Ministerstwo rolnictwa przygotowało projekt rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków uznawania gruntów za kwalifikujące się hektary. 

Nowe przepisy określają, które użytki rolne kwalifikują się do płatności bezpośrednich. Mają też zabezpieczać przed przyznawaniem płatności bezpośrednich do gruntów, które nie są kwalifikującymi się hektarami.

Które grunty będą kwalifikować się do dopłat bezpośrednich? 

Resort rolnictwa zaznacza, że prawo powinno gwarantować wypłacanie dopłat na użytek rolny, który znajduje się w dyspozycji rolnika, i na którym prowadzona jest działalność rolnicza. Ministerstwo uznało też, że użytki rolne wykorzystywane do działalności pozarolniczej również należy uznawać za kwalifikujące się hektary, o ile w przeważającym zakresie są wykorzystywane do prowadzenia działalności rolniczej.

Ale do kwalifikującego się hektara zostaną włączone także elementy chronione w ramach warunkowości. Oznacza to, że będzie on obejmował drzewa będące pomnikami przyrody, oczka wodne o powierzchni mniejszej niż 100 m2 oraz rowy o szerokości nieprzekraczającej 2 m. Dodatkowo proponuje się włączyć do kwalifikującego się hektara:

• oczka wodne inne niż oczka wodne podlegające obowiązkowi zachowania zgodnie z normą 8 dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska o łącznej powierzchni nie większej niż 100 m²,
• zadrzewienia śródpolne o łącznej powierzchni nie większej niż 100 m² oraz
• rozproszone drzewa znajdujące się na użytkach rolnych, o ile ich liczba na hektar, innych niż drzewa owocowe, nie przekracza 100 sztuk i pod warunkiem, że nie utrudniają one w istotny sposób prowadzenia działalności rolniczej na działce.

Ponadto proponuje się, aby do kwalifikującego się hektara włączane były nieutwardzone drogi dojazdowe, pasy zadrzewień, żywopłoty lub ściany tarasów o ile całkowita szerokość tych elementów nie przekracza 2 m. Włączenie do kwalifikującego się hektara zarówno oczek podlegających obowiązkowi zachowania zgodnie z normą 8 dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska, jak i innych oczek o łącznej powierzchni nie większej 100 m2 oznacza, że jako kwalifikujący się hektar mogą być uznane oczka o łącznej powierzchni do 200 m2 pod warunkiem jednak, że powierzchnia żadnego z nich nie przekracza 100 m2.

Jednocześnie resort zaznacza, że warunków dotyczących rozproszenia drzew oraz ich liczby na hektar nie stosuje się w przypadku systemów rolno-leśnych, które mogą być uznane za kwalifikujący się hektar. 

- Systemy rolno-leśne to grunty orne i trwałe użytki zielone spełniające warunki przyznania pomocy w ramach interwencji „Zakładanie systemów rolno-leśnych”. Warunkami tymi są m.in. liczba drzew na hektar tj. od 150 do 250 drzew – wyjaśnia ministerstwo.

Dlaczego dopłaty za nieutwardzone drogi, drzewa, oczka wodne?

Resort tłumaczy też, że wybór tych elementów krajobrazu i uwzględnienie ich w rozporządzeniu jest podyktowany funkcją, jaką pełnią w polskim krajobrazie i tym, że tradycyjnie stanowią element użytkowania ziemi w Polsce.

- Pasy zadrzewień, żywopłoty, ściany tarasów, oczka wodne oraz zadrzewienia śródpolne mają szczególne znaczenie z uwagi na ich rolę estetyczną i rekreacyjną, gdyż wprowadzają urozmaicenie w krajobrazie pól uprawnych. Często stanowią o bogactwie przyrodniczym regionu, są ostoją wielu gatunków mikroorganizmów, roślin, grzybów i zwierząt, często objętych ochroną gatunkową – czytamy w uzasadnieniu do projektu rozporządzenia.

Natomiast jeśli chodzi o nieutwardzone drogi dojazdowe, ministerstwo chce je włączyć do kwalifikującego się obszaru, ponieważ są wydzielone w obrębie działek rolnych na potrzeby dojazdu do działki rolnej. 

- Nie są one wydzielone geodezyjnie jako osobne działki ewidencyjne i mogą być uznawane za struktury odpowiadające szerokim miedzom – tłumaczy resort.

Poza tym obszar kwalifikujący się do dopłaty nie będzie zmniejszony:

• w wyniku wdrożenia określonych zasad warunkowości oraz ekoschematów w ramach płatności bezpośrednich, lub
• jeżeli podlega niektórym wymogom unijnym dotyczącym ochrony środowiska, lub
• gdy jest zalesiony w ramach środków rozwoju obszarów wiejskich, w tym w ramach programów krajowych zgodnych z odnośnymi przepisami, lub gdy są to obszary objęte niektórymi zobowiązaniami dotyczącymi odłogowania.

oprac. Kamila Szałaj, fot. envato.com