie art. 2b par. 1 ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego i wynikającym z niego obowiązku osobistego prowadzenia przez nabywcę gospodarstwa rolnego, w skład którego weszła nabyta nieruchomość rolna, przez co najmniej 5 lat od dnia jej nabycia.

adw. Mikołaj Pomin

Fot. Sierszeńska