Jak podają prawodawcy celem projektu ustawy o Funduszu Ochrony Rolnictwa jest gwarancja rekompensaty z tytułu utraty przychodów z prowadzonej przez rolników działalności w sytuacji, gdy podmiot, który prowadził działalność w zakresie skupu, przechowywania, obróbki lub przetwórstwa produktów rolnych zbankrutował.

Potrzebne rozwiązania systemowe, aby rolnicy odzyskali należności

Niestety nie zawsze należności za sprzedane produkty rolne można odzyskać w postępowaniu upadłościowym, mimo że w świetle tych przepisów należności rolników z tytułu umów o dostarczenie produktów z własnego gospodarstwa rolnego należą do pierwszej kategorii należności podlegających zaspokojeniu z funduszów masy upadłości. Tak dzieje się w wielu zakładach mleczarskich, które upadły. Rolnicy zostali pozbawieni wypłaty za oddane mleko i bez udziałów.

- Zachodzi zatem potrzeba wprowadzenia rozwiązań systemowych umożliwiających producentom rolnym uzyskanie rekompensat w celu kontynuowania przez nich produkcji rolnej, spłaty ciążących na nich zobowiązań lub kredytów oraz na zaspokojenie ich bieżących potrzeb życiowych – napisano w uzasadnieniu projektu.

Fundusz Ochrony Rolnictwa będzie nadzorował KOWR

Fundusz będzie wyodrębnionym rachunkiem bankowym administrowanym przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. KOWR będzie również zapewniał obsługę prawną oraz techniczno-biurową Funduszu, ustalał plan finansowy Funduszu oraz opracowywał sprawozdanie z jego realizacji.

Do wpłat na Fundusz w wysokości 0,125% wartości nabywanych produktów rolnych bez podatku VAT będą obowiązane podmioty skupujące produkty rolne w celu ich przechowywania, obróbki lub przetworzenia.

Pierwsze wpłaty na Fundusz będą dokonywane przez podmioty skupujące produkty rolne w celu ich przechowywania, obróbki lub przetworzenia począwszy od II kwartału 2024 r. za okres od dnia 1 stycznia do dnia 31 marca 2024 r.

MRiRW proponuje zwolnienie z podatku dochodowego od osób fizycznych kwot rekompensat wypłaconych na podstawie projektowanej ustawy.

Który rolnik będzie mógł skorzystać z Funduszu?

Rekompensata dla rolników będzie przyznawana w drodze decyzji administracyjnej dyrektora oddziału terenowego KOWR. Wniosek o rekompensatę poszkodowani przez w.w. podmioty rolnicy będą składali do dyrektora oddziału terenowego KOWR od dnia 1 lutego do dnia 31 marca roku następującego po roku, w którym ustalona została data niewypłacalności podmiotu lub w okresie od dnia 1 lutego do dnia 31 marca w drugim roku po roku, w którym ustalona została data niewypłacalności podmiotu.

Wypłata środków z Funduszu na rzecz rolników z tytułu braku zapłaty za zbyte produkty rolne spowoduje przejście z mocy prawa na KOWR wierzytelności do wysokości wypłaconych rekompensat.

Ile rząd przeznaczy środków na Fundusz Ochrony Rolnictwa?

Projekt ustawy zakłada dofinansowanie Funduszu ze środków budżetu państwa w pierwszych dwóch latach jego funkcjonowania, czyli w 2023 r. w kwocie nie wyższej niż 50 mln zł i w 2024 r. w kwocie nie wyższej niż 100 mln zł. Z tego powodu zostanie przedstawiony do notyfikacji Komisji Europejskiej jako program pomocy państwa.

Dlaczego ten Fundusz wywołuje tyle kontrowersji?

Jak informowaliśmy już wcześniej projekt wzbudził bardzo duże kontrowersje wśród przedsiębiorców z branży spożywczej. Ich zdaniem jest to bowiem kolejny podatek, a ustawa dokonuje zbyt dużej ingerencji w rynek. 

wk
fot. Envato Elements