Kto odpowiada za urządzenia melioracji wodnej?

Według art. 199 ustawy Prawo wodne, wykonywanie urządzeń melioracji wodnych należy do właścicieli gruntów. Urządzenia melioracji wodnych mogą być wykonywane na koszt Skarbu Państwa, za zwrotem, w formie opłaty melioracyjnej, części kosztów przez właścicieli gruntów, na które te urządzenia wywierają korzystny wpływ. Decyduje o tym właściwy organ Wód Polskich w uzgodnieniu z właściwym wojewodą, na wniosek zainteresowanych właścicieli gruntów, których grunty stanowią co najmniej 75% powierzchni gruntów planowanych do zmeliorowania.

Ile wynosi i jak ustalana jest opłata melioracyjna?

Zasady ustalania opłaty melioracyjnej zawarte są m.in. w art.  200 Prawa wodnego. Jej wysokość wynosi 20% całkowitych kosztów wykonania urządzeń melioracji wodnych. Pobiera się ją w 15 równych ratach rocznych w terminie do dnia 30 października każdego roku. Przy czym opłata melioracyjna mniejsza od 1000 zł jest pobierana w 3 równych ratach rocznych. Pierwszą ratę pobiera się po upływie 2 lat od dnia przekazania urządzeń melioracji wodnych do eksploatacji, a w przypadku zagospodarowania pomelioracyjnego łąk i pastwisk – po upływie roku.

Czy każdy rolnik ponosi taką samą opłątę za urządzenia wodne?

Procedurę ustalania i wnoszenia opłat, reguluje m.in. art.  201 ustawy Prawo wodne. Właściwy organ Wód Polskich ustala dla każdego zainteresowanego właściciela gruntów, w drodze decyzji, wysokość części opłaty melioracyjnej proporcjonalną do powierzchni gruntów, na które urządzenia melioracji wodnych wywierają korzystny wpływ. Opłatę wnosi się na rachunek bankowy Wód Polskich. Obowiązek uiszczenia opłaty przedawnia się dopiero z upływem 20 lat od dnia, w którym decyzja o jej ustaleniu stała się ostateczna. Przepisy stanowią, że w terminie 9 miesięcy od zakończenia procesu inwestycyjnego i rozliczenia wartości zakończonych robót Wody Polskie w drodze decyzji mogą skorygować ustaloną wysokość opłaty melioracyjnej. Uwzględnia się wtedy wysokość poniesionych kosztów inwestycyjnych oraz zmian w projekcie technicznym dokonanych w trakcie realizacji inwestycji.

Należy także podkreślić, że w przypadku zbycia zmeliorowanego gruntu obowiązek uiszczenia opłaty melioracyjnej staje się obowiązkiem nabywcy tego gruntu.

Rolnikowi należy się odszkodowanie - w jakich przypadkach?

W przypadku wykonania urządzeń melioracji wodnych właścicielowi gruntu przysługuje odszkodowanie za szkody powstałe w trakcie robót związanych z wykonywaniem urządzeń melioracji wodnych, na zasadach okreś­lonych w Kodeksie cywilnym (art. 204 ustawy Prawo wodne). Co ważne, roszczenie o odszkodowanie przedawnia się z upływem 3 miesięcy od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o powstaniu szkody.

Poza tym ustawa stanowi, że zainteresowanemu właścicielowi gruntu nie przysługuje odszkodowanie za zajęcie gruntu pod urządzenia melioracji wodnych, a także za szkody w uprawach rolnych związane z wykonywaniem tych urządzeń, jeżeli szkody te powstały przy prawidłowej organizacji i technologii robót.

Według art. 205 Prawa wodnego, utrzymywanie urządzeń melioracji wodnych należy do zainteresowanych właścicieli gruntów. Jeżeli urządzenia te są objęte działalnością spółki wodnej działającej na terenie gminy lub związku spółek wodnych – do tej spółki lub tego związku spółek wodnych.

dr hab. Aneta Suchoń, prof. UAM
fot.