Czy można pobierać rentę z powodu choroby zawodowej będąc na emeryturze?

Ustawa z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników nie przewiduje odrębnego świadczenia w postaci renty z powodu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej rolników. W razie poważnych skutków choroby lub wypadku rolnik może przejść na rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym. Jeśli ta niezdolność powstała właśnie wskutek rolniczej choroby zawodowej lub wypadku przy pracy, do przyznania renty wystarczy jakikolwiek okres podlegania ubezpieczeniu. Przypominamy, że co do zasady w przypadku, gdy niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat, wymagany jest co najmniej 5-letni okres ubezpieczenia. Nieco korzystniej jest też wyliczana wysokość części składkowej renty, jeżeli niezdolność do pracy powstała na skutek wypadku lub choroby zawodowej. Do okresu opłacania składki na ubezpieczenie społeczne rolników dolicza się bowiem okres dzielący ubezpieczonego od osiągnięcia wieku 60 lat. Także renta rodzinna ulega podwyższeniu o 10%, jeżeli śmierć rolnika nastąpiła wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej.

Czy można pobierać rentę i emeryturę równocześnie?

Gdyby nawet nabył Pan wcześniej prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, a następnie osiągnął wiek emerytalny i przeszedł na emeryturę, nie mógłby Pan pobierać tych świadczeń w zbiegu. Wyklucza to art. 33 ust. 1 Ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Zgodnie z nim, w razie zbiegu prawa do emerytury z prawem do renty na podstawie ustawy, uprawnionemu przyznaje się jedno świadczenie – wyższe lub przez niego wybrane.

Podobnie jest ze zbiegiem prawa do emerytury lub renty przysługującej na podstawie ustawy z prawem do emerytury lub renty z innego ubezpieczenia społecznego. Uprawnionemu wypłaca się jedno wybrane przez niego świadczenie. Nie dotyczy to jednak emerytury z ZUS przysługującej osobie urodzonej po 31 grudnia 1948 r., która pracowała także poza rolnictwem i spełnia warunki do przyznania świadczeń z obu systemów ubezpieczenia.

Natomiast zasady zbiegu emerytury rolniczej z prawem do renty z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy albo wskutek choroby zawodowej określa Ustawa z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Zgodnie z art. 26 ust. 1 tej Ustawy osobie uprawnionej do emerytury i do renty wypadkowej wypłaca się, według jej wyboru:

• przysługującą rentę powiększoną o połowę emerytury albo
• emeryturę powiększoną o połowę renty.

Alicja Moroz
fot. M. Czubak