Od wielu lat dzierżawię grunty rolne, najpierw od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa a obecnie od Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. KOWR wydzielił niedawno z jednej większej działki mniejszą, którą chce przeznaczyć na sprzedaż. Czy będzie mi przysługiwać prawo pierwokupu?
Co to jest prawo pierwszeństwa?
W tym przypadku nie możemy mówić o prawie pierwokupu, ale o prawie pierwszeństwa. To pierwsze prawo istotnie przysługuje dzierżawcy na mocy art. 3 ust. 1 Ustawy z 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego. Jednak przepisów tej ustawy nie stosuje się do nieruchomości rolnych wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa...
Co to jest prawo pierwszeństwa?
W tym przypadku nie możemy mówić o prawie pierwokupu, ale o prawie pierwszeństwa. To pierwsze prawo istotnie przysługuje dzierżawcy na mocy art. 3 ust. 1 Ustawy z 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego. Jednak przepisów tej ustawy nie stosuje się do nieruchomości rolnych wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.
Kiedy przysługuje prawo pierwszeństwa?
Natomiast zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 3) Ustawy z 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, dzierżawcy zbywanej nieruchomości przysługuje pierwszeństwo w nabyciu nieruchomości, jeżeli dzierżawa trwała faktycznie przez okres co najmniej trzech lat.
Jakich gruntów nie dotyczy zakaz sprzedaży z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa?
Co do zasady, zbywanie nieruchomości rolnych Skarbu Państwa powinno następować w drodze przetargu. Przypomnijmy, że od 30 kwietnia 2016 r., sprzedaż nieruchomości albo ich części wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa została wstrzymana na 5 lat. Zakaz ten nie dotyczy nieruchomości i ich części przeznaczonych na cele inne niż rolne, w szczególności na parki technologiczne, parki przemysłowe, centra biznesowo-logistyczne, składy magazynowe, inwestycje transportowe, budownictwo mieszkaniowe, obiekty sportowo-rekreacyjne w:
- miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub
- studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, lub
- ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu
Zbywane być mogą również:
- nieruchomości położone w granicach specjalnych stref ekonomicznych lub
- domy, lokale mieszkalne, budynki gospodarcze i garaże wraz z niezbędnymi gruntami oraz ogródki przydomowe, lub
- nieruchomości rolne o powierzchni do 2 ha.
Czy prawo pierwszeństwa wyklucza przetarg?
Prawo pierwszeństwa oznacza, że uprawniona osoba może nabyć nieruchomość z pominięciem innych kandydatów, bez konieczności udziału w przetargu.
Podmiotowi korzystającemu z pierwszeństwa w nabyciu nieruchomości nie przysługuje jednak roszczenie o zawarcie umowy sprzedaży, którego realizacji mógłby dochodzić na drodze postępowania sądowego.
Jakie KOWR ma obowiązki wobec dzierżawcy?
KOWR powinien powiadomić Pana na piśmie o przeznaczeniu do sprzedaży nieruchomości, do której nabycia przysługuje Panu pierwszeństwo. W piśmie powinna być podana cena oraz termin złożenia wniosku o nabycie na warunkach podanych w zawiadomieniu z tym, że termin nie może być krótszy niż 21 dni od dnia otrzymania zawiadomienia. Skorzysta Pan z pierwszeństwa, jeżeli złoży Pan oświadczenie, że wyraża zgodę na nabycie po cenie określonej w zawiadomieniu.
Naruszenie prawa pierwszeństwa nie powoduje nieważności umowy, może natomiast rodzić odpowiedzialność odszkodowawczą KOWR.
W celu udostępnienia wszystkim zainteresowanym informacji o planowanej sprzedaży nieruchomości Ośrodek sporządza wykaz i podaje go do publicznej wiadomości na okres 14 dni. Nie ma tutaj znaczenia, czy będzie ona sprzedawana w trybie bezprzetargowym, czy też w trybie przetargowym.
Alicja Moroz
Fot. Pixabay
