Z artykułu dowiesz się
- Jakie są zasady sprzedaży gruntów przez gminę?
- Czy gmina może sprzedać grunt bez przetargu?
- Czy można kupić od gminy nieruchomość na poprawę warunków zagospodarowania nieruchomości przyległej?
r e k l a m a
Partnerzy portalu
Strona główna>Artykuły>Obrót ziemią, dzierżawa, KOWR>Zakup ziemi>Zakup działki gminnej bez przetargu
Zakup działki gminnej bez przetargu
02.02.2021autor: adw. Łukasz Opaliński
Kupiłam dom na 20-arowej działce, ale jednocześnie udało mi się podpisać z gminą umowę dzierżawy na przylegającą z trzech stron łąkę o powierzchni 1,10 ha. Dostałam wówczas ustne zapewnienie w urzędzie gminy, że łąkę tę będę mogła wykupić „bez problemu” w przyszłości. Teraz gmina nie chce sprzedać mi łąki bez przetargu.
Naszej Czytelniczce powiedziano w gminie, że może startować do przetargu na łąkę. Ta jednak liczy, że gmina wywiąże się z obietnicy i sprzeda ziemię z „wolnej ręki”.
Słusznie, czy nie?
Ziemia gminna w przetargu
Co do zasady nieruchomości gminne powinny być sprzedawane w drodze przetargu. Stanowi o tym ustawa z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami w art. 37. Wyjątki od tej zasady oczywiście istnieją, ale dotyczą one ograniczonych przypadków:
- zbycie następuje między Skarbem Państwa a jednostką samorządu terytorialnego oraz między tymi jednostkami;
- zbycie na rzecz osób, które prowadzą działalność charytatywną, opiekuńczą, kulturalną, leczniczą, oświatową, naukową, badawczo-rozwojową, wychowawczą, sportową lub turystyczną.
Najbardziej istotne jest wyłączenie przetargowego trybu rozporządzania z powodu przysługującego określonym osobom pierwszeństwa nabycia nieruchomości. Jednak i ten krąg osób jest bardzo ograniczony, gdyż obejmuje on:
- poprzednich właścicieli zbywanej nieruchomości pozbawionych własności tej nieruchomości przed dniem 5.12.1990 r.;
- najemców lokalu mieszkalnego, a najem został nawiązany na czas nieoznaczony;
- osoby, którym z mocy odrębnych przepisów przysługuje pierwszeństwo nabycia.
Jak widać z powyższego, zdecydowana większość transakcji nie będzie kwalifikowała się pod powyższe wyjątki, a więc w każdym „normalnym” przypadku gmina powinna zorganizować przetarg. Konsekwencją nieogłoszenia przetargu przy braku przesłanek do trybu bezprzetargowego, jest wadliwość zawartej umowy zbycia i niepożądane skutki.
r e k l a m a
Poprawa warunków zagospodarowania nieruchomości przyległej
Warto jednak zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 37 ust. 2 pkt 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami można nieruchomość zbyć bez przetargu m.in., gdy przedmiotem jest nieruchomość lub jej części, jeśli mogą one poprawić warunki zagospodarowania nieruchomości przyległej.
Musi ona być własnością lub być w użytkowaniu wieczystym osoby, która zamierza tę nieruchomość lub jej części nabyć. Dodatkowy warunek to, że nieruchomość lub jej części nie mogą być zagospodarowane jako odrębne nieruchomości.
Tak jak w opisywanym przypadku istnieje możliwość wystąpienia z wnioskiem do gminy o sprzedaż łąki bez przetargu, gdyż wydaje się, że zbywana przez gminę łąka poprawi warunki zagospodarowania nieruchomości zajętej pod dom.
Ocena przesłanki „poprawy zagospodarowania” należy co prawda do gminy, niemniej jednak podlega ona weryfikacji sądowej i nie może ona być dowolna.
Należy mieć na uwadze, że nie każde przyłączenie do jakiejś nieruchomości działki sąsiedniej poprawia warunki zagospodarowania tej nieruchomości. W sytuacji, gdy zbywana nieruchomość przylega do kilku działek, to nie sposób uznać, że dopuszczalne jest zbycie tej nieruchomości w trybie bezprzetargowym wyłącznie na rzecz właściciela jednej z tych działek. I to bez ustalenia, czy zbywana nieruchomość nie mogłaby się przyczynić również do poprawy warunków pozostałych nieruchomości z nią sąsiadujących.
Zatem gmina dokonuje indywidualnie oceny, czy taka poprawa następuje, rozpatrując każdy przypadek osobno.
KOWR też może sprzedać ziemię bez przetargu
Podobna regulacja co art. 37 ust. 2 pkt 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami znajduje się w art. 29 ust. 1h ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa. KOWR też może sprzedać bez przetargu nieruchomość, jeżeli może poprawić warunki zagospodarowania nieruchomości przyległej stanowiącej własność osoby chcącej nabyć tę nieruchomość lub jej część, o ile nieruchomość ta nie może być zagospodarowana samodzielnie.
Adw. Łukasz Opaliński
Dolnośląska Izba Rolnicza
Podstawa prawna:
Ustawa z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami
Artykuł jest informacją i nie stanowi porady prawnej.
adw. Łukasz Opaliński
Łukasz Opaliński, adwokat, prawnik Dolnośląskiej Izby Rolniczej
Masz pytania?
Zadaj pytanie redakcjir e k l a m a
r e k l a m a
Najważniejsze tematy
r e k l a m a