Nowy minister rolnictwa musi sprostać trudnemu zadaniu

Jednak pozycja polityczna i siła decyzyjna wicepremiera Henryka Kowalczyka może być największa w historii III RP. Ostatnim ministrem rolnictwa, który był w randze wicepremiera był Jarosław Kalinowski. Ale był to rząd koalicyjny, w którym PSL było zdominowane przez lewicę i osobowość premiera Leszka Millera. Obecnie PiS wraz z innymi partiami Zjednoczonej Prawicy chce odzyskać polską wieś. Zaś były wójt gminy Winnica, który swoją pozycję polityczną budował mozolnie przez lata, jest człowiekiem wyważonym, statecznym i o dużych kompetencjach.

Jeden z nas (Krzysztof Wróblewski zna go osobiście od lat) wie, że doskonale orientuje się w problemach polskiej wsi i rolnictwa. Czego dowodem jest to, że nie unika spotkań z oraczami i ludźmi, których miastowi określają mianem „wsioków”. Co najważniejsze, docenia pomysły AgroUnii i zamierza się spotkać z liderem polskiej wsi: Michałem Kołodziejczakiem. Jednak mimo tego, że wicepremiera Kowalczyka obdarzamy kredytem zaufania, to będziemy oceniać efekty jego dokonań na podstawie konkretnych czynów. Zacznijmy od tańszego paliwa rolniczego, dopłat do nawozów oraz od skuteczniejszej walki z ASF. Same spotkania nie wystarczą. Zaś czcze gadki nie rozwiążą dramatycznych problemów polskiego rolnictwa.

Może UE zgodzi się na zawieszenie opłat za emisję dwutlenku węgla przy produkcji nawozów?

Od wiosny 2020 roku ich ceny wzrosły czterokrotnie z 16 do 64 na tonę CO₂. Jednak to nie rozwiąże problemu, ale może nieznacznie ulżyć rolnikom. Bo tym problemem jest cena gazu, która wzrosła dla zakładów azotowych dziesięciokrotnie. Jednak zmuszenie Brukseli do ustępstw w szalonej strategii uczynienia z Europy kontynentu nieemitującego dwutlenku węgla już będzie niemałym sukcesem. Oznaczać bowiem będzie, że są ważniejsze cele niż ratowanie planety przed ociepleniem klimatu. Jeśli jednak Bruksela się nie ugnie, to wyjdzie na to, że prowadzący do samozniszczenia utopijny plan jest ważniejszy, a to bardzo źle wróży na najbliższe lata dla wszystkich, nie tylko dla rolników.

Dość powiedzieć, że obliczono już w UE ile powinno płacić przeciętne gospodarstwo domowe za emisję dwutlenku węgla. Rocznie wychodzi 820 euro, czyli ponad 3700 zł, a rolnikom dołożą do tego za każdą kurę, kaczkę, gęś, świnię i krowę i nawóz stosowany na polu, no chyba że nie nawiozą, bo za drogo. Nieważne, że np. opłaty za stosowany w domu prąd zostały już odprowadzone przez jego producenta. Ludzie wydychają gazy cieplarniane, produkują śmieci, które gniją i tak dalej. Dzisiejsze (500+) na dziecko zamieni się więc w (500-) i to od razu, od pierwszego dziecka. Rolnicy oberwą jeszcze mocniej. Jeśli przyjąć, że na jeden litr mleka powstaje 1 kg CO₂, to na 1000 l powinno być 64 euro, według obecnego kursu. Do ceny skupu trzeba byłoby dodać około 30 groszy na litr. Efekt – Europa natychmiast wypadnie ze światowego rynku mleka. W grę wchodzą więc opłaty ryczałtowe w wysokości od kilkudziesięciu do kilkuset euro rocznie. Podobnie będzie z wieprzowiną (ok. 7 kg CO₂/1 kg mięsa).

Wróćmy jednak do wyzwań stojących przed nowym ministrem

Świnie po 3 zł/kg to wyrok dla branży. Przypominamy, że gdy ceny spadły do 2,8 zł/kg to w 2007 roku w Polsce rozpoczęły się protesty, a Andrzej Lepper, ówczesny minister musiał się przed rolnikami gęsto tłumaczyć, że „nie zapomniał wół, jak cielęciem był”. Gdy na przełomie 1998 i 1999 roku ceny żywca spadły poniżej 1,8 zł/kg protesty Samoobrony eksplodowały. Jednak wtedy mieliśmy w Polsce około 20 mln świń i setki tysięcy mniejszych i większych producentów.

Artykuł pierwotnie ukazał się w "Tygodniku Poradniku Rolniczym" nr 45/2021 na str. 03. Jeśli chcesz czytać więcej podobnych artykułów, już dziś wykup dostęp do wszystkich treści na TPR: Zamów prenumeratę.

Paweł Kuroczycki i Krzysztof Wróblewski
redaktorzy naczelni Tygodnika Poradnika Rolniczego
fot. KPRM