Kiedy rolnik otrzyma rentę rolniczą?

Według art. 21 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, renta rolnicza z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który łącznie spełnia trzy warunki. Po pierwsze, podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez wymagany okres, co najmniej:

• rok – jeżeli całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w wieku do 20 lat;

• 2 lata – jeżeli całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w wieku powyżej 20 lat do 22 lat;

• 3 lata – jeżeli powstała w wieku powyżej 22 lat do 25 lat;

• 4 lata – jeżeli powstała w wieku powyżej 25 lat do 30 lat;

• 5 lat – jeżeli powstała w wieku powyżej 30 lat.

Po drugie, jest trwale lub okresowo całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym. Po trzecie, całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w okresie podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu lub nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Jak oceniana jest niezdolność rolnika do pracy w gospodarstwie rolnym?

Sąd Najwyższy – Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w wyroku z 15 kwietnia 2021 r. (sygn. akt: III USK 82/21) orzekł, że niezdolność do pracy ubezpieczonego rolnika powinna być oceniana z uwzględnieniem możliwości jej wykonywania w konkretnym gospodarstwie rolnym. Oznacza to, że w przypadku dokonywania oceny stanu zdrowia ubezpieczonego rolnika ubiegającego się o rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym konieczne jest wzięcie pod uwagę wielkości gospodarstwa i jego położenia, struktury, poziomu zmechanizowania, a także specyfiki prowadzonej w nim produkcji rolniczej oraz czynności o charakterze nadzorczym, jeśli w gospodarstwie ze względu na jego wielkość są zatrudniani pracownicy bądź większa liczba członków rodziny.

Ubezpieczenie KRUS ważne w dniu wypadku lub choroby zawodowej rolnika

Jeżeli całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej, do uzyskania renty wystarczy, jeżeli ubezpieczony posiada jakikolwiek okres ubezpieczenia emerytalno-rentowego, który obejmuje dzień wypadku lub zachorowania.

Jeżeli prowadzi Pan gospodarstwo rolne z małżonką, która podlega pod KRUS, to powinien Pan otrzymać rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy w pełnej wysokości. Artykuł 28 ust. 11 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników stanowi, że w przypadku gdy rencista prowadzi działalność rolniczą z małżonkiem podlegającym ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu z mocy ustawy, wypłata renty nie ulega zawieszeniu.

dr hab. Aneta Suchoń, prof. UAM
fot. arch. red.