Z artykułu dowiesz się
- Czym różni się rękojmia od gwarancji?
- Nieprawidłowy montaż a rękojmia
- Kiedy rękojmia nie działa
- Rękojmia a rzeczy używane
r e k l a m a
Partnerzy portalu
Strona główna>Artykuły>Prawo w gospodarstwie>Reklamacja>Rękojmia: chroni Twoje prawa przy wadzie produktu cz. 1
Rękojmia: chroni Twoje prawa przy wadzie produktu cz. 1
03.01.2021autor: adw. Mikołaj Pomin
Pytanie do Agrarlex: Zamówiłem wraz z montażem dwa zbiorniki stalowe do ziarna oraz system transportu pionowego. Niestety, przenośnik kubełkowy ciągle się psuje – elektronika działa niewłaściwe. Do tego już po tej zimie zauważyłem pierwsze wżery korozji na pancerzu zbiornika. Reklamować produkt na gwarancji, czy występować z rękojmi? Kazimierz P. z Kujawsko-Pomorskiego.
Odpowiedź Agrarlex: Bywa, że to, co kupujemy nie zawsze spełnia nasze oczekiwania: nie posiada cech, o których zapewniał sprzedawca, psuje się, ma ukryte wady. Prawa nabywcy w takich przypadkach zależą od tego, czy towar nabyty był nowy bądź używany oraz jakie były okoliczności nabycia.
Na wstępie należy przypomnieć, że kupujący może wykonywać uprawnienia z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy niezależnie od uprawnień wynikających z gwarancji.
Zasady dotyczące gwarancji są przedmiotem innego opracowania, które można znaleźć na naszym portalu.
Wykonanie uprawnień z gwarancji nie wpływa na odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi. Jednakże w razie wykonywania przez kupującego uprawnień z gwarancji bieg terminu do wykonania uprawnień z tytułu rękojmi ulega zawieszeniu z dniem zawiadomienia sprzedawcy o wadzie. Termin ten biegnie dalej od dnia odmowy przez gwaranta wykonania obowiązków wynikających z gwarancji albo bezskutecznego upływu czasu na ich wykonanie.
Poniżej przedstawiamy podstawowe informacje dotyczące rękojmi, która najczęściej stanowi podstawę dochodzenia roszczeń od sprzedawcy w związku z wadliwym towarem.
r e k l a m a
Rękojmia i jej zasada
Jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną, to sprzedawca ponosi odpowiedzialność względem kupującego. To zasada rękojmi.
Wada fizyczna polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z zawartą umową. W szczególności rzecz sprzedana jest niezgodna z umową, jeżeli:
- nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia;
- nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór;
- nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia;
- została kupującemu wydana w stanie niezupełnym.
Nieprawidłowy montaż a rękojmia
Za wadę fizyczną uważa się też nieprawidłowy montaż i uruchomienie. Zarówno przez sprzedawcę lub osobę trzecią – za którą sprzedawca ponosi odpowiedzialność. Uwaga – rękojmia ochroni także kupującego, który zainstalował sprzęt według instrukcji otrzymanej od sprzedawcy, a ta nie działa.
Jeżeli stwierdzisz wadę fizyczną przed upływem roku od dnia nabycia (formalnie – od dnia wydania Tobie rzeczy przez sprzedawcę), przyjmuje się, że wada lub jej przyczyna była wadą fabryczną.
Rękojmia a wada prawna
Sprzedawca odpowiada względem kupującego również za wadę prawną, czyli, gdy kupowany przez Ciebie przedmiot należy do kogoś innego. Najczęściej rolnicy spotykali się z tym w sytuacji, gdy kupowali używany ciągnik, a ten okazywał się kradziony.
Kodeks cywilny określa zatem odpowiedzialność sprzedawcy, gdy rzecz sprzedana stanowi własność osoby trzeciej albo jeżeli jest obciążona prawem osoby trzeciej, a także jeżeli ograniczenie w korzystaniu lub rozporządzaniu rzeczą wynika z decyzji lub orzeczenia właściwego organu.
Kiedy rękojmia nie działa
Sprzedawca jest zwolniony z odpowiedzialności z tytułu rękojmi, jeżeli kupujący wiedział o wadzie w chwili zawarcia umowy bądź wydania rzeczy. To ma zastosowanie, gdy kupujesz towar np. przeceniony ze względu na pewne braki. Nie możesz go nawet później zwrócić, ani żądać pieniędzy.
Strony mogą odpowiedzialność z tytułu rękojmi rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć. Wyłączenie lub ograniczenie odpowiedzialności z tytułu rękojmi jest bezskuteczne, jeżeli sprzedawca zataił podstępnie wadę przed kupującym.
Zgodnie z brzmieniem art. 560 § 1 kodeksu cywilnego jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie.
Ograniczenie to nie ma zastosowania, jeżeli rzecz była już wymieniona lub naprawiana przez sprzedawcę albo sprzedawca nie uczynił zadość obowiązkowi wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady.
Kupujący może zamiast zaproponowanego przez sprzedawcę usunięcia wady żądać wymiany rzeczy na wolną od wad albo zamiast wymiany rzeczy żądać usunięcia wady, chyba że doprowadzenie rzeczy do zgodności z umową w sposób wybrany przez kupującego jest niemożliwe albo wymagałoby nadmiernych kosztów w porównaniu ze sposobem proponowanym przez sprzedawcę.
Rękojmia a rzeczy używane
Rękojmia może też dotyczyć rzeczy używanych; jeżeli kupującym jest konsument a przedmiotem sprzedaży jest używana rzecz ruchoma, odpowiedzialność sprzedawcy może zostać ograniczona, nie mniej niż do roku od dnia wydania rzeczy kupującemu.
Roszczenie o usunięcie wady lub wymianę rzeczy sprzedanej na wolną od wad przedawnia się z upływem roku, licząc od dnia stwierdzenia wady. W tych terminach kupujący może złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy albo obniżeniu ceny z powodu wady rzeczy sprzedanej.
Jeżeli kupujący żądał wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady, bieg terminu do złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy albo obniżeniu ceny rozpoczyna się z chwilą bezskutecznego upływu terminu do wymiany rzeczy lub usunięcia wady. Uprawnienia kupującego w razie stwierdzenia wady prawnej rzeczy sprzedanej są podobne do uprawnień przy wadzie fizycznej.
Czy rolnik może żądać obniżenia ceny za wadliwy nowy towar? Tak. Jak to zrobić, czytaj kolejny artykuł – czytaj tutaj.
Adw. Mikołaj Pomin
Podstawa prawna: Kodeks cywilny art. 577
Artykuł jest informacją i nie stanowi porady prawnej.
Masz pytania?
Zadaj pytanie redakcjir e k l a m a
r e k l a m a
Najważniejsze tematy
r e k l a m a