Licytacja komornicza - jak się odbywa?

Kolejnym krokiem jest wyznaczenie terminu licytacji. Nie może on być wyznaczony wcześniej niż po upływie dwóch tygodni po uprawomocnieniu się opisu i oszacowania ani też przed uprawomocnieniem się wyroku, na podstawie którego wszczęto egzekucję. Nie jest do tego potrzebny odrębny wniosek wierzyciela. Jest on natomiast niezbędny w przypadku licytacji lokalu mieszkalnego lub nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem mieszkalnym, które służą zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych dłużnika.

Obwieszczenie o licytacji jest doręczane stronom, a także ogłaszane na stronie internetowej oraz tablicy ogłoszeń sądu sprawującego nadzór nad egzekucją z nieruchomości, w lokalu organu gminy właściwego ze względu na miejsce położenia nieruchomości oraz na stronie internetowej Krajowej Rady Komorniczej.

W obwieszczeniu komornik podaje sumę oszacowania i cenę wywołania. Suma oszacowania to wartość, jaką ma nieruchomość według biegłego sądowego. Cena wywołania to kwota, od jakiej zaczyna się licytacja nieruchomości. Na pierwszej licytacji cena wywołania wynosi 3/4 sumy oszacowania, a na drugiej licytacji 2/3.

UWAGA! W przypadku wystawienia na licytację gospodarstwa rolnego współwłaściciel tej nieruchomości ma prawo do trzeciego dnia przed licytacją przejąć ją na własność w cenie nie niższej od sumy oszacowania. Jeżeli wniosek o przejęcie zgłosi kilku współwłaścicieli, pierwszeństwo przysługuje temu z nich, który prowadzi gospodarstwo rolne lub w nim pracuje.

Przebieg licytacji

Licytacja odbywa się publicznie (z reguły w siedzibie sądu) w obecności i pod nadzorem sędziego albo referendarza sądowego. Z przebiegu licytacji sporządza się protokół. Jest on również utrwalany przez sąd za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk albo obraz i dźwięk.

Wstęp na licytację mają osoby pełnoletnie. W przetargu uczestniczą osoby, które złożyły rękojmię. Nie mogą w nim brać udziału: dłużnik, komornik, ich małżonkowie, dzieci, rodzice i rodzeństwo, osoby obecne na licytacji w charakterze urzędowym oraz licytant, który nie wykonał warunków poprzedniej licytacji.

UWAGA! Jeżeli ma być sprzedanych kilka nieruchomości lub kilka części jednej nieruchomości, dłużnik ma prawo wskazać kolejność, w jakiej ma być przeprowadzony przetarg poszczególnych nieruchomości lub części.

Licytacja odbywa się ustnie. Podbicia ceny mogą następować w kwotach nie mniejszych niż 1% ceny wywoławczej, z zaokrągleniem w górę do pełnych złotych. Wygrywa ten, kto zaoferuje najwyższą cenę. Przetarg jest ważny również wtedy, jeśli przystąpi do niego jedna osoba i zadeklaruje zakup nieruchomości po cenie wywołania. Możliwa jest również sprzedaż nieruchomości w drodze licytacji elektronicznej odbywającej się za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

W przypadku gdy przedmiotem egzekucji jest nieruchomość rolna, a nikt nie zgłosił się na pierwszą licytację, współwłaściciel nieruchomości może zgłosić wniosek o przejęcie jej na własność po cenie nie niższej od trzech czwartych sumy oszacowania. Wniosek należy zgłosić w ciągu tygodnia od licytacji.

UWAGA! Skargę na czynności komornika w toku licytacji można złożyć tylko do zamknięcia tej czynności. Zgłasza się ją ustnie obecnemu na licytacji sędziemu albo referendarzowi sądowemu.

Jeśli pierwsza licytacja nie doprowadzi do sprzedaży, komornik wyznaczy drugą. Jeżeli i ona nie przyniesie rozstrzygnięcia, wierzyciel może przejąć nieruchomość na własność. W sytuacji gdy żaden z wierzycieli nie przejął nieruchomości na własność, postępowanie umarza się i nowa egzekucja z tej nieruchomości może być wszczęta dopiero po upływie 6 miesięcy od daty drugiej licytacji.

Udzielenie przybicia

Po zamknięciu przetargu sędzia albo referendarz sądowy, pod którego nadzorem odbywa się licytacja, wydaje postanowienie co do przybicia na rzecz licytanta, który zaofiarował najwyższą cenę, po wysłuchaniu jego i pozostałych uczestników. W postanowieniu o przybiciu wymienia się imię i nazwisko nabywcy, oznaczenie nieruchomości, datę przetargu i cenę nabycia.

UWAGA! Na postanowienie sądu co do przybicia przysługuje zażalenie. Jego podstawą nie mogą być jednak takie uchybienia przepisów postępowania, które nie naruszają praw skarżącego.

Co do zasady, postanowienie o przybiciu ogłasza się niezwłocznie po ukończeniu przetargu, jednak ogłoszenie może być odroczone – najdalej na tydzień, jeżeli zgłoszono skargę, której natychmiastowe rozstrzygnięcie nie jest możliwe. Może to nastąpić również z innych ważnych przyczyn.

Sąd może też wstrzymać wydanie postanowienia co do udzielenia przybicia, jeżeli skargi lub zażalenia wniesione wcześniej w toku postępowania egzekucyjnego nie są jeszcze prawomocnie rozstrzygnięte.

Sąd odmówi przybicia, jeżeli:

• w toku licytacji doszło do naruszenia przepisów postępowania, a uchybienia te mogły mieć istotny wpływ na wynik przetargu lub;

• postępowanie podlegało umorzeniu lub zawieszeniu albo

• uczestnik nie otrzymał zawiadomienia o licytacji, chyba że z tego powodu nie nastąpiło naruszenie jego praw albo że będąc na licytacji nie wystąpił ze skargą na to uchybienie.

Jeżeli sąd odmówi przybicia, komornik na wniosek wierzyciela wyznaczy ponowną licytację.

Po uprawomocnieniu się postanowienia o przybiciu sąd wzywa licytanta, aby w ciągu 14 dni od otrzymania wezwania złożył na rachunek depozytowy sądu cenę nabycia z potrąceniem rękojmi złożonej w gotówce. W przypadku kiedy licytant nie spełni powyższego warunku licytacyjnego, traci rękojmię, a skutki przybicia wygasają.

Przysądzenie własności

Ostatnim etapem postępowania egzekucyjnego jest przysądzenie własności. Sąd wydaje postanowienie w tej sprawie po uprawomocnieniu się przybicia i wykonaniu przez nabywcę warunków licytacyjnych.

UWAGA! Na postanowienie co do przysądzenia własności przysługuje zażalenie. Podstawą zażalenia nie mogą być jednak uchybienia sprzed uprawomocnienia się przybicia.

To postanowienie jest wysyłane do wszystkich uczestników i uprawomocnia się w terminie 7 dni od dnia otrzymania przez ostatniego uczestnika, jeżeli żaden wcześniej nie złoży zażalenia. Aby mieć oficjalne potwierdzenie własności, należy złożyć wniosek o odpis postanowienia o przysądzeniu własności z klauzulą prawomocności.

Prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności przenosi własność na nabywcę i jest tytułem do ujawnienia wpisu w księdze wieczystej. Stanowi też podstawę wprowadzenia nabywcy w posiadanie nieruchomości i opróżnienia znajdujących się na tej nieruchomości pomieszczeń.

Alicja Moroz
fot. Pixabay