Kto ponosi koszta sądowe?

Artykuł 98 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego przewiduje, że przegrywający sprawę obowiązany jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony, czyli koszty procesu. Zalicza się do nich:

• koszty sądowe, czyli opłaty i wydatki, do który należy m.in. wynagrodzenie i zwrot kosztów poniesionych przez biegłych, tłumaczy oraz kuratorów ustanowionych dla strony w danej sprawie;
• koszty strony występującej osobiście albo będącej reprezentowaną przez pełnomocnika niebędącego adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym;
• koszty strony reprezentowanej przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego;
• koszty mediacji prowadzonej na skutek skierowania przez sąd.

W jakiej wysokości są te koszta sądowe?

Orzekając o wysokości przyznanych stronie kosztów procesu, sąd bierze pod uwagę ich celowość oraz niezbędność ich poniesienia z uwagi na charakter sprawy. Przy ustalaniu wysokości kosztów poniesionych przez stronę reprezentowaną przez pełnomocnika będącego adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, sąd bierze pod uwagę niezbędny nakład pracy pełnomocnika oraz czynności podjęte przez niego w sprawie.

W tym czynności podjęte w celu polubownego rozwiązania sporu, również przed wniesieniem pozwu, a także charakter sprawy i wkład pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia.

Od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki ustawowe za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty. Zgodnie z art. 109 § 1 k.p.c., roszczenie o zwrot kosztów wygasa, jeśli strona najpóźniej przed zamknięciem rozprawy bezpośrednio poprzedzającej wydanie orzeczenia nie złoży sądowi spisu kosztów albo nie zgłosi wniosku o przyznanie kosztów według norm przepisanych.

Wniosek taki powinien zatem być złożony do zamknięcia rozprawy bezpośrednio poprzedzającej wydanie orzeczenia, nie zaś po wydaniu orzeczenia. Wniosek może być złożony w dowolnym piśmie procesowym lub ustnie do protokołu rozprawy. O kosztach należnych stronie działającej bez adwokata (radcy prawnego, rzecznika patentowego) sąd orzeka z urzędu.

Tak więc, jeśli występuje Pan w sprawie samodzielnie, sąd orzeknie o należnych kosztach nawet bez złożenia przez Pana stosownego wniosku.

Alicja Moroz
Fot. Pixabay