Mieszkańcy przysiółka w woj. małopolskim poskarżyli się, że do ich domów nie doprowadzono sieci wodociągowej. Przedsiębiorstwo wodociągowe nie dostarcza im także wody zdatnej do picia, mimo że studnie, z których czerpana jest woda, wysychają w związku z działalnością pobliskiej żwirowni. A woda w nich nie spełnia wymagań mikrobiologicznych.

Mieszkańcy złożyli skargę na gminę

W ocenie skarżących, nie zapewniając zbiorowego zaopatrzenia w wodę mieszkańcom przysiółka, ani też nie dostarczając im wody pitnej w beczkowozach, władze gminy ich dyskryminują. Wprawdzie Rada Gminy kilka lat podjęła uchwałę w sprawie zasad dotacji na dofinansowanie budowy przydomowych indywidualnych stacji uzdatniania wody, ale jednak nikt z mieszkańców przysiółka na to się nie zdecydował - z przyczyn ekonomicznych oraz mając na uwadze dużą ryzykowność takiej inwestycji z powodu ciągłego obniżania się poziomu wody. Władze gminy nie przystały zaś na propozycję mieszkańców, aby wybudować dla przysiółka jedno zbiorcze ujęcie wody i zbiorczą stację uzdatniania wody.

Zakład Gospodarki Komunalnej dowoził kilkukrotnie wodę do przysiółka, czego po pewnym czasie zaniechał. Uznano, że ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków nie nakłada na przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne (gminę) obowiązku dostarczania mieszkańcom wody w beczkowozach w sytuacji, gdy do nieruchomości nie została doprowadzona sieć wodociągowa.

Co na to Rzecznik Praw Obywatelskich?

Tymczasem zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich w orzecznictwie sądów administracyjnych podnosi się, że skoro do obowiązków gminy należy zaopatrzenie mieszkańców gminy w wodę i jest to jej zadanie własne, to gmina nie może zaniechać wykonywania tego obowiązku ani przerzucać go na inne podmioty. Czyniąc tak, faktycznie przestaje wykonywać swoje ustawowe obowiązki, co w świetle prawa oznacza, że organy gminy działają niezgodnie z prawem. Organy samorządu nie mają prawa odmawiać wykonywania swych obowiązków wynikających z ustaw i przerzucać ich na mieszkańców gminy. Narusza to art. 7 Konstytucji RP, który określa granice prawa w jakich mają działać organy władzy publicznej, do których bez wątpienia należą również organy gminy.

Gmina ma także obowiązki wobec mieszkańców

Zdaniem sądów administracyjnych, ze strony gminy powinny być podejmowane czynności faktyczne i prawne zmierzające do poprawy warunków funkcjonowania istniejących na jej terenie urządzeń wodociągowych. Gmina dysponuje bowiem przyznanymi jej ustawowo instrumentami władczymi, które umożliwiają jej - jako podstawowej jednostce samorządu terytorialnego - realizację tego obowiązku na obszarze swojej właściwości. Żadne okoliczności nie zwalniają bowiem gminy z obowiązku dbałości o stan sanitarny wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.

RPO wnioskuje do sekretarza gminy

Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich zwróciło się do sekretarz gminy o ustosunkowanie do zarzutów mieszkańców, zwłaszcza do kwestii niewywiązywania się z obowiązku dostarczania wody zdatnej do spożycia oraz stanowisko. RPO zapytał także czy władze gminy planują w najbliższym czasie wybudowanie wodociągu do przysiółka.

wk
fot. Pixabay