- Jak zabezpieczyć majątek małżeński, gdy żona lub mąż pełnią funkcję członka zarządu sp. z o.o.?
- Czy wybrać wspólność pomiędzy małżonkami?
- Czy zdecydować się na rozdzielność majątkową?
Z punktu widzenia członka zarządu sp. z o.o. najbezpieczniejszym rozwiązaniem jest ustrój zwykłej ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej. Jeżeli bowiem:
- małżonek zaciągnął zobowiązanie bez zgody drugiego małżonka albo
- zobowiązanie jednego z małżonków nie wynika z czynności prawnej,
wówczas wierzyciel może żądać zaspokojenia długów:
- z majątku osobistego dłużnika,
- z wynagrodzenia za pracę,
- z dochodów uzyskanych przez dłużnika z innej działalności zarobkowej, w tym z praw autorskich i pokrewnych.
Dotyczy to sytuacji, gdy wierzytelność powstała w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa, także z przedmiotów majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa.
Rozszerzenie wspólności majątkowej
Rozszerzenie wspólności majątkowej przede wszystkim ma skutek wtedy, kiedy zostanie zgłoszone do akt rejestrowych spółki w KRS. Małżonek może powoływać się względem innych osób na umowę majątkową małżeńską, gdy jej zawarcie oraz rodzaj były tym osobom wiadome. Poza tym należy pamiętać, że rozszerzenie nie może dotyczyć takich elementów jak:
- przedmioty majątkowe, które przypadną małżonkowi z tytułu dziedziczenia, zapisu lub darowizny;
- prawa majątkowe, które wynikają ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom);
- prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;
- wierzytelności z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia, o ile nie wchodzą one do wspólności ustawowej, jak również wierzytelności z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę;
- niewymagalne jeszcze wierzytelności o wynagrodzenie za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej każdego z małżonków.
W razie wątpliwości uważa się, że przedmioty służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków nie zostały włączone do wspólności.
Przy rozszerzonej wspólności zasady odpowiedzialności członków zarządu pozostają takie same. Jeżeli umowa małżeńska rozszerzająca wspólność została zgłoszona w KRS, to przy ewentualnej egzekucji jej zapisy będą miały zastosowanie.
Jeżeli zgłoszenia nie będzie, to przyjmuje się, że w małżeństwie członka zarządu panuje ustawowy ustrój wspólności.
Rozszerzenie wspólności chroni majątek małżonków
Rozszerzenie wspólności może jeszcze lepiej chronić majątek małżonków, bo można rozszerzyć wspólność – czyli wyłączyć spod ewentualnej egzekucji – takie elementy jak korzyści z praw autorskich i pokrewnych, wymagalne wierzytelności z wynagrodzenia za pracę lub innej działalności zarobkowej.
Co istotne jednak, nie można rozszerzyć wspólności na niewymagalne jeszcze wierzytelności z umowy o pracę lub innej działalności zarobkowej. Toteż nie można zastrzec, że wspólnością będą objęte wierzytelności z wynagrodzenia, których termin wypłaty jeszcze nie nadszedł, czyli będą podlegały takie wierzytelności ewentualnej egzekucji.
Ważnym jest również data powstania odpowiedzialności małżonka i data rozszerzenia wspólności, jeżeli odpowiedzialność powstała wcześniej, to zapisy intercyzy nie będą miały znaczenia.
A zatem: wbrew pozorom, wspólność pomiędzy małżonkami, z których jeden pełni funkcję członka zarządu sp. z o.o. jest bardziej korzystna niż rozdzielność majątkowa.
Wojciech Lignowski
Radca prawny
Wielkopolska Izba Rolnicza
Artykuł jest informacją i nie stanowi porady prawnej.
Podstawa prawna: Kodeks rodzinny i opiekuńczy – ustawa z 25 lutego 1964 r.