- Dlaczego warto uprawiać lucernę ?
- Jakie gleby są odpowiednie pod uprawę lucerny ?
- Jak przygotować pole pod uprawę lucerny?
- Jak siać lucernę ?
Lucerna siewna i lucerna mieszańcowa dobrze plonują prawie w całej Polsce (wyjątkiem rejony nadmorskie i górskie). Ze względu na wytwarzanie głębokiego systemu korzeniowego, lucerna sprawdza się na stanowiskach suchszych, na których uprawa koniczyny czerwonej może być zawodna. Poprawia strukturę gleby i pomaga rolnikom stać się bardziej samowystarczalnymi w przypadku pasz białkowych.
Najlepszym przedplonem są rośliny okopowe
Dla lucerny odpowiednimi glebami są czarnoziemy, czarne ziemie, rędziny głębokie, lessy, mady i bielice, zaliczane do kompleksów pszennych i żytniego bardzo dobrego, o dobrej zasobności w przyswajalne formy P, K i Mg. Głębsze gleby bielicowe, a nawet słabo gliniaste piaski, nadają się pod uprawę lucerny, pod warunkiem, że poziom wody gruntowej jest normalny, a odczyn gleby zbliżony do obojętnego. Nieodpowiednie są gleby torfowe, nawet o uregulowanym uwilgotnieniu (dobrze odwodnione), na których młode rośliny szybko wymarzają. Także gleby kamieniste i żwirowate, płytkie, nie nadają się do uprawy. Najlepszym przedplonem są rośliny okopowe, pod które zastosowano nawozy naturalne, ale uprawia się także po rzepaku i zbożach. Konieczne jest przygotowanie stanowiska dobrze odchwaszczonego. Należy unikać takich stanowisk, na których stosowano w dużych ilościach herbicydy do odchwaszczania roślin przedplonowych, zwłaszcza po kukurydzy i burakach. Pozostałości po herbicydach w glebie mogą uszkodzić siewki lucerny oraz hamować rozwój systemu korzeniowego. Lucerna nie toleruje stanowiska bezpośrednio po sobie. Przy częstym powracaniu na to samo pole występuje zmęczenie gleby, czyli „wylucernienie”, wskutek degeneracji bakterii brodawkowych oraz wyczerpania zasobów potasu, fosforu, wapnia, siarki i boru z dolnych warstw podglebia. Jest natomiast znakomitym przedplonem dla wszelkich innych roślin uprawnych, szczególnie dla tych, które wymagają dobrej struktury gleby i dużej zasobności w składniki pokarmowe.
Lucerna wymaga bardzo dobrze przygotowanej roli. Ważne jest głębokie spulchnienie gleby i pozbycie się chwastów. Po zbiorze przedplonu należy zastosować uprawki odchwaszczające, a jesienią wykonać staranną, głęboką orkę, na glebach zwięzłych z głęboszem. Orka wiosenna daje gorsze wyniki, ze względu na przesuszenie gleby i wydobywanie na wierzch nasion chwastów. Wiosną niezbędne jest włókowanie i bronowanie. Przedsiewną uprawę gleby najlepiej przeprowadzić agregatem uprawowym.
Powierzchnia pola przed siewem powinna być wyrównana i dobrze uwilgotniona. W przypadku, gdy wierzchnia warstwa jest nadmiernie spulchniona, trzeba ją lekko zwałować.
Trzeba pamiętać o wrażliwości i silnej reakcji lucerny na zakwaszenie gleby. Do prawidłowego rozwoju siewki potrzebują odczynu zasadowego lub przynajmniej obojętnego. Jeżeli
pH gleby obniży się poniżej 6,5 wtedy wzrost i rozwój roślin mogą być zagrożone. Głębsze warstwy glebowe powinny być zasobne w wapń. Potrzeba wapnowania wynika z oznaczonej kwasowości i rodzaju gleby.
Zalecane dawki wapna są duże i wynoszą przynajmniej 1,5 t/ha. Wapnowanie, najlepiej wapnem magnezowym, stosuje się pod przedplon, a najpóźniej pod orkę zimową.
Nawożenie azotem jest niezbędne
Przy małej zawartości fosforu w glebie, powinno się stosować przedsiewnie 80–100 kg P2O5/ha. W przypadku niskiej zasobności gleby w potas stosuje się nawet 100–140 kg K2O/ha. W roku siewu stosuje się większe dawki fosforu i potasu, ponieważ młode rośliny nie są jeszcze w stanie pobierać składników mineralnych z głębokich warstw gleby. Nawożenie azotem zależy od sposobu siewu lucerny. Jeżeli wsiewa się ją w rośliny ochronne, którym dostarczany jest nawóz azotowy, to nie daje się go już pod lucernę. W siewie czystym lucerna powinna otrzymać przed siewem niewielką dawkę azotu (20–25 kg/ha) w postaci szybko działającej saletry. Azot jest potrzebny do szybkiego rozwoju młodych roślin w początkowej fazie ich wzrostu. Nawozy najlepiej zastosować w trakcie wykonywania uprawek doprawiających glebę. Lucerna dodatnio reaguje na bor. Dawka 15–20 kg boraksu (czyli 2–3 kg B/ha) wzmaga rozwój bakterii brodawkowych.