Z artykułu dowiesz się
- Które odmiany ziemniaka nadają się do długotrwałego przechowywania?
- Jakie choroby są groźne dla przechowywanych ziemniaków?
- Jakie objawy występują w przypadku suchej, mokrej i mieszanej zgnilizny w uprawie ziemniaka?
r e k l a m a
Partnerzy portalu
Jak ograniczyć choroby przechowalnicze ziemniaków?
12.11.2019autor: Marek Kalinowski
W gospodarstwach rodzinnych przechowujących ziemniaki w mniejszych ilościach w piwnicach i kopcach trudniej zadbać o optymalne warunki. Niezależnie od systemu przechowywania, zawsze istnieje ryzyko strat przechowalniczych.
Ubytki naturalne wagi przechowywanych bulw ziemniaka sięgają ok. 10%. Wynikają one z transpiracji i oddychania bulw, na co nie mamy większego wpływu. Czynnik odmianowy jest niezwykle istotny dla długotrwałego przechowywania ziemniaków z minimalnymi stratami. Z badań prezentowanych w publikacjach IHAR wynika, że do odmian cechujących się najmniejszymi ubytkami naturalnymi z powodu oddychania, nieprzekraczającymi 10% w czasie ich przechowywania przez 6 miesięcy należą m.in.: Albina, Alicja, Aksamitka, Bard, Cykada, Gloria, Jasia, Kuba, Lord, Mors, Salto, Tokaj, Wawrzyn, Wigry, Wiking, Vineta.
Choroby przechowalnicze - zaraza ziemniaka i fomoza
Czynnik odmianowy decyduje też o presji chorób przechowalniczych, a groźną jest zaraza ziemniaka. Zainfekowane bulwy mogą gnić na polu, a gdy infekcja nastąpi w końcowym okresie wegetacji, to gnicie będzie miało miejsce w czasie przechowywania. Na powierzchni bulw występują plamy, a na przekroju widoczne są twarde nacieki wnikające w głąb miąższu. Bulwy chore ulegają też wtórnemu porażeniu przez inne choroby grzybowe i bakteryjne. Zarodniki pływkowe zarazy atakujące bulwy powinniśmy eliminować ostatnimi zabiegami w czasie wegetacji i pamiętajmy o tym w następnych sezonach.
r e k l a m a
Warto wspomnieć krótko o fomozie zwanej gangreną. Objawy choroby są często mylone z objawami suchej zgnilizny. Występowaniu fomozy sprzyjają uszkodzenia, skaleczenia i obicia bulw. Chorobę można ograniczyć wysadzaniem zdrowych sadzeniaków i zbiorem dojrzałych bulw ograniczającym uszkodzenia mechaniczne. Najważniejsze jest, aby bulwy trafiające do przechowalni miały wygojone rany.
Sucha, mokra i mieszana zgnilizna - objawy
Sucha zgnilizna powodowana jest przez grzyby z rodzaju Fusarium, a źródłem jest gleba i gnijące bulwy. Grzyby wywołujące chorobę atakują bulwy w miejscach uszkodzeń mechanicznych i miejscach porażenia pierwotnego innych chorób. Rozwojowi choroby sprzyja w kopcu temperatura wyższa od optymalnej dla przechowywania. Na bulwach tworzy się grzybnia o różnym zabarwieniu, a wewnątrz bulw widoczne są szczeliny wypełnione jasną grzybnią. Chore bulwy wysychają, mumifikują się i rozpadają.
Mokra zgnilizna to choroba bakteryjna wywoływana przez bakterie – głównie z rodzaju Erwinia. Do zakażenia dochodzi w polu – chore bulwy pochodzą spod roślin porażonych czarną nóżką. Porażone bulwy są źródłem infekcji innych bulw uszkodzonych mechanicznie lub przez patogeny. Mokra zgnilizna rozwija się w warunkach podwyższonej temperatury i wilgotności powietrza oraz zwiększonego stężenia dwutlenku węgla. Ma to zazwyczaj miejsce w źle wietrzonych przechowalniach, stąd tak ważne w kopcach są wywietrzniki.
Zgnilizny mieszane w czasie przechowywania bulw są efektem ataku wielu sprawców chorób jednocześnie. Rezultatem mieszanej infekcji grzybami i bakteriami są jeszcze wyższe straty niż infekcji pojedynczych. Badania wskazują na zjawisko stymulacji wzajemnego rozwoju między bakteriami, a grzybami. Rozwój zgnilizn mieszanych bardzo przyspieszają niewłaściwe warunki termiczne i wilgotnościowe w kopcach. Jak wskazują badania wykonywane w zakładzie nasiennictwa i ochrony ziemniaka IHAR-PIB w Boninie, jeżeli na bulwie rozwija się w czasie przechowywania kilka patogenów zgnilizny, to rozwój takiej infekcji mieszanej jest 5-krotnie szybszy, aniżeli infekcji pojedynczych.
Marek Kalinowski
Zdjęcie: Archiwum TPR
Zdjęcie: Archiwum TPR
Marek Kalinowski
Zastępca redaktora naczelnego „Tygodnika Poradnika Rolniczego” i szef działu „Agroporady”
<p class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; font-size: medium; font-family: Cambria;">Zastępca redaktora naczelnego „Tygodnika Poradnika Rolniczego” i szef działu „Agroporady”.</p>
Masz pytania?
Zadaj pytanie redakcjir e k l a m a
r e k l a m a
Najważniejsze tematy
r e k l a m a