Czym sugerować się przy wypełnianiu wniosku o oszacowanie suszy? Jakie wartości procentowe wpisać w aplikacji? 

Oszacowanie procentowego poziomu strat w uprawach często przysparza rolnikom nie małych kłopotów. Pomocne w wypełnieniu wniosku suszowego mogą okazać się raporty Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa (IUNG), odpowiadającego za monitorowanie strat suszowych w Polsce. Z raportów Instytutu wyczytać możemy przybliżony procent strat suszowych, w zależności od danego powiatu.

Pod koniec września Instytut Uprawy IUNG – PIB w Puławach opublikował nowy zbiorczy raport na temat strat plonów w poszczególnych regionach. Raport podsumowuje opublikowane dotychczas dekadowe raporty i obejmuje on monitoring suszy od 21 marca do 20 września. Susza notowana jest w uprawach: Zbóż jarych, zbóż ozimych, kukurydzy na ziarno, kukurydzy na kiszonkę, truskawek, krzewów owocowych, drzew owocowych, roślin strączkowych, tytoniu, warzyw gruntowych, ziemniaków, buraka cukrowego oraz chmielu.

Czego konkretnie dowiemy się z raportu suszowego?

Raport zawiera mapy, które obrazują wpływ suszy na straty poszczególnych plonów w zależności od kategorii glebowej. Mapy te są zgeneralizowane dla powiatów. Do każdej z map dodano zestawienie tabelaryczne szacowanych strat dla powiatów, w których straty plonów przekroczyły próg 20%.

Za pomocą raportu możemy zatem sprawdzić procent strat jakie zostały wyszacowane dla upraw w naszym powiecie. Wartości te niewątpliwie mogą stanowić podpowiedź dla rolników składających wniosek suszowy. W celu sprawdzenia strat w uprawach musimy znaleźć powiat oraz znać kategorię glebową. Raport uwzględnia cztery kategorie glebowe: Kategoria I -Bardzo podatna na suszę (piasek luźny, luźny pylasty, słabo gliniasty, słabo gliniasty pylasty), Kategoria II- Podatna na suszę (piasek gliniasty lekki, lekki pylasty, piasek gliniasty mocny, mocny pylasty), Kategoria III-Średnio podatna na suszę (glina lekka, glina lekka pylasta, pył gliniasty, pył zwykły, pył piaszczysty,) oraz Kategoria IV – Mało podatna na suszę (glina średnia, glina średnia pylasta, glina ciężka, glina ciężka pylasta, pył ilasty, ił, ił pylasty)

Na pierwszy rzut oka widać, że nie cała Polska została równo dotknięta suszą. Polska południowa na większości map zakwalifikowana jest jako niewielka susza lub nawet brak suszy. W większości upraw wysoka susza występowała głównie w centralnej oraz południowej części kraju. Niektóre wartości dla gleb lekkich mogą szokować. Dla przykładu, zboża jare niektórych powiatów województwa pomorskiego oszacowano na poziomie 92%-96% (powiat wejherowski, Gdańsk, Sopot), kukurydzę w części wielkopolski uwzględniono na poziomie 98% (powiat koniński, turecki i słupecki), uprawy tytoniu dla wybranych powiatów w województwie kujawsko-pomorskim oszacowano na poziomie 82%-92% (powiat aleksandrowski, golubsko-dobrzyński, rypiński).

Warto zatem aby producent zanim wyślę wniosek, zapoznał się z raportem i zweryfikował dotyczące go dane.

Aplikacja suszowa- czy działa prawidłowo?

Przypomnijmy, że aplikacja suszowa została uruchomiona już w lipcu, jednak dopiero od 20 września 2023 rolnicy mogą wysyłać wnioski o szacowanie strat będących następstwem suszy. Początkowo działanie aplikacji pozostawiało bardzo wiele do życzenia, jednakże obecnie aplikacja suszowa działa poprawnie.

O czym należy pamiętać?

Warto przypomnieć, że jeśli producent rolny zdecydował się na złożenie wniosku o oszacowanie strat w uprawach rolnych przez komisję powołaną przez wojewodę, to wniosek taki nie zastępuje złożenia przez tego rolnika wniosku za pośrednictwem aplikacji suszowej. Aby móc ubiegać się o ewentualną pomoc związaną z wystąpieniem suszy w uprawach, rolnik musi posiadać protokół suszowy który wygenerowany zostanie poprzez aplikację po złożeniu wniosku.

Agata Stachowiak
Fot. archiwum TAP