- Do kiedy należy złożyć wniosek ?
- Jakie warunki należy spełnić, aby otrzymać dofinansowanie ?
- Ilu hodowców świń i krów będzie mogło skorzystać z dofinansowania ?
Od 15 marca rolnicy mogą ubiegać się w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa o nowy rodzaj dofinansowania z PROW 2014–2020, określany jako dobrostan zwierząt. Jest to działanie przeznaczone dla hodowców krów i świń, które ma na celu wsparcie finansowe na poprawę warunków utrzymania tych zwierząt ponad wymagane normy i w związku z tym zrekompensowanie rolnikom dodatkowo poniesionych kosztów i utraconych dochodów w wyniku wprowadzenia podwyższonego dobrostanu zwierząt.
Na wsparcie będą mogli liczyć rolnicy, którzy zadbają o lepsze samopoczucie i zdrowie zwierząt, poprawiając warunki ich utrzymania przez zwiększenie powierzchni bytowej przypadającej na jedno zwierzę (krowę, lochę, tucznika) o co najmniej 20% w stosunku do wymaganej obecnie minimalnej powierzchni na podstawie obowiązujących przepisów. Ważne, aby większą powierzchnię bytową zapewnić wszystkim lochom utrzymywanym w gospodarstwie. Tak więc wymóg zwiększonej powierzchni dotyczy: loch prośnych, loch w okresie porodu i odchowu prosiąt ssących, loch luźnych, loch i loszek po pokryciu.
Stawki pomocy wyniosą na rok 301 zł na lochę i 24 zł na tucznika. Przy czym płatności dotyczą tuczników pochodzących od loch utrzymywanych w gospodarstwie realizującym dobrostan loch, czyli zwiększoną powierzchnię w budynkach dla macior. Płatności nie uwzględniają kosztów inwestycji związanych ze zmianą warunków utrzymania zwierząt. Celem działania jest zachęcenie rolników do stosowania podwyższonych (ponad obowiązujące minimalne standardy) warunków dobrostanu zwierząt.
Formalności związane z przystąpieniem do programu Świnia+
Istnieje możliwość składania wniosku o przyznanie płatności dobrostanowej na tym samym formularzu co o płatności bezpośrednie i działania obszarowe PROW 2014–2020 w terminie takim samym jak dla płatności bezpośrednich, czyli od 15 marca do 15 maja 2020 roku. Wypłata płatności będzie realizowana do 30 czerwca roku następnego po roku złożenia wniosku. Wniosek składa się w aplikacji eWniosekPlus.
Rolnik będzie deklarował w nim przystąpienie do odpowiedniego pakietu (krowy, świnie) oraz wariantu działania (lochy, tuczniki), przy czym może realizować w danym roku równocześnie jeden lub więcej wariantów. Całość wyliczeń należnej płatności będzie przeprowadzała Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w oparciu o dane z rejestru zwierząt.
Rolnik, od dnia złożenia wniosku o przyznanie płatności dobrostanowej do 14 marca kolejnego roku, musi zapewnić wszystkim lochom i loszkom po pokryciu utrzymywanym w gospodarstwie (wszystkie siedziby stad) ulepszone warunki dobrostanu, zgodnie z wymogami wariantu. Płatność przyznawana jest do średniej liczby loch w gospodarstwie w okresie od dnia złożenia wniosku o przyznanie płatności dobrostanowej do 14 marca roku następnego, liczonej jako iloraz sumy dziennych liczb loch i liczby dni w tym okresie. ARiMR sprawdza na podstawie danych z systemu identyfikacji i rejestracji zwierząt, czy w okresie realizacji wymogów nie została przekroczona maksymalna liczba loch (stan dzienny), określona w Planie poprawy dobrostanu zwierząt.
Z kolei tuczniki, do których przysługuje płatność dobrostanowa, muszą pochodzić od loch uczestniczących także w programie poprawy dobrostanu i muszą być utrzymywane w gospodarstwach realizujących dobrostan w pakiecie 1. Są tutaj dwie możliwości:
- rolnik sam produkuje prosięta do tuczu w ulepszonych warunkach dobrostanu i realizuje wariant 1.1, czyli dobrostan loch,
- rolnik kupuje prosięta z gospodarstw uczestniczących w programie dobrostanu loch.
