Zakup działki gminnej bez przetargu
r e k l a m a
Partnerzy portalu

Zakup działki gminnej bez przetargu

02.02.2021autor: adw. Łukasz Opaliński

Kupiłam dom na 20-arowej działce, ale jednocześnie udało mi się podpisać z gminą umowę dzierżawy na przylegającą z trzech stron łąkę o powierzchni 1,10 ha. Dostałam wówczas ustne zapewnienie w urzędzie gminy, że łąkę tę będę mogła wykupić „bez problemu” w przyszłości. Teraz gmina nie chce sprzedać mi łąki bez przetargu.

Z artykułu dowiesz się

  • Jakie są zasady sprzedaży gruntów przez gminę?
  • Czy gmina może sprzedać grunt bez przetargu?
  • Czy można kupić od gminy nieruchomość na poprawę warunków zagospodarowania nieruchomości przyległej? 
Naszej Czytelniczce powiedziano w gminie, że może startować do przetargu na łąkę. Ta jednak liczy, że gmina wywiąże się z obietnicy i sprzeda ziemię z „wolnej ręki”. 
Słusznie, czy nie?


Ziemia gminna w przetargu

Co do zasady nieruchomości gminne powinny być sprzedawane w drodze przetargu. Stanowi o tym ustawa z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami w art. 37. Wyjątki od tej zasady oczywiście istnieją, ale dotyczą one ograniczonych przypadków:
  • zbycie następuje między Skarbem Państwa a jednostką samorządu terytorialnego oraz między tymi jednostkami; 
  • zbycie na rzecz osób, które prowadzą działalność charytatywną, opiekuńczą, kulturalną, leczniczą, oświatową, naukową, badawczo-rozwojową, wychowawczą, sportową lub turystyczną. 
Najbardziej istotne jest wyłączenie przetargowego trybu rozporządzania z powodu przysługującego określonym osobom pierwszeństwa nabycia nieruchomości. Jednak i ten krąg osób jest bardzo ograniczony, gdyż obejmuje on:
  • poprzednich właścicieli zbywanej nieruchomości pozbawionych własności tej nieruchomości przed dniem 5.12.1990 r.; 
  • najemców lokalu mieszkalnego, a najem został nawiązany na czas nieoznaczony; 
  • osoby, którym z mocy odrębnych przepisów przysługuje pierwszeństwo nabycia. 
Jak widać z powyższego, zdecydowana większość transakcji nie będzie kwalifikowała się pod powyższe wyjątki, a więc w każdym „normalnym” przypadku gmina powinna zorganizować przetarg. Konsekwencją nieogłoszenia przetargu przy braku przesłanek do trybu bezprzetargowego, jest wadliwość zawartej umowy zbycia i niepożądane skutki.

r e k l a m a

Poprawa warunków zagospodarowania nieruchomości przyległej




Warto jednak zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 37 ust. 2 pkt 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami można nieruchomość zbyć bez przetargu m.in., gdy przedmiotem jest nieruchomość lub jej części, jeśli mogą one poprawić warunki zagospodarowania nieruchomości przyległej. 

Musi ona być własnością lub być w użytkowaniu wieczystym osoby, która zamierza tę nieruchomość lub jej części nabyć. Dodatkowy warunek to, że nieruchomość lub jej części nie mogą być zagospodarowane jako odrębne nieruchomości. 

Tak jak w opisywanym przypadku istnieje możliwość wystąpienia z wnioskiem do gminy o sprzedaż łąki bez przetargu, gdyż wydaje się, że zbywana przez gminę łąka poprawi warunki zagospodarowania nieruchomości zajętej pod dom. 
Ocena przesłanki „poprawy zagospodarowania” należy co prawda do gminy, niemniej jednak podlega ona weryfikacji sądowej i nie może ona być dowolna.

Należy mieć na uwadze, że nie każde przyłączenie do jakiejś nieruchomości działki sąsiedniej poprawia warunki zagospodarowania tej nieruchomości. 
W sytuacji, gdy zbywana nieruchomość przylega do kilku działek, to nie sposób uznać, że dopuszczalne jest zbycie tej nieruchomości w trybie bezprzetargowym wyłącznie na rzecz właściciela jednej z tych działek. I to bez ustalenia, czy zbywana nieruchomość nie mogłaby się przyczynić również do poprawy warunków pozostałych nieruchomości z nią sąsiadujących. 

Zatem gmina dokonuje indywidualnie oceny, czy taka poprawa następuje, rozpatrując każdy przypadek osobno.

KOWR też może sprzedać ziemię bez przetargu
Podobna regulacja co art. 37 ust. 2 pkt 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami znajduje się w art. 29 ust. 1h ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa. KOWR też może sprzedać bez przetargu nieruchomość, jeżeli może poprawić warunki zagospodarowania nieruchomości przyległej stanowiącej własność osoby chcącej nabyć tę nieruchomość lub jej część, o ile nieruchomość ta nie może być zagospodarowana samodzielnie.
Adw. Łukasz Opaliński
Dolnośląska Izba Rolnicza
Podstawa prawna: 
Ustawa z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami

Artykuł jest informacją i nie stanowi porady prawnej.

autor adw. Łukasz Opaliński

adw. Łukasz Opaliński

Łukasz Opaliński, adwokat, prawnik Dolnośląskiej Izby Rolniczej

przeczytaj inne artykuły tego autora
r e k l a m a
r e k l a m a

Przeczytaj także

Czy żona musi wyrazić zgodę na zakup ziemi rolnej przez męża?

Prowadzę gospodarstwo rolne i jestem we wspólności majątkowej małżeńskiej. Czy potrzebna jest zgoda żony na podpisanie umowy dzierżawy lub zakup gruntów?

czytaj więcej
Zakup ziemi

Cudzoziemcy kupują polską ziemię: wina PiS czy PO/PSL?

Rośnie zainteresowanie cudzoziemców polskimi gruntami. Opozycji zarzuca rządowi, że przepisy prawne są dziurawe i nie chronią ziemi przed wykupem. Rząd odpowiada, że to efekt źle przeprowadzonych negocjacji członkowskich z Unią Europejską. 

czytaj więcej

Najważniejsze tematy

r e k l a m a
Pytania i regulaminy
Kategorie
Produkty Agrarsklep
Przydatne linki
Social Media

Polskie Wydawnictwo Rolnicze Sp. z o.o., ul. Metalowa 5, 60-118 Poznań. Akta rejestrowe przechowywane w Sądzie Rejonowym Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, VIII Wydziale Gospodarczym, KRS 0000101146, NIP 7780164903, REGON 630175513, kapitał zakładowy: 1.000.000 PLN.

Wszystkie prezentowane w ramach niniejszego portalu treści są własnością Polskiego Wydawnictwa Rolniczego Sp. z o.o., są zastrzeżone i chronione prawem autorskim, kopiowanie i dalsze rozpowszechnianie treści jest zabronione. (art. 25 ust. 1 pkt 1b ustawy z 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych)