Substraty dla rozsady
Substrat torfowy to podłoże uzyskane z torfu wysokiego, który został odkwaszony i wymieszany z nawozami mineralnymi. Ten typ podłoża wykorzystywany jest głównie do produkcji rozsady warzyw, roślin rabatowych, szkółkarskich.
Torf pozyskiwany jest dwiema metodami:
- cegiełkową – wycinanie specjalną maszyną bloków torfu i układanie w taki sposób, aby umożliwić przesychanie. Z torfu cegiełkowego uzyskuje się najlepszy surowiec z zachowaną naturalną strukturą, bardzo porowaty i trwały;
- frezowania – polega na ścinaniu z pokładu torfu warstwy o grubości 5–10 mm. Uzyskuje się z niego drobne frakcje, wykorzystywane do krótkotrwałej uprawy – rozsad w wielodoniczkach.
Cechy dobrego substratu
Substrat do produkcji rozsady musi być wolny od czynników chorobotwórczych, mieć odpowiednie właściwości powietrzno-wodne i być zasobny w składniki pokarmowe. Najczęściej do produkcji rozsad wykorzystywany jest torf wysoki. Torf wysoki ma strukturę porowatą. W całej objętości torfu wolna przestrzeń zajmuje 90–95%, w zależności od stopnia rozkładu i zagęszczenia materiału. Najczęściej w dobrze przygotowanym podłożu torfowym woda zajmuje 40–45% objętości, a powietrze 40–45%. Substraty z torfu wysokiego są najlepszym podłożem do produkcji rozsady pod warunkiem, że są prawidłowo przygotowane i przechowywane, ponieważ są wtedy wolne od czynników chorobotwórczych, szkodników i nasion chwastów, na których występowanie młode rośliny są szczególnie wrażliwe. Według skali właściwości torfu zależą od stopnia jego rozkładu, czyli stopnia zhumifikowania materii organicznej, z której powstał. Torfy wysokie zawierają 5–25% związków humusowych. Do opisu stopnia rozkładu stosuje się 10-stopniową skalę Lennarta van Posta. Klasy oznacza się literami H, wraz ze wzrostem stopnia rozkładu substancji organicznej.
W Polsce można się posługiwać uproszczoną skalą 3-stopniową, oznaczając poszczególne klasy:
- literą R – R1 – słabo rozłożone torfy wysokie;
- R2 – torfy średnio rozłożone o niskim stopniu mineralizacji;
- R3 – torfy wysokie i niskie silnie rozłożone.
W miarę wzrostu stopnia rozkładu zmniejsza się porowatość, a tym samym obniża pojemność powietrzna i wzrasta pojemność wodna.