Tuczniki, do których przysługuje płatność dobrostanowa, to te oddane bezpośrednio do uboju lub z przemieszczeniem przez co najwyżej jednego pośrednika. Dopuszczony jest ubój w gospodarstwie. W pierwszym roku realizacji programu do płatności uwzględniane są tuczniki oddane do uboju po upływie 4 miesięcy od dnia złożenia wniosku o przyznanie płatności dobrostanowej do dnia poprzedzającego dzień złożenia przez rolnika wniosku o taką płatność w kolejnym roku lub do 15 maja, jeżeli rolnik nie złoży kolejnego wniosku w ramach wariantu 1.2.
Szczegółowe warunki i tryb przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Dobrostan zwierząt” są określone w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 3 marca 2020 roku (Dz. U. z 2020 r., poz. 382). Na płatności dobrostanowe zarezerwowano 50 mln euro. Szacuje się, że ze wsparcia będzie mogło skorzystać około 65 tys. hodowców krów i świń.
Doradcy rolniczy przeszli szkolenia, są przygotowani do udzielania informacji i pomocy potencjalnym beneficjentom w wypełnianiu wniosków o wsparcie oraz sporządzaniu planu poprawy dobrostanu zwierząt (który jest wymagany), jednak jak się okazuje, nie jest to możliwe, gdyż brakuje specjalnych kolczyków, którymi muszą być oznakowane lochy.
- Lochy zgłoszone do płatności dobrostanowych muszą być oznakowane innym niż do tej pory kolczykiem – w kolorze niebieskim
Na dzień złożenia wniosku, rolnik musi posiadać co najmniej jedną lochę oznakowaną
Zmiany związane z dobrostanem dotyczą nie tylko wymogów powierzchni w budynkach, ale także znakowania loch indywidualnym numerem identyfikacyjnym. Na dzień złożenia wniosku o przyznanie płatności dobrostanowej dotyczącej wariantu 1.1, czyli dobrostanu loch, rolnik musi posiadać co najmniej jedną lochę oznakowaną i zarejestrowaną zgodnie z przepisami o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt kolczykiem z indywidualnym numerem identyfikacyjnym lochy. Aby zgłosić lochę do systemu identyfikacji i rejestracji zwierząt, najpierw trzeba założyć jej specjalny kolczyk w kolorze niebieskim. Do „Tygodnika” zadzwonił jeden z doradców, twierdząc, że takie kolczyki wciąż są niedostępne, więc rolnicy nie mogą ruszyć ze składaniem wniosków o dopłaty.
– Z tego co mi wiadomo, jak do tej pory jedna firma z listy dostawców kolczyków dostępnych w ARiMR zgłosiła się do produkcji tych nowych kolczyków. My jesteśmy dopiero na etapie certyfikacji i wdrażania ich do produkcji. To opóźnienie wynika z tego, że do samego końca nie było wiadomo, jak dokładnie mają one wyglądać i do czego będą potrzebne. Decyzje na poziomie ministerstwa zapadły po prostu zbyt późno, brakowało pełnej informacji, a my potrzebujemy czasu, aby je wprowadzić do cyklu produkcyjnego. Piętnaście dni to za mało. Przygotowujemy natomiast wniosek do Agencji i będziemy starać się o pozwolenie na ich produkcję. Myślę, że do połowy kwietnia powinniśmy już mieć je w ofercie. Epidemia koronawirusa w tej chwili nie ułatwia szybkiego przeprowadzenia tego procesu – wyjaśnia przedsatwiciel jednej z firm produkujących i dostarczających kolczyki.
W jego opinii, zapotrzebowanie na takie kolczyki nie będzie jednak duże i być może z tego powodu większość producentów nie była skłonna podjąć się wdrażania ich produkcji.
W dobrostanie nie utrzymuje się loch w systemie jarzmowym
Inne pytanie, z którym zwracali się do nas rolnicy, to czy jeśli zwiększą ogólne wymiary kojców dla loch na porodówce, będą mimo wszystko musieli zrezygnować z jarzm. Otóż tak. W dobrostanie nie utrzymuje się bowiem loch w systemie jarzmowym. Rolnicy obawiają się, że w związku z tym znacznie wzrosną przygniecenia prosiąt i odchowają ich mniej w miotach. Zastanawiają się, czy straty nie będą większe niż uzyskane dopłaty i koszty poniesione na modernizację.
