- W czwartym kwartale 2022 roku dziennie ubywało 36 stad świń. Za spadkiem liczby stad, następuje także spadek pogłowia trzody chlewnej w Polsce, do 8,9 mln sztuk obecnie. Przez rok ubyło w Polsce 1,2 mln sztuk świń. Jest to najbardziej drastyczny spadek pogłowia odnotowany w historii. Z tego powodu bankrutują i ulegają likwidacji gospodarstwa rodzinne zajmujące się hodowlą trzody chlewnej – napisali w interpelacji posłowie Dorota Niedziela oraz Kazimierz Plocke, którzy zapytali ministerstwo rolnictwa jakie działania są podejmowane aby zatrzymać upadek hodowli trzody chlewnej w Polsce.

Ile świń jest w Polsce?

Z danych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Polsce na 7 lutego 2023 r. zgłoszonych było 56 018 siedzib stad świń.

W powyższej tabeli przedstawiono wykaz aktywnych siedzib stad świń w podziale na województwa, czyli takich, z których w ciągu ostatnich 12 miesięcy zgłoszono przynajmniej jedno zdarzenie dotyczące świń, i w których przebywała co najmniej jedna świnia.

Ministerstwo rolnictwa szczegółowo przedstawiła także jakie działania podejmowano na przestrzeni ostatnich lat w celu ratowania sektora wieprzowiny.

Jaka pomoc w ramach PROW?

W ramach „Inwestycji zapobiegających zniszczeniu potencjału produkcji rolnej” objętych PROW 2014-2020 przeprowadzono osiem naborów wniosków. Ostatni dziewiąty nabór trwał od 28 grudnia 2022 r. do 24 lutego 2023 r.

Do końca 2022 r. w ramach tego działania rolnicy prowadzący chów lub hodowlę świń na realizację operacji zapobiegających rozprzestrzenianiu się ASF złożyli 8 792 wnioski o przyznanie pomocy na kwotę 437 mln zł. Zawarto 5 117 umów na kwotę 239 mln zł. Do końca 2022 r. zrealizowano płatności w wysokości 180 mln zł. Wsparcie otrzymało 3 717 beneficjentów.

W ramach PROW 2014-2020 na rozwój produkcji prosiąt, producenci trzody chlewnej, mogli uzyskać pomoc z Modernizacji gospodarstw rolnych z obszaru A. Do końca grudnia 2022 r. złożono 896 wniosków o przyznanie pomocy na kwotę 677 587 343,80 zł, z czego zakontraktowano 230 wniosków na kwotę 175 906 922,18 zł, a przelano na konta rolników 164 416 794,08 zł. Płatności otrzymało 243 beneficjentów.

Dofinansowanie bioasekuracji

Ponadto, w ramach PROW 2014-2020, producenci trzody chlewnej poszkodowani w związku z wystąpieniem wirusa ASF, mają możliwość uzyskania pomocy na inwestycje i urządzenia służące bioasekuracji.

Do 1 stycznia 2023 r. na operacje zapobiegające rozprzestrzenianiu się ASF złożono
8 791 wniosków o przyznanie pomocy na kwotę 436 797 890,17 zł, z czego zakontraktowano 5 117 wniosków na kwotę 238 605 954,33 zł. Do końca 2022 r. zrealizowano płatności w wysokości 180 226 012,85 zł. Płatności otrzymało 3 717 beneficjentów. Wnioski o przyznanie pomocy na ten instrument wsparcia można było składać w ARiMR od 28 grudnia 2022 r. do 24 lutego 2023 r.

Odtworzenie potencjału produkcji

O pomoc mogli ubiegać się także rolnicy, którym powiatowy lekarz weterynarii nakazał, zabicie świń lub zniszczenie zwłok świń w celu zwalczania ASF. W ramach tego poddziałania złożono dotychczas 56 wniosków o przyznanie pomocy na kwotę
nieco ponad 5 mln zł. Z czego do końca 2022 r. zawarto 41 umów na kwotę 3,9 mln zł, a zrealizowano płatności w wysokości 3,5 mln zł dla 33 beneficjentów.

Nabór wniosków o przyznanie pomocy na ten instrument wsparcia miał charakter ciągły i zakończył się 31 grudnia 2022 r.

Restrukturyzacja małych gospodarstw

Ponadto z PROW 2014-2020, na walkę ze skutkami ASF można było uzyskać pomoc w ramach działania „Restrukturyzacji małych gospodarstw”. Pomoc skierowana była do gospodarstw o wielkości ekonomicznej mniejszej niż 13 tys. euro na operacje polegające na zaprzestaniu chowu i hodowli świń. Na taki krok zdecydowało się tylko 127 rolników, którzy złożyli wnioski o przyznanie pomocy na kwotę 7,6 mln zł . Z czego zawarto 83 umowy na kwotę 4 980 000 zł.

Premia na rozpoczęcie działalności pozarolniczej

Z Premii na rozpoczęcie działalności pozarolniczej mogli skorzystać rolnicy, którzy zdecydowali się na podjęcia pozarolniczej działalności gospodarczej oraz zaprzestaniem chowu i hodowli świń w gospodarstwach. W ramach tego poddziałania złożono 35 wniosków o przyznanie pomocy na kwotę 7 750 000 zł, z czego do końca 2022 r. zawarto 7 umów na kwotę 1 250 000 zł.

Wsparcie nadzwyczajne

Bardzo dużą popularnością wśród rolników cieszyło się „Nadzwyczajne tymczasowe wsparcie dla rolników i MŚP szczególnie dotkniętych wpływem rosyjskiej inwazji na Ukrainę”. Był to jednorazowy, nadzwyczajny mechanizm będący odpowiedzią na problemy z płynnością finansową zagrażającą ciągłości działalności rolniczej. Był on skierowany tylko do producentów świń.

W ramach tego poddziałania do 29 stycznia 2023 r. złożono 31 802 wnioski o przyznanie pomocy. Wysokość wsparcia wynosiła, co najmniej 2 400 zł i nie więcej niż 15 000 euro (ok. 70 000 zł) na rolnika.

wk
Fot. Kurek