Czy rolnikowi przysługuje świadczenie pielęgnacyjne z KRUS za opiekę nad bratem?
Po śmierci mojej mamy opiekuję się bratem, który choruje od dzieciństwa. Prowadzę także gospodarstwo rolne. Brat, który nie ma żony ani dzieci, wymaga coraz większej opieki. Zastanawiam się, czy przysługuje mi świadczenie pielęgnacyjne. Mam 64 lata i ponad 30 lat ubezpieczenia w KRUS.
Komu przysługuje świadczenie pielęgnacyjne?
Artykuł 17 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych określa, że świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje również opiekunowi faktycznemu dziecka oraz osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną oraz innym osobom, na których ciąży obowiązek alimentacyjny. Świadczenie to należy się pod warunkiem niepodejmowania lub rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności. Niepełnosprawni powinni mieć wskazanie konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz stałego współudziału na co dzień w procesie leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Kim są krewni w linii prostej?
W świetle art. 617 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, krewnymi w linii prostej są osoby, z których jedna pochodzi od drugiej, a w linii bocznej – które pochodzą od wspólnego przodka, a nie są krewnymi w linii prostej.
Artykuł 128 k.r.o. określa, że obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Gdy nie ma rodziców, obowiązek alimentacyjny obciąża więc także rodzeństwo, dzieci.
Kiedy krewny niebędący w linii prostej może otrzymać świadczenie pielęgnacyjne?
Z kolei w świetle Ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, osobom innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, czyli np. rodzeństwu, przysługuje świadczenie pielęgnacyjne, w przypadku gdy spełnione są łącznie następujące warunki:
rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
nie ma osób, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Skoro jest Pan bratem chorego i jego najbliższą rodziną – w świetle przepisów powinno przysługiwać Panu świadczenie pielęgnacyjne, o ile są spełnione pozostałe przesłanki. Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała nie później niż do ukończenia 18. roku życia lub w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia.
Ile wynosi świadczenie pielęgnacyjne?
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje w wysokości 2119 zł miesięcznie i podlega corocznej waloryzacji od dnia 1 stycznia.
Artykuł 17b ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych określa, że w przypadku gdy o świadczenia ubiegają się rolnicy, małżonkowie rolników bądź domownicy, świadczenia te przysługują odpowiednio:
rolnikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego;
małżonkom rolników lub domownikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego albo wykonywania przez nich pracy w gospodarstwie rolnym.
Zaprzestanie prowadzenia gospodarstwa rolnego lub zaprzestanie wykonywania pracy w nim potwierdza się stosownym oświadczeniem złożonym pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.
Według art. 16 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, ubezpieczeniem emerytalno-rentowym na wniosek obejmuje się: osobę, która podlegała ubezpieczeniu jako rolnik lub domownik i zaprzestała prowadzenia działalności rolniczej lub pracy w gospodarstwie rolnym w związku z nabyciem prawa do świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego albo zasiłku dla opiekuna przez okres pobierania tego świadczenia albo zasiłku – do uzyskania 25-letniego okresu ubezpieczenia emerytalno-rentowego.
Z kolei według art. 6 ust. 2b ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wójt, burmistrz albo prezydent miasta nie opłaca składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za osobę pobierającą świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna, jeżeli podlega ona obowiązkowi ubezpieczenia społecznego z innego tytułu na podstawie ustawy lub na podstawie odrębnych przepisów lub jest ubezpieczona na podstawie art. 16 ust. 2 pkt 4 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników. Skoro ma Pan okres ubezpieczenia w KRUS ponad 30 lat, to nie będzie już dalej opłacana składka KRUS.
dr hab. Aneta Suchoń, prof. UAM
fot. Pixabay
dr Aneta Suchoń
Dr hab. Aneta Suchoń, prof. na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu - Wydział Prawa i Administracji. Blisko współpracuje z Tygodnikiem Poradnikiem Rolniczym.
Najważniejsze tematy