–
Myślę, że na utrzymanie loch w dobrostanie zdecydują się raczej małe gospodarstwa z niewielką liczbą macior. Chodzi przecież o konieczne inwestycje, trzeba będzie zmniejszyć liczbę loch, jeśli będą wykorzystywane wciąż te same budynki. Nie wyobrażam sobie, żeby duże fermy chciały przystosować się do dobrostanu. Mieliśmy zapytanie o kolczyki tylko z jednego gospodarstwa, które utrzymywało 300 loch. Reszta to niewielkie stada, najczęściej z kilku-nastoma maciorami – tłumaczy przedstawiciel producenta kolczyków.
Wymogi w ramach dofinansowania do dobrostanu
Wariant 1.1. Dobrostan loch. Wymagane powierzchnie bytowe dla jednej lochy i loszki po pokryciu wynoszą:
- 4,2 m2 – kojec pojedynczy dla lochy w okresie porodu i odchowu prosiąt ssących,
- 2,7 m2 – kojec pojedynczy dla lochy i loszki po pokryciu (może być stosowany tylko w gospodarstwach utrzymujących mniej niż 10 loch lub loszek prośnych od 4. tygodnia po pokryciu do tygodnia przed przewidzianym terminem porodu),
- 2,7 m2 w kojcu, w którym ochy utrzymywane są grupowo; w przypadku gdy w kojcu utrzymywane są lochy prośne, co najmniej 1,3 m2 powierzchni kojca stanowi stałe podłoże i nie więcej niż 15% tego podłoża to otwory odpływowe,
- 3 m2 w kojcu, w którym utrzymuje się grupowo do 5 loch; w przypadku gdy w kojcu utrzymywane są lochy prośne, co najmniej 1,3 m2 powierzchni kojca stanowi stałe podłoże i nie więcej niż 15% tego podłoża stanowią otwory odpływowe,
- 2,4 m2 w kojcu, w którym utrzymuje się grupowo powyżej 39 loch; w przypadku gdy w kojcu utrzymywane są lochy prośne, co najmniej 1,3 m2 powierzchni kojca stanowi stałe podłoże i nie więcej niż 15% tego podłoża otwory odpływowe,
- 2,2 m2 w kojcu, w którym utrzymuje się grupowo do 5 loszek po pokryciu, przy czym 0,95 m2 stanowi stałe podłoże i nie więcej niż 15% tego podłoża to otwory odpływowe,
- 2 m2 w kojcu, w którym utrzymywane są grupowo loszki po pokryciu, przy czym 0,95 m2 stanowi stałe podłoże i nie więcej niż 15% tego podłoża otwory odpływowe,
- 1,8 m2 w kojcu, w którym utrzymuje się grupowo powyżej 39 loszek po pokryciu, przy czym 0,95 m2 stanowi stałe podłoże i nie więcej niż 15% tego podłoża to otwory odpływowe.
Wariant 1.2. Dobrostan tuczników. Powierzchnia przypadająca na jednego tucznika musi być o co najmniej 20% większa, niż wymagają tego dotychczasowe przepisy. W przeliczeniu na sztukę minimalna powierzchnia w kojcach dla warchlaków i tuczników musi wynosić:
- do 10 kg masy ciała – co najmniej 0,18 m2,
- powyżej 10 do 20 kg masy ciała – co najmniej 0,24 m2,
- powyżej 20 do 30 kg masy ciała – co najmniej 0,36 m2,
- powyżej 30 do 50 kg masy ciała – co najmniej 0,48 m2,
- powyżej 50 do 85 kg masy ciała – co najmniej 0,66 m2,
- powyżej 85 do 110 kg masy ciała – co najmniej 0,78 m2,
- powyżej 110 kg masy ciała – co najmniej 1,2 m2.
Dominika StancelewskaZdjęcie: Dominika Stancelewska
Zdjęcie Główne: Pixabay