Kukurydza ma to w genach: na pewnym etapie rozwoju sama się obroni przed szkodnikami
r e k l a m a
Partnerzy portalu

Kukurydza ma to w genach: na pewnym etapie rozwoju sama się obroni przed szkodnikami

07.06.2021autor: Marek Kalinowski

Niedawno przypominaliśmy biologię rozwoju omacnicy prosowianki, a w numerze 24. metody monitoringu jej nalotów na kukurydzę. Przy dużym nasileniu szkodnika jego zwalczanie w zaawansowanych fazach rozwoju kukurydzy jest konieczne, chociaż ze względów technicznych nie zawsze możliwe.

Warto w tym miejscu przypomnieć także fizjologię kukurydzy i pewien genetyczny mechanizm samoobrony przed omacnicą, polegający na wytwarzaniu naturalnej toksyny DIMBOA.

r e k l a m a

Czym charakteryzuje się DIMBOA?

W literaturze naukowej można znaleźć informacje, że ta słodka substancja kukurydziana (słodki smak młodych siewek kukurydzy przypisywany jest wysokiej koncentracji DIMBOA) zidentyfikowana w 1962 r. w kukurydzy jest obecna także w pszenicy i innych gatunkach jednoliściennych.

Substancja stanowi naturalną ochronę przed larwami omacnicy prosowianki, mszycami, a także przed grzybami i bakteriami. Niestety, wysokie stężenie DIMBOA w siewkach i młodych roślinach wraz z wiekiem kukurydzy zmniejsza się. W momencie, kiedy kukurydzę nalatuje omacnica prosowianka i po pewnym czasie zaczynają żerować wylęgnięte z jaj larwy, toksyna już nie działa efektywnie.

Z badań wykonanych w USA wynika, że tą naturalną toksynę zabójczą dla omacnicy prosowianki posiadają we wczesnych fazach wegetacji wszystkie odmiany kukurydzy. Niestety, jak wspomniałem ta odporność jest tymczasowa i wg badań występuje w roślinach kukurydzy do wysokość ok. 38 cm, czyli mniej więcej do fazy 6–8 liści.

Stonka uwielbia DIMBOA

Nazwa chemiczna tej substancji powodującej śmiertelność omacnicy prosowianki jest bardzo skomplikowania. DIMBOA to konkretnie 2,4-dihydroksy-7-metoksy-1,4-benzoksazyn-3-on. Warto do tej informacji dodać, że DIMBOA może tworzyć w rysosferze (warstwie korzeniowej kukurydzy) kompleksy z żelazem i zwiększać tym samym dostarczanie żelaza w kukurydzy. To korzystne, a z drugiej strony pomaga niestety namierzać kukurydzę innemu szkodnikowi – zachodniej kukurydzianej stonce korzeniowej. Larwy stonki wyspecjalizowały się, wykrywają kompleksy między DIMBOA a żelazem. Wykorzystują tę umiejętność do identyfikacji żywiciela (kukurydzy) i do żerowania.

Im więcej wiemy o fizjologii roślin, tym lepiej rozumiemy ich reakcję na różne czynniki. Informacje o DIMBOA są ciekawe, ale i bez większego znaczenia w ograniczaniu populacji omacnicy prosowianki. Jest jednak szansa, że być może ta naturalna toksyna będzie kiedyś wykorzystana, jako preparat biologiczny do ograniczania szkodników. Póki co, w ograniczaniu omacnicy musimy wykorzystać dostępne metody. A najważniejsza jest agrotechnika pożniwna (rozbijanie łodyg, a potem najlepiej orka), zmianowanie (unikanie monokultury), monitoring nalotów szkodnika, a po przekroczeniu progu szkodliwości ograniczanie metodami biologicznymi i chemicznymi.

Naturalna toksyna DIMBOA chroni kukurydzę przed omacnicą tylko we wczesnych fazach rozwoju roślin, mniej więcej do fazy 6–8 liści

  • Naturalna toksyna DIMBOA chroni kukurydzę przed omacnicą tylko we wczesnych fazach rozwoju roślin, mniej więcej do fazy 6–8 liści

Marek Kalinowski

Zdjęcia: Marek Kalinowski

autor Marek Kalinowski

Marek Kalinowski

Zastępca redaktora naczelnego „Tygodnika Poradnika Rolniczego” i szef działu „Agroporady”

<p class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; font-size: medium; font-family: Cambria;">Zastępca redaktora naczelnego „Tygodnika Poradnika Rolniczego” i szef działu „Agroporady”.</p>

przeczytaj inne artykuły tego autora
r e k l a m a
r e k l a m a

Przeczytaj także

Sposoby na śmietkę kapuścianą w rzepaku – jakie odmiany i pestycydy wybrać?

W ostatnich latach chemiczne zwalczanie śmietki kapuścianej było bardzo utrudnione, a przez kilka sezonów niemożliwe. Na szczęście sytuacja ulega poprawie. Przybywa insektycydów i są dwie zaprawy nasienne.

czytaj więcej

Jak walczyć z mszycami w ogrodzie ?

Mszyce w ogrodzie to często spotykane szkodniki roślin, których zwalczanie mszyc jest dość trudne. Poznajmy sposoby na mszyce: jak zapobiegać pojawianiu się mszyc, jakie są domowe sposoby na mszyce oraz jak tępić mszyce środkami chemicznymi.

czytaj więcej

Owocówki nalatują na jabłonie i śliwy. Jak z nimi walczyć?

Owocówki są największą zmorą sadowników. Ilość zawiązków na drzewach pozwala mieć nadzieję na przyzwoity plon, choć o tym zadecyduje również opad czerwcowy. Niestety, dodatkowo do redukcji plonu doprowadzą m.in. owocówki, których larwy zanieczyszczą zawiązki owoców.

czytaj więcej

Najważniejsze tematy

r e k l a m a
Pytania i regulaminy
Kategorie
Produkty Agrarsklep
Przydatne linki
Social Media

Polskie Wydawnictwo Rolnicze Sp. z o.o., ul. Metalowa 5, 60-118 Poznań. Akta rejestrowe przechowywane w Sądzie Rejonowym Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, VIII Wydziale Gospodarczym, KRS 0000101146, NIP 7780164903, REGON 630175513, kapitał zakładowy: 1.000.000 PLN.

Wszystkie prezentowane w ramach niniejszego portalu treści są własnością Polskiego Wydawnictwa Rolniczego Sp. z o.o., są zastrzeżone i chronione prawem autorskim, kopiowanie i dalsze rozpowszechnianie treści jest zabronione. (art. 25 ust. 1 pkt 1b ustawy z 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych)