Rolnicy: System monitoringu suszy nie działa dobrze

Tymczasem rolnicy skarżą się, że system monitoringu suszy rolniczej nie działa dobrze, bo nie widzi suszy tam, gdzie ona faktycznie wystąpiła.

- Według danych IUNG-PIB i ich map suszowych, w naszym regionie nie ma problemu z niedoborem wody. Jednak faktycznie susza u nas wystąpiła faktyczna. Dlatego uważam, że system powinien być zmieniony i opierać się na komisjach gminnych, które szacowały i określały sytuację suszową. Ten IUNG-owski system nie jest adekwatny do tego, co w danym rejonie występuje. Na przykład, buraki, które uprawiamy, są bardzo osłabione przez suszę i mają małe liście. Nie spodziewamy się dużego plonu z tej uprawy, a jednak IUNG twierdzi, że nie ma tu suszy w burakach. Podobnie jest z kukurydzą, która również ucierpiała na skutek braku wody. Niektóra rośliny są już gotowe do młócenia, ale plon nie będzie zadowalający. Aplikacja IUNG-u nie pokazuje tu żadnej suszy w kukurydzy. Dodatkowo rolnicy mają problemy z korzystaniem z aplikacji suszowej, która często nie działa albo działa źle. Trzeba się na niej dobrze znać lub zlecić jej obsługę komuś innemu. To powoduje dodatkowe trudności i niedogodności - żali się Józef Walas, rolnik z Włochów na Opolszczyźnie. 

Najbardziej susza dokuczała rolnikom w uprawach zbóż jarych, kukurydzy i buraków cukrowych.

- W tym roku susza bardzo nam zaszkodziła w uprawach buraków i kukurydzy. Straty są bardzo duże. Z hektara buraków zbieramy tylko 50-65 ton, podczas gdy zwykle było to 60-80 ton. Z hektara kukurydzy mamy 6-8 ton ziarna, a wcześniej było to 8-12 ton. To oznacza, że plony są niższe o 40-60%, niż w poprzednich latach. Zgłaszanie suszy przez aplikację suszową było bardzo trudne i czasochłonne. Próbowaliśmy to zrobić przez 2 dni, ale aplikacja słabo działała i sprawiała problemy. Człowiek musiał zrezygnować z innych spraw, żeby się tym zająć. Nie wiemy, czy nasze wnioski zostały przyjęte. Do tej pory nie dostaliśmy żadnej informacji o wysokości odszkodowań - mówi Marcin Wołczański, rolnik z Głuszyny w  woj. opolskim.

Monika Rabiega z firmy Agroplon Głuszyna na Opolszczyźnie zaznacza, że bez problemu złożyła wniosek o szacowanie strat suszowych.

- Szkodę rolniczą zgłaszamy przez aplikację na stronie Ministerstwa. Wchodzi się w odpowiednią aplikację, przez profil zaufany logujemy się do aplikacji. Następnie podając dane naszego gospodarstwa, szacujemy stopień suszy w każdej uprawie i na każdej działce. Wniosek jest prosty i intuicyjny. Na razie liczymy na to, że co my prognozowaliśmy, zostanie zatwierdzone. Nie mamy protokołów, więc nie wiemy, jak oszacowane zostały nasze straty. Liczymy około 40-60% strat w uprawach buraka, jęczmienia, kukurydzy, które bardzo słabo na naszych gospodarstwach przez suszę plonowały - dodaje Rabiega.

Pomoc suszowa będzie, ale nieprędko

Wczoraj podczas regionalnej konwencji wyborczej PiS w Przysusze minister rolnictwa Robert Telus w swoim wystąpieniu poruszył poinformował, że rolnicy otrzymają pomoc suszową za straty, które wywołał ujemny bilans wodny w uprawach w całej Polsce.

- Chcę bardzo mocno powiedzieć: będziemy wypłacać rolnikom pomoc suszową – oznajmił minister rolnictwa.

Wiadomość z pozoru bardzo dobra, ale minister nie określił jednak, kiedy nastąpi wypłata pieniędzy. Wiemy natomiast, że środki na to wsparcie w wysokości 1,497 mld zł zaplanowano w budżecie na 2024 roku. Można więc przypuszczać, że prawdopodobnie dopiero wtedy rolnicy otrzymają pomoc suszową z budżetu państwa. 

Przypomnijmy, że w 2022 roku ówczesny minister rolnictwa Henryk Kowalczyk obiecał rolnikom pomoc suszową. Miała ona być przyznawana w ramach wsparcia de minimis w rolnictwie, ale do dziś to nie nastąpiło. Zamiast tego gospodarze dostali nadzwyczajną, jednorazową pomoc dla rolnika i jego rodziny w wysokości 2600 zł.

bcz, ks, as,md, mkha

Zdjęcia i montaż: dr Mariusz Drożdż