- Czy możesz dochodzić swych praw za wadliwą bronę?
- Co daje Ci gwarancja, a co rękojmia?
- Czy załatwiać sprawę reklamacji ustnie, czy lepiej pisemnie?
Zakupiłem w firmie zajmującej się handlem sprzętem rolniczym bronę talerzową. Urządzenie zostało przywiezione do mojego gospodarstwa w częściach, do samodzielnego złożenia. Na fakturze widniało, że brona jest w układzie „V”, a w rzeczywistości (i taką zamawiałem) był układ „X”.
Przy próbie złożenia brony okazało się, że cztery wałki w układzie X nachodzą na siebie. Nie ma możliwości złożenia urządzenia w taki sposób, aby spełniało swoją funkcję. Zgłosiłem reklamację sprzedawcy, jednak on mnie zbywa. Nie odbiera ode mnie telefonu, a jak w końcu udało mi się z nim skontaktować i uznał moje roszczenia za zasadne. Jednak… przysłał elementy brony, które do niczego nie pasowały.
Problem nadal nie został rozwiązany. Nie mam ani sprawnego sprzętu, ani pieniędzy, które na niego wydałem. Co mam zrobić, aby skutecznie dochodzić swoich praw – pyta rolnik z Dolnośląskiego?
Rękojmia lub gwarancja
Jeśli ktoś zakupił towar wadliwy lub zakupiony towar podczas użytkowania takim się okaże, można skorzystać z ustanowionych instrumentów ochronnych:
- rękojmi za wady fizyczne oraz
- gwarancji jakości.
Rękojmia przysługuje z mocy prawa, gwarancja ma charakter umowy zawieranej dobrowolnie między gwarantem a konsumentem. Kupujący ma prawo wyboru między rękojmią a gwarancją. Dokonany wybór jest wiążący tylko w stosunku do konkretnej wady, jeśli pojawi się kolejna wada towaru, klient znowu ma prawo wybrać, co jest dla niego korzystniejsze – rękojmia czy gwarancja.
Czym jest rękojmia?
Pod pojęciem rękojmi za wady fizyczne towaru należy rozumieć odpowiedzialność sprzedawcy wobec kupującego w sytuacji, gdy rzecz sprzedana:
- ma wadę zmniejszającą jej wartość lub użyteczność,
- nie ma właściwości, o których istnieniu zapewnił on kupującego,
- rzecz została wydana kupującemu w stanie niezupełnym.
Uprawnienia z tytułu rękojmi
Jeżeli rzecz sprzedana ma wady, to kupujący może:
- od umowy odstąpić (odstąpienie od umowy polega na zwrocie tego co strony sobie nawzajem świadczyły – kupujący zwraca rzecz, a sprzedawca zwraca kwotę z tytułu zapłaconej przez kupującego ceny. Wtedy umowę uważa się za nie zawartą, albo
- żądać obniżenia ceny.
Jednakże kupujący nie może od umowy odstąpić, jeżeli sprzedawca niezwłocznie wymieni rzecz wadliwą na rzecz wolną od wad albo niezwłocznie wady usunie.
Co ważne, ograniczenie to nie ma zastosowania, jeśli rzecz już była raz wymieniona przez sprzedawcę lub naprawiana (np. gdy raz już naprawiany przez sprzedawcę sprzęt znowu nie działa tak jak powinien), chyba że wady są nieistotne.
Wybór tego, jakie uprawnienie zostanie zrealizowane (odstąpienie od umowy albo żądanie obniżenia ceny) należy wyłącznie do kupującego. Dopiero jeśli kupujący postanowi odstąpić od umowy, to sprzedający może zaproponować niezwłoczną wymianę rzeczy na nową lub jej naprawę czemu kupujący nie będzie mógł się sprzeciwić (pod warunkiem, że już wcześniej rzecz nie była przez sprzedającego naprawiona lub wymieniona).
Istotnym warunkiem skorzystania z ww. uprawnień przez kupującego jest to, że nie wiedział on o istnieniu wady w chwili zawarcia umowy. Ustawodawca wyszedł z założenia, że wiedza o wadach kupowanej rzeczy oznacza akceptację kupującego nabycia rzeczy wadliwej.
Co to jest gwarancja?
Gwarancja jest dobrowolnym, pisemnym zobowiązaniem producenta lub dystrybutora sprzętu do bezpłatnego usunięcia wady lub wymiany towaru na niewadliwy. Jej warunki określa gwarant.
Gwarancja stanowi pewnego rodzaju zapewnienie producenta, iż jego towary będą działały bez zarzutów przez wskazany okres. Na podstawie umowy gwarancji, sprzedawca (lub producent) ma jedynie obowiązek usunąć wadę fizyczną rzeczy lub dostarczyć nowy, wolny od wad produkt, jeśli te defekty ujawnią się w ciągu terminu określonego w gwarancji, ale już nie obniżyć cenę lub oddać całość pieniędzy.
Ponadto, gwarant może sformułować umowę gwarancji jakości, w taki sposób, że ograniczy on swoje obowiązki jedynie do naprawy rzeczy i wyłączy możliwość żądania wymiany.
Wybór uprawnień należy do gwaranta, ale nie może to pozbawić kupującego, który wyczerpał drogę przewidzianą w umowie gwarancyjnej, możliwości dochodzenia roszczeń gwarancyjnych na drodze sądowej.
Reklamację trzeba złożyć na piśmie
W razie niezgodności towaru z umową, bądź w razie ujawnienia się wad uniemożliwiających normalne, zgodne z przeznaczeniem użytkowanie, warto reklamację zgłosić pisemnie. Można to też zrobić w formie elektronicznej.
Jeżeli sprzedawca nie reaguje na prośby naprawy bądź wymiany towaru na wolny od wad lub dokonuje napraw w sposób nieudolny, kupującemu zostaje już tylko skorzystanie z uprawnień wynikających z rękojmi:
- żąda obniżenia ceny (w przypadku wady nieistotnej), albo
- żąda odstąpienia od umowy i zwrotu pieniędzy (w przypadku wady istotnej).
W naszym przypadku z broną, rolnik powinien wystosować do sprzedawcy pismo, że odstępuje od umowy, albowiem sprzedawca – pomimo wielokrotnych zgłoszeń – nie usunął wady, a brona przez to nie nadaje się do użytku.
Jednocześnie powinien wezwać sprzedawcę do zwrotu ceny. Jeżeli dobrowolnie nie zapłaci, kupujący uprawniony jest do wystąpienia na drogę sądową z pozwem o zapłatę.
Jak to zrobić? Kliknij.Adw. Łukasz Opaliński
Dolnośląska Izba Rolnicza
Podstawa prawna: Kodeks cywilny – ustawa z 17 listopada 1964 r.
Artykuł jest informacją i nie stanowi porady prawnej.