Przedstawiciele Zespołu ds. Mleczarstwa, Leszek Hądzlik Prezydent Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka oraz Mirosław Borowski wiceprezes Krajowej Rady Izb Rolniczych wystosowali do ministra rolnictwa Roberta Telusa pismo w związku z pogarszającą się sytuacją polskich producentów mleka z prośbą o spotkanie. Zdaniem przedstawicieli Porozumienia Rolniczego niezbędne jest omówienie bieżącej sytuacji na rynku mleka, w kontekście dopłat do krów, otrzymanych przez 22 kraje członkowskie Unii Europejskiej, z wyłączeniem Polski, co może skutkować obniżeniem przewagi konkurencyjnej polskiego mleczarstwa na globalnym rynku.

Sytuacja na rynku mleka jest dramatyczna: ceny mleka w dół 30%

Zdaniem sygnatariuszy listu sytuacja gospodarstw specjalizujących się w produkcji mleka z miesiąca na miesiąc ulega pogorszeniu. Cena skupu mleka w Polsce spada od stycznia bieżącego roku. W czerwcu 2023 średnia cena mleka ukształtowała się na poziomie 193,58 zł/hl i była o 29,73% niższa od cen w grudniu 2022 roku. Zdaniem wielu ekspertów niestety spadek ceny będzie odnotowywany również w kolejnych miesiącach.

- Tak drastyczne spadki cen grożą bankructwem wielu gospodarstw produkujących mleko, tym bardziej w sytuacji wysokich kosztów produkcji. Już w zeszłym roku docierały do nas sygnały, że wielu hodowców rozważa zaprzestanie produkcji, jednak wysoka cena mleka odroczyła podjęcie tej decyzji. W obecnej sytuacji, niskich cen i wysokich kosztów produkcji, wielu z nich niestety zdecyduje się na rezygnację z produkcji mleka i hodowli bydła mlecznego – czytamy w piśmie.

Organizacje rolnicze już na początku czerwca poparły stanowisko Krajowej Rady Izb Rolniczych dotyczące uruchomienia dopłat z budżetu krajowego do krów mlecznych, która częściowo mogłaby zrekompensować hodowcom ponoszone straty.

W odpowiedzi z lipca, ministerstwo rolnictwa w ślad za Komisją Europejską, ocenia obecną sytuację jako korektę sytuacji rynkowej, a nie kryzys. MRiRW podkreśliło wówczas: 

·       skup interwencyjny masła i odtłuszczonego mleka w proszku (OMP) w UE jest obecnie otwarty, jednakże nie cieszy się zainteresowaniem handlowców, gdyż bieżące ceny rynkowe tych produktów znacząco przewyższają poziom ich cen interwencyjnych,

·       zarówno państwa członkowskie UE, jak i KE, nie uważają za wskazane uruchomienie mechanizmów dopłat do prywatnego przechowywania masła, OMP i serów.

Będzie skup masła i OMP?

Podczas dzisiejszej konferencji prasowej minister Telus zapowiedział, że Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych rozpocznie interwencyjny skup masła i odtłuszczonego mleka w proszku. Według ministra Telusa pomoże to ustabilizować sytuację na rynku mleka.

Minister @RobertTelus: Jeszcze w tym tygodniu @RARS_GOV_PL zacznie skupować masło i mleko w proszku. Pomoże to ustabilizować cenę tych produktów. Dwie spółki Skarbu Państwa w ciągu kilku dni rozpoczną też skup malin. pic.twitter.com/ZABgG4kbsn

— Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (@MRiRW_GOV_PL) August 22, 2023

Na razie nie podano cen w jakich będą skupowane masło i OMP na rezerwy. Jeśli stawki będą satysfakcjonujące wówczas mleczarnie skorzystają z tego mechanizmu i to pomoże im przetrwać pogłębiający się kryzys. Jednak nie jest powiedziane, że to działanie bezpośrednio pomoże w poprawie sytuacji w gospodarstwach i zapobiegnie dalszym spadkom cen mleka. 

Ceny mleka nie tylko nie powinny już spadać, ale przede wszystkim wzrosnąć, aby opłacalność produkcji była na odpowiednim poziomie. Rolnicy obecnie szacują koszt wyprodukowania litra mleka na około 2 zł/l. Jeśli średnia cena mleka z GUS obecnie wynosi nieco powyżej 1,96 zł/l to i tak rolnicy są stratni. Warto przypomnieć, że koszty produkcji od ubiegłego roku - rekordowego, nie wystarczy, że nie spadły, a można powiedzieć, że w niektórych przypadkach wzrosły. 

wk/dkol

fot. Envato Elements