Z artykułu dowiesz się
- Ile wapnia pobierają ziemniaki?
- Wapń z wapna - jak dostarczyć wapń ziemniakom?
- Parch ziemniaka
- Kiedy wapnować pole pod uprawę ziemniaka?
- Czym wapnować?
r e k l a m a
Partnerzy portalu
Kiedy wapnować pole pod uprawę ziemniaka?
23.09.2023autor: Jacek Daleszyński
Ziemniak nie ma szczególnie wysokich wymagań, jeśli chodzi o pH gleby, niemniej z wapnowania stanowisk, na których ma być uprawiany, nie powinno się rezygnować. Wapń to nie tylko regulator odczynu, ale też składnik pokarmowy.
Ile wapnia pobierają ziemniaki?
Zanim przystąpimy do wapnowania gleb przeznaczonych pod ziemniaki, warto wiedzieć, ile wapnia akumulują rośliny. Wapń jest bowiem składnikiem, który spośród drugorzędnych, do których należą jeszcze magnez i siarka, jest pobierany w największej ilości. Dodatkowo wiadomo, że wapń jest pobierany w największych ilościach w tym samym momencie co azot, czyli w fazie, kiedy bulwy przyrastają szybciej niż łęciny. Ogólnie rzecz ujmując, ziemniaki pobierają wapń w ilości odpowiadającej 20–35% ogólnego pobrania azotu. Jeśli zatem uprawiamy ziemniaki na ogólnej dawce azotu, wynoszącej np. 140 kg/ha, to rośliny muszą mieć dostępne ok. 30–50 kg/ha Ca.
Pobranie wapnia nasila się jeszcze w momencie dojrzewania bulw, bo więcej tego składnika znajduje się w skórce niż w miąższu. Wapń będzie więc odpowiadać za odporność bulw na uszkodzenia mechaniczne, bezwzględnie zatem powinniśmy go dostarczać roślinom. Warto też pamiętać, że tylko ok. 10–15% całego wapnia kumulowanego w ziemniakach znajduje sie w bulwach. Cała reszta to łęciny i stolony.
r e k l a m a
Wapń z wapna - jak dostarczyć wapń ziemniakom?
Najprościej i chyba najrozsądniej jest dostarczyć ziemniakom wapń z nawozami wapniowymi. Jeśli zastosujemy wapno magnezowe, to dodatkowo wprowadzimy inny drugorzędny składnik, czyli magnez, odpowiadający za wzrost korzeni, czy częściowo także za gospodarkę wodną roślin. Jak wiemy, korzenie ziemniaka są w stanie efektywnie pobierać składniki z głębokości do 60 cm, więc w tej warstwie profilu glebowego nie powinno ich zabraknąć. Przy okazji zatem wapnowania wprowadzimy wapń jako składnik pokarmowy, który m.in. odpowiadać będzie za prawidłowy wzrost korzeni.
Kłopot z parchem
Z praktyki wiadomo, że wapnowanie tuż przed uprawą ziemniaka zwiększa presję parcha zwykłego. Choroba ma wymiar estetyczny i psuje wygląd bulw, obniżając ich wartość handlową. Wiadomo też, że im większa wilgotność gleby, tym lepsze pobranie wapnia przez rośliny, a to oznacza wytworzenie wytrzymalszej skórki, także na porażenie sprawcami chorób grzybowych, czy bakteryjnych, m.in. właśnie parcha. Paradoksalnie zatem w wilgotnych warunkach przy wyższym pH bulwy mogą być mniej porażane przez sprawcę parcha.
Kiedy wapnować pole pod uprawę ziemniaka?
W praktyce przedplonem dla ziemniaków najczęściej są zboża i to przed ich uprawą powinno się stosować wapno. Ziemniak jako roślina niewymagająca, jeśli chodzi o pH, dobrze czuje się przy odczynie 5,5–6. Efekt jego podniesienia do takiego osiągniemy już stosunkowo niewielkimi dawkami wapna. Warto posiłkować się zaleceniami stacji chemiczno-rolniczych, które dla danej kategorii agronomicznej gleby podają zakres dawki wapnia przy danym pH. Jeśli zatem nasze stanowisko to gleba średnia o pH 5,1, to wapnowanie jego jest "potrzebne" (nomenklatura stosowana w SCh-R) w dawce 1,7–3 t/ha CaO, co oznacza konieczność zastosowania około 4,5–9 t/ha wapna o zawartości 30% CaO. Rozważając jednak ziemniaki w płodozmianie, najlepiej zastosować ilość wapna z dolnego przedziału tych zaleceń.
Czym wapnować?
Zawsze najbezpieczniejszym wyborem w przypadku wapnowania pod ziemniaki będzie wapno węglanowe lub węglanowo-magnezowe, jeśli na stanowisku mamy niską zawartość magnezu. Tylko w przypadku, kiedy mamy odczyn bardzo kwaśny, a gleba ma wyższą kategorię agronomiczną (przynajmniej średnią) można zastosować wapno tlenkowe, ale także pod przedplon dla ziemniaków.
Nie przesadzać z wapnem pod ziemniaki
Bezpośrednio pod ziemniaki najlepiej unikać wapnowania, które może spowodować zwiększenie ryzyka porażenia bulw parchem zwykłym. Samo jednak wapnowanie nie jest jedynym czynnikiem mogącym zwiększyć porażenie chorobą. Dochodzą do tego jeszcze wilgotność gleby czy podatność odmiany. Przy niskiej wilgotności gleby i wyższym pH podatność na parcha wzrasta. Pomocna w walce z chorobą może być pogoda, a konkretnie deszcz. Jej pojawieniu się można też zaradzić poprzez nawadnianie. Najlepiej wykonać je 2 tygodnie przed i 2 tygodnie po zawiązaniu bulw. Kryterium parcha jest bardzo istotne przy ziemniaku jadalnym, przeznaczonym do pakowania na bezpośrednie spożycie.W wapnowaniu ziemniaka najlepiej wykorzystywać wapno kredowe w niedużych dawkach 1–1,5 t/ha. Chodzi o podniesienie pH do poziomu np. 5,5, kiedy presja parcha nie jest aż tak wysoka. Najlepiej nie wykonywać go bezpośrednio przed uprawą ziemniaków, chyba że przeznaczamy pod nie nowe działki, o bardzo niskim odczynie, o pH poniżej 5. Należy jednak wtedy pamiętać o porządnym wymieszaniu wapna z glebą podczas uprawy pożniwnej i dodatkowo orką.
Jacek Daleszyński
Fot: Czubiński, Daleszyński, Sierszeńska
Jacek Daleszyński
<p>redaktor top agrar Polska, specjalista w zakresie uprawy roślin.</p>
Masz pytania?
Zadaj pytanie redakcjir e k l a m a
r e k l a m a
Najważniejsze tematy
r e k l a m a