IUNG-PIB określił jaki jest aktualny stan zagrożenia suszą w oparciu o wartości klimatycznego bilansu wodnego (KBW). Najnowszy raport objął okres sześciodekadowy od 1 czerwca do 31 lipca 2022 roku. Ocena stanu zagrożenia suszą opiera się o średnią wartość KBW.

Susza rolnicza nadal w całej Polsce

W badanym, ósmym okresie raportowania, wartość ta była ujemna i wynosiła -111 mm oraz była mniejsza o 5 mm w stosunku do poprzedniego okresu (21 V - 20 VI).

IUNG poinformował, że deficyt wody dla roślin uprawnych występował w całym kraju. Największe deficyty wody notowano na terenie Wału Trzebnickiego i Lubuskiego Przełomu Odry od -160 do -229 mm. Z kolei we wschodniej części Pojezierza Pomorskiego, na Przedgórzu Sudeckim, na Wyżynie Śląskiej, Krakowsko-Częstochowskiej, Małopolskiej, Lubelskiej oraz na Nizinie Podlaskiej niedobory były już mniejsze od 0 do -109 mm.

To oznacza, że susza rolnicza występuje na terytorium Polski na terenie 14 województw kraju.

IUNG stwierdził niedobory wody w trzynastu uprawach:

• Kukurydzy na ziarno,
• Kukurydzy na kiszonkę,
• Krzewów owocowych,
• Roślin strączkowych,
• Warzyw gruntowych,
• Tytoniu,
• Zbóż jarych,
• Truskawek,
• Chmielu,
• Zbóż ozimych,
• Ziemniaka,
• Drzew owocowych,
• Buraka cukrowego.

Susza rolnicza: które uprawy najbardziej są dotknięte brakiem wody?

• Największy zasięg suszy rolniczej występował wśród upraw kukurydzy na ziarno i kukurydzy na kiszonkę. Dotyczyła ona w obu przypadkach 671 gmin (27,09% gmin Polski), czyli o 7,87% więcej niż w poprzednim okresie raportowania (21.05-20.07.2022 r.). Susza dotknęła 5,71% gruntów ornych kraju (więcej o 2,32% niż poprzednio).
• Susza rolnicza w uprawach krzewów owocowych objęła 312 gmin (20,67% z 2477 gmin Polski); wzrost o 6,30%, dotyczyła obszaru 5,09% gruntów ornych kraju (więcej o 1,94 %).
• Susza rolnicza w uprawach roślin strączkowych wystąpiła w 443 gminach (17,88% gmin Polski), więcej o 8,43%), objęła 3,42% gruntów ornych kraju, więcej o 1,25 %.
• Susza rolnicza w uprawach warzyw gruntowych wystąpiła w 169 gminach (6,82% gmin Polski), więcej o 2,66% i objęła obszar 1,07% gruntów ornych kraju (więcej o 0,13 %).
• Susza rolnicza w uprawach tytoniu wystąpiła w 138 gminach (5,57% gmin Polski), więcej o 1,53%. Objęła obszar 1,10% gruntów ornych kraju (więcej o 0,04%).
• Susza rolnicza w uprawach zbóż jarych, wystąpiła w 138 gminach (5,57% gmin Polski), a więc o 2,02% mniej niż w poprzednim okresie raportowania i dotyczyła ona 0,89% gruntów ornych kraju (spadła o 0,97 %).
• Susza rolnicza w uprawach truskawek występowała w 57 gminach (2,30% gmin Polski), a więc spadła o 0,89 % i dotyczyła mniejszego obszaru w stosunku do poprzedniego okresu raportowania, a więc 0,37% gruntów ornych kraju, czyli o 0,32% mniej).
• Susza rolnicza w uprawach chmielu objęła 54 gmin (2,18% gmin Polski), czyli nastąpiło zwiększenie o 0,73%, przy czym dotyczyła obszaru 0,33% gruntów ornych kraju (0,15% więcej)
• Susza rolnicza w uprawach zbóż ozimych, wystąpiła w 54 gminach (2,18% gmin Polski), a więc zmniejszyła się o 2,46% i dotyczyła obszaru 0,32% gruntów ornych kraju, czyli o 0,76% mniej względem poprzedniego okresu raportowania).
• Susza rolnicza w uprawach ziemniaka. Została odnotowana w 47 gminach (1,90% gmin Polski), wzrosła o 0,89 % i dotyczyła 0,30% gruntów ornych kraju (wzrosło o 0,23%).
• Susza rolnicza w uprawach drzew owocowych, którą notowano w 39 gminach (1,57% gmin Polski), zatem spadła o 0,53 % i dotyczyła obszaru 0,18% gruntów ornych kraju (o 0,14% mniej)
• Susza rolnicza w uprawach buraka cukrowego, objęła 2 gminy (0,08% gmin Polski), nastąpił 0,08 % wzrost.

Susza rolnicza w okresie 21 marca – 31 lipca: w których uprawach plony są niższe?

IUNG opracował w okresie od 21 marca do 31 lipca osiem raportów dotyczących monitoringu suszy rolniczej.

Stwierdzono niedobory wody powodujące obniżenie plonów przynajmniej o 20% w stosunku do plonów uzyskiwanych w średnich warunkach pogodowych dla upraw:

• Zbóż jarych,
• Zbóż ozimych,
• Rzepaku i rzepiku,
• Truskawek,
• Krzewów owocowych,
• Kukurydzy na ziarno,
• Kukurydzy na kiszonkę,
• Roślin strączkowych,
• Tytoniu,
• Warzyw gruntowych,
• Drzew owocowych,
• Chmielu,
• Ziemniaka.

Na czym polega susza rolnicza?

Definicja określa się jako szkody spowodowane wystąpieniem, w dowolnym sześciodekadowym okresie od dnia 21 marca do dnia 30 września, spadku klimatycznego bilansu wodnego poniżej wartości określonej dla poszczególnych gatunków roślin uprawnych i gleb”. A zatem w obojętnie którym okresie sześciodekadowym zostanie stwierdzona susza, to plony ostateczne dla upraw objętych suszą będą niższe przynajmniej o 20% w skali gminy w stosunku do plonów uzyskanych w średnich wieloletnich warunkach pogodowych.

Oprac. Natalia Marciniak-Musiał

Źródło: IUNG 

Fot. unsplash