Czy prawo pierwokupu działki leśnej ma nadleśnictwo?

Istotnie, w myśl art. 37a ustawy z 28 września 1991 r. o lasach, Skarbowi Państwa reprezentowanemu przez Lasy Państwowe przysługuje w takim przypadku prawo pierwokupu. Prawo to obejmuje sprzedaż gruntu:

• oznaczonego jako las w ewidencji gruntów i budynków lub

• przeznaczonego do zalesienia określonego w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, lub

• objętego uproszczonym planem urządzenia lasu lub decyzją starosty określającą zadania z zakresu gospodarki leśnej.

Jeżeli nabycie gruntu, o którym mowa wyżej, następuje w wyniku zawarcia umowy innej niż umowa sprzedaży lub jednostronnej czynności prawnej, Lasy Państwowe reprezentujące Skarb Państwa mogą złożyć oświadczenie o nabyciu tego gruntu za zapłatą równowartości pieniężnej.

W jaki sposó ustalana jest wysokość równowartości pieniężnej działki leśnej?

Równowartość ustala się w sposób określony w art. 37a ust. 3 wymienionej wyżej ustawy. W grę wchodzą dwie możliwości. Po pierwsze, jeżeli równowartość wynika z czynności prawnej, Lasy Państwowe kupują ją za tę kwotę. Tak dzieje się w przypadku umowy sprzedaży, jeżeli właściciel zawarł z innym nabywcą warunkową umowę. Po drugie, gdy równowartość nie wynika z czynności prawnej, nadleśniczy reprezentujący Lasy Państwowe ustala ją, opierając się na wartości nieruchomości określonej zgodnie z ustawą o gospodarce nieruchomościami.

Właściciel musi się zgodzić na kwotę oferowaną przez Lasy Państwowe?

Właściciel, który nie zgadza się na tak ustaloną równowartość, może w terminie 14 dni od doręczenia mu przez nadleśniczego oświadczenia złożonego u notariusza wystąpić do sądu o ustalenie równowartości pieniężnej. Sąd ustali ją na podstawie wartości nieruchomości określonej zgodnie z ustawą o gospodarce nieruchomościami i przepisami wykonawczymi do niej.

O treści umowy sprzedaży lub innej umowy przenoszącej własność notariusz niezwłocznie zawiadamia nadleśniczego właściwego ze względu na miejsce położenia gruntu.

Prawo pierwokupu oraz odkupu może być wykonane przez Lasy Państwowe w terminie miesiąca od dnia otrzymania przez nadleś­niczego tego zawiadomienia.

Lasy Państwowe wykonują prawo pierwokupu oraz odkupu przez złożenie oświadczenia w formie aktu notarialnego u notariusza, który zawarł warunkową umowę sprzedaży lub inną umowę przenoszącą własność. W przypadku gdyby złożenie oświadczenia u tego notariusza było niemożliwe lub napotykało poważne trudności, może być ono złożone u innego notariusza. Notariusz doręcza oświadczenie sprzedawcy albo stronie dokonującej przeniesienia własności.

Jeżeli nadleśniczy uzna, że cena określona w umowie sprzedaży rażąco odbiega od wartości rynkowej gruntu, w szczególności przekracza jej wartość określoną przez rzeczoznawcę majątkowego, może w terminie 14 dni od dnia złożenia oświadczenia wystąpić do sądu o ustalenie ceny tego gruntu.

Czynność prawna dokonana niezgodnie z przepisami ustawy o lasach, w szczególności bez zawiadomienia nadleśniczego właściwego ze względu na miejsce położenia gruntu, jest nieważna.

Kiedy Skarb Państwa nie ma prawa pierwokupu działki leśnej?

Lasy Państwowe nie mają prawa pierwokupu ani odkupu, jeżeli nabywcami są:

• małżonek zbywcy,

• krewni lub powinowaci zbywcy w linii prostej bez ograniczenia stopnia,

• krewni lub powinowaci zbywcy w linii bocznej do trzeciego stopnia,

• osoba związana ze zbywcą z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli,

• jednostka samorządu terytorialnego.

Prawo to nie przysługuje również w przypadku dziedziczenia oraz w przypadku zbycia gospodarstwa rolnego, w skład którego wchodzą grunty leśne, ale także grunty rolne o powierzchni nie mniejszej niż 1 ha.

Alicja Moroz
fot. Pixabay