Chociaż prawo ma pomagać rolnikom, to złe długi w rolnictwie przekroczyły 680 mln złotych

Politycy opozycji podkreślili fakt, że ustawa została uchwalona pod koniec 2018 r.

- Tymczasem liczba bankructw oraz niespłacane kredyty wśród rolników ciągle rosną.  Jak wynika z Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor od początku pandemii COVID-19 do końca września ubiegłego roku, zaległości rolników wobec kontrahentów i banków wzrosły o 1/3 do 680 mln zł. Kłopoty z niewypłacalnością firm w sektorze rolnym  potwierdza raport Coface za 2021 rok. Według tego opracowania w ubiegłym roku niewypłacalność firm wzrosła o 71%, a największy negatywny skok, bo aż o 202% (rok do roku) zanotowało rolnictwo. To właśnie w sektorze rolnym nastąpił gwałtowny wzrost liczby gospodarstw, które nie poradziły sobie z obsługą zadłużenia - napisali posłowie PO, którzy zadali serię pytań w sprawie tego, jak ustawa funkcjonuje. 

Jaką pomoc rolnikom mogło udzielić państwo?

W odpowiedzi MRiRW zwróciło uwagę, że na podstawie decyzji Komisji Europejskiej wydanej w 8 kwietniu 2020 r. o zgodności programu pomoc państwa na restrukturyzację zadłużenia gospodarstw rolnych z prawem UE takiego wsparcia można było udzielić do 31 grudnia 2021 r. Polska była zdolna w jej ramach rozdysponować:

• dopłaty do oprocentowania bankowych kredytów na restrukturyzację zadłużenia,
• pożyczki na spłatę zadłużenia
• gwarancje spłaty kredytów na restrukturyzację zadłużenia.

Efekty działania ustawy o restrukturyzacji zadłużenia gospodarstw rolnych

W ramach zastosowania przepisów ustawy ARiMR zawarła 6 umów pożyczek, których przeznaczeniem jest sfinansowanie spłaty wierzytelności, które zaistniały w związku z prowadzeniem działalności rolniczej w łącznej kwocie 4 793 565,75 zł. 

Kwota w wysokości 3 157 665,75 zł została wypłacona z tytułu zawartych 5 umów pożyczek. Jednakże jeden z beneficjentów nie spełnił  warunków, które były wymagane do wypłaty pożyczki, a więc płatności z tytułu zawartej z nim umowy pożyczki nie zrealizowano.

W przeciągu ostatnich 3 lat, KOWR nie zagwarantował żadnemu podmiotowi, który prowadzi gospodarstwo rolne opłacenia bankowych kredytów restrukturyzacyjnych.

Zaskakujące informacje finansowe KOWR

Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa w związku z zastosowaniem treści ustawy, w planie finansowym:

• 2019 r. zaplanował - 193 000 tys. zł, wykorzystał - 154,74 tys. zł
• 2020 r. zaplanował - 100 000 tys. zł, wykorzystał - 21 356,81 tys. zł
  
• 2021 r. zaplanował - 50 000 tys. zł, wykorzystał - 39 786,13 tys. Zł

Przeniesienie własności gospodarstwa

Aktualnie, zgodnie z treścią ustawy, rolnicy mogą wciąż ubiegać się o wsparcie w postaci przejęcia przez KOWR długu podmiotu prowadzącego gospodarstwo rolne, które zostało stworzone w związku z prowadzeniem działalności rolniczej w zamian za przeniesienie własności nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa.

Wartość nieruchomości określa się w wysokości nie niższej niż wartość tej nieruchomości wskazaną przy użyciu technik jej ustalania, które zostały przewidziane w regulacjach stanowiących o gospodarce nieruchomościami. Dług, który przejmie KOWR,  nie może być większy niż wartość nieruchomości rolnej, której własność jest przenoszona na rzecz Skarbu Państwa, zredukowanej o wysokość sumy hipoteki ustanowionej na tej nieruchomości.

Kiedy własność gospodarstwa zostanie już przeniesiona rzecz Skarbu Państwa w związku z przejęciem długu uprzedni właściciel ma prawo do zastosowania prawa pierwszeństwa do:

• dzierżawy tej nieruchomości,
• dzierżawy tej nieruchomości z zapewnieniem dzierżawcy prawa kupna przedmiotu dzierżawy maksymalnie z upływem okresu, na który umowa dzierżawy została zawarta,
• nabycia tej nieruchomości po upływie minimum 5 lat od dnia przeniesienia na rzecz Skarbu Państwa własności danej nieruchomości rolnej.

Na dodatek nieruchomość rolna, której własność została przeniesiona na rzecz Skarbu Państwa w związku z przejęciem długu, nie może zostać zbyta przed upływem okresu 20 lat od dnia przeniesienia jej własności, za wyjątkiem zbycia na rzecz uprzedniego właściciela na jego wniosek.

Do końca 2021 r. poprzez zastosowanie przepisów ustawy przejęto długi 18 podmiotów prowadzących gospodarstwo rolne. Na skutek tych działań KOWR przejął nieruchomości, której powierzchna wyniosła w sumie aż 1050 ha.

W planie finansowym na 2022 r. Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa zamierzył na oddłużanie rolników środki w wysokości 50 000 tys. zł.

wk

fot. pixabay