Skup interwencyjny – jak go rozumieć?

Skup interwencyjny jest rozumiany jako mechanizm publicznej interwencji rynkowej, która polega na ustanowieniu jednej organizacji rynków produktów rolnych. Przepisy co do takiej organizacji są takie same dla wszystkich członków UE.  Polega na tym, że właściwe organy państw członkowskich skupują i przechowują produkty, aż do momentu ich zbywania na podstawie zapisów zawartych w rozporządzeniach KE. Dotyczy to produktów kwalifikujących się, czyli: pszenicy zwyczajnej, pszenicy durum, jęczmienia, kukurydzy, ryżu niełuskanego, świeżej lub schłodzonej wołowiny i cielęciny, masła oraz odtłuszczonego mleka w proszku. Jednakże nie dotyczą one rynku wieprzowiny, poza uruchomieniem mechanizmu dopłat do prywatnego przechowywania wieprzowiny.

Na jakiej zasadzie działa skup interwencyjny?

Takie działanie wymaga przedłożenia przez Komisję Europejską stosownego projektu rozporządzenia wykonawczego, podlegającego procedurze głosowania przedstawicieli państw członkowskich UE. W decyzji takiej uwzględnia się średnie ceny rynkowe notowane w Unii, progi referencyjne i koszty produkcji danych produktów lub potrzebę zareagowania we właściwym czasie na szczególnie trudną sytuację na rynku lub na zmiany sytuacji gospodarczej, które mają znaczący negatywny wpływ na marże w sektorze.

Na ten moment KE i sam sektor wieprzowiny uważają, że mechanizm prywatnego przechowywania wieprzowiny odsunie problemy kryzysu na rynku wieprzowiny w czasie i ich nie rozwiąże. Rozwiązanie te sprawdza się jedynie jako pomoc doraźna, tym bardziej, że eksport unijnej wieprzowiny do Chin wciąż jest ograniczony.

Jakie kroki podjęto w Polsce?

Mimo to, polski premier na wniosek Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w dniu 29 września 2021 r. wydał decyzję Nr 324/R/21 w sprawie utworzenia rezerw strategicznych produktów rolno-spożywczych i dotyczył asortymentu pochodzącego od świń z gospodarstw rolnych znajdujących się w strefie ograniczeń III ASF.

W związku z powyższym w styczniu 2022 roku Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych przeprowadziła przetarg na wybór przedsiębiorców, którzy dokonają sprzedaży mięsa wieprzowego ze świń pochodzących ze stref z  ograniczeniami III i będą świadczyć usługę jego przechowywania wraz z wymianą.

W ramach przetargu wpłynęło oferty od pięciu przedsiębiorców, jednak:

• ich zainteresowanie przedmiotem postępowania było relatywnie małe;
• zaproponowane ceny sprzedaży mięsa w elementach w złożonych ofertach i po przeprowadzonych dwukrotnie negocjacjach były rażąco wysokie,
• stawki uzyskane za usługę przechowywania w przedmiocie postępowania nie odzwierciedlały stawek rynkowych też były wysokie.

Dlatego, ze względu na wysokie ceny, przetarg ten został unieważniony przez Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych.

Oprac. Natalia Marciniak-Musiał

Na podstawie KRIR

Fot, Pixabay