Prowadzenie produkcji roślinnej w systemie Integrowanej Produkcji Roślin to ekoschemat, który umożliwia rolnikowi bardzo atrakcyjną stawkę dopłaty do 1 ha. Według aktualnych przepisów stawka wynosi:

• 292,13 euro/ha do powierzchni upraw, z których pochodzą produkty roślinne opatrzone w danym roku certyfikatem Integrowanej Produkcji Roślinnej
• 292,13 euro/ha do powierzchni trwałych użytków zielonych, odpowiadającej równowartości powierzchni upraw z certyfikatem IPR (z wyłączeniem trwałych użytków zielonych, cennych przyrodniczo, wyznaczonych w ramach GAEC9).

Żeby rolnik mógł otrzymać te pieniądze w ramach dopłat bezpośrednich musi wziąć na siebie pewne zobowiązania, czyli:

• objęcie  wdanym roku nadzorem podmiotu certyfikującego, krajowego systemu jakości – Integrowana Produkcja Roślin, poświadczającego uprawę roślin zgodnie z metodykami integrowanej produkcji roślin,
• zachowanie w danym roku kalendarzowym, wszystkich posiadanych w gospodarstwie trwałych użytków zielonych.

Czy starczy pieniędzy dla wszystkich rolników chętnych do skorzystania z Integrowanej produkcji roślin? 

Podczas webinarium „Ekoschematy w praktyce” omawialiśmy wspólnie z ekspertami także ten ekoschemat, odpowiadając na pytania uczestników. W wielu miejscach w kraju odbywają się intensywne szkolenia w tym zakresie – jak wejść w ten obszar. Jest kilka upraw rolniczych wielkoobszarowych w tym systemie, do których są metodyki.

Stawka płatności jest atrakcyjna 292.13 euro na 1 hektar, ale koperta finansowa na ten ekoschemat wynosi tylko 25 tys. ha. Czy jeżeli wielu rolników się zdeklaruje i będzie chciało wejść w integrowaną produkcję roślin, to dla wszystkich nie starczy pieniędzy?

 Podczas naszego webinarium ekspert Marek Krysztoforski z CDR w Radomiu wskazywał, że w takim przypadku jest rozwiązanie.

 - Jeżeli w innych działaniach nie będzie wykorzystana, to można je przesunąć na to działania. Jest bowiem jedna wspólna koperta na wszystkie działania rolno-środowiskowo-klimatyczne. Jest zatem możliwość przerzucania tych pieniędzy. Ja dokładnie mechanizmu nie znam, ponieważ to są dosyć skomplikowane przeliczenia, ale jeżeli nie będzie takiej potrzeby, to być może nie będzie ta stawka płatności obniżana przez ARiMR – mówił nasz ekspert.

Planowanie ekoschematów w 2023 roku

Ekoschematy można łączyć ze sobą na jednej działce, stawka dotyczy 1 ha. Ale uwaga, nie można wprowadzić wszystkich ekoschematów w swoim gospodarstwie, gdyż ograniczają to zasady dotyczące wyeliminowania podwójnego finansowania niektórych praktyk. Inne ograniczenia wynikają z technologii uprawy. Przygotowując się do złożenia wniosku, najlepiej jest posługiwać się tabelą 2. wskazującą na możliwość łączenia ekoschematów. Jeśli pewnych ekoschematów nie można połączyć, to biorąc pod uwagę analizę kosztów i korzyści, należy zastanowić się, który ekoschemat wybrać.

Współczynnik redukcji

Dla każdego ekoschematu i wariantu przewidziano określoną kopertę finansową. Jeśli na dany ekoschemat lub wariant wpłynie więcej wniosków, to:

• środki z innego, niewykorzystanego ekoschematu będą przeniesione i stawka nie ulegnie zmianie, lub
• w przypadku przekroczenia budżetu na wszystkie ekoschematy, stawki mogą ulec redukcji,
• w szczególności redukcji mogą ulec stawki, w przypadku kiedy rolnik połączył kilka ekoschematów na jednej działce/uprawie.

Niestety, w dniu publikacji tego tekstu nie są jeszcze znane kryteria takiej redukcji.

• Obszary z roślinami miododajnymi – 269 €/ha: utworzenie obszaru z roślinami miododajnymi przez wysiew mieszanki, składającej się z co najmniej dwóch gatunków roślin miododajnych z określonej listy publikowanej na stronach MRiRW (zakaz wypasu i koszenia do 31 sierpnia, zakaz stosowania ś.o.r.).
• Retencjonowanie wody na TUZ – 63 €/ha – warunkiem jest wystąpienie zalania lub podtopienia między 1 maja a 30 września przez co najmniej 12 dni po sobie. Rolnik zaznacza realizację ekoschematu, a ARiMR sama pozyska dane satelitarne do stwierdzenia jego realizacji.
• Integrowana produkcja roślinna – 292,13 €/ha: wymagany w danym roku certyfikat krajowego systemu jakości – integrowana produkcja roślin, poświadczającego uprawę roślin zgodnie z metodykami integrowanej produkcji roślin, utrzymanie TUZ.
• Biologiczna ochrona roślin – 90 €/ha: obowiązek zastosowania zabiegu ochrony roślin z wykorzystaniem biologicznej ochrony roślin preparatami mikrobiologicznymi, zgodnie z etykietą danego środka (z listy MRiRW). Jeśli środek nie zadziała, rolnik po udokumentowaniu sytuacji będzie mógł zastosować środek konwencjonalny.
• Rolnictwo węglowe: w ramach tego ekoschematu rolnicy mają do dyspozycji warianty:
  • ekstensywne użytkowanie TUZ z obsadą zwierząt – do uzyskania 5 pkt,
  • międzyplony ozime/wsiewki śródplonowe – 5 pkt,
  • opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia – wariant podstawowy i wariant z wapnowaniem – 1 lub 3 pkt,
  • zróżnicowana struktura upraw – 3 pkt,
  • wymieszanie obornika na gruntach ornych w ciągu 12 godz. od aplikacji – 2 pkt,
  • stosowanie płynnych nawozów naturalnych innymi metodami niż rozbryzgowo – 3 pkt,
  • uproszczone systemy uprawy – 4 pkt,
  • wymieszanie słomy z glebą – 2 pkt.

Uwaga: aby skorzystać z tego ekoschematu, należy osiągnąć minimalną liczbę punktów, która jest określana jako równowartość punktów, jakie rolnik otrzymałby w sytuacji realizacji na co najmniej 25% pow. użytków rolnych praktyki o wartości 5 pkt.

Fot. Envato Elements