Z artykułu dowiesz się
- Jak działa wirus BNYVV?
- Jakie objawy ma burak porażony przez rizomanię?
- Na co jeszcze zwrócić uwagę?
r e k l a m a
Partnerzy portalu
Odmiany buraka odporne na rizomanie
11.07.2020autor: Marek Kalinowski
Obok piszemy o groźnych chorobach liści buraka z chwościkiem na czele, ale nie sposób zapomnieć o jeszcze jednym zagrożeniu dla plonowania korzeni i polaryzacji cukru. Jest nim rizomania buraka. O tej chorobie coraz mniej się pisze i powoli zapomina za sprawą dużej palety odmian z tolerancją.
Warto o rizomanii przypomnieć, bo po uwolnieniu rynku cukru jest wielu plantatorów, którzy dopiero zaczynają przygodę z uprawą buraka cukrowego. To kosztowna choroba wirusowa znacznie redukująca plon (nawet o 60%) i polaryzację cukru w korzeniach (spada o ok. 4%). Kiedyś na rizomanię nie było lekarstwa. Od wielu lat dostępne są jednak odmiany tolerancyjne na tę chorobę wirusową.
Chorobę przenosi pierwotniak glebowy
Rizomania buraka występuje w całym kraju i jeżeli raz wejdzie na plantację, to szybko opanowuje 90% przestrzeni danego pola. W takiej sytuacji nie ma wyjścia, a rolnikom już na zawsze pozostaje uprawa odmian tolerancyjnych. Jak dochodzi do zawirusowania plantacji i jak objawia się rizomania? Wirus rizomanii, a dokładniej wirus nekrotycznego żółknięcia nerwów (BNYVV) przenosi się z pola na pole z drobinami gleby. Głównym powodem, a w przenośni można rzec głównym wektorem wirusa są kombajny buraczane. Jeżeli kombajn zbierze najpierw korzenie z pola zainfekowanego rizomanią, a potem bez dokładnego oczyszczenia, umycia i dezynfekcji kopie buraki na polu zdrowym, to przeniesie on chorobę z drobinami gleby.
r e k l a m a
Sprawcą rizomanii jest wirus nekrotycznego żółknięcia nerwów (BNYVV), a wektorem grzybopodobny pierwotniak glebowy (Polymyxa betae), zasiedlający korzonki boczne buraka i innych roślin, w tym chwastów z rodziny komosowatych, np. komosy białej. Choroba przeżywa w glebie ponad 20 lat, a rozwojowi rizomanii sprzyjają temperatury powyżej 15°C i wysoka wilgotność powietrza, co zwykle przypada na drugą połowę sierpnia.
Objawy na korzeniach i liściach
Buraki cukrowe porażone przez rizomanię wykazują szereg objawów chorobowych, z których specyficznym jest jedynie pożółknięcie wiązek przewodzących (nerwów) na blaszkach liściowych i tkanki do nich bezpośrednio przylegającej. Rośliny porażone przez rizomanię mają słabej wybarwione i niekiedy żółknące liście. Objaw ten może być mylony z niedoborami pokarmowymi roślin (np. potasu), ale też niespecyficznymi objawami innych chorób (zasiedlenie korzeni przez mątwika lub np. werticilioza).
Korzenie chorych roślin rozwijają się wolniej i są mniejsze. Jednocześnie obserwowany jest silny rozwój korzonków bocznych, prowadzący do powstania brody podobnej do powstającej na skutek pasożytowania mątwika. Wiązki przewodzące są w korzeniach zdrewniałe, a na przekrojach korzeni widoczne jest ich pociemnienie.
Marek Kalinowski
Zdjęcie: pixabayMarek Kalinowski
Zastępca redaktora naczelnego „Tygodnika Poradnika Rolniczego” i szef działu „Agroporady”
<p class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; font-size: medium; font-family: Cambria;">Zastępca redaktora naczelnego „Tygodnika Poradnika Rolniczego” i szef działu „Agroporady”.</p>
Masz pytania?
Zadaj pytanie redakcjir e k l a m a
r e k l a m a
Najważniejsze tematy
r e k l a m a