Ministerstwo rolnictwa przesłało do konsultacji społecznych projekt „Krajowego programu zwalczania niektórych serotypów Salmonella w stadach indyków rzeźnych” na lata 2022-2024. Program został także przesłany przez Głównego Lekarza Weterynarii do Komisji Europejskiej wraz z wnioskiem o jego zatwierdzenie.

Realizacja unijnych celów

Unia Europejska jeszcze w 2012 r. wyznaczała sobie cel polegający na ograniczeniu występowania Salmonella Enteritidis i Salmonella Typhimurium w stadach indyków do 1% lub poniżej tej wartości. – W programie realizowanym w latach 2022–2024 przewiduje się podtrzymanie osiągniętego celu unijnego. Należy bowiem podkreślić, że od początku realizacji programu w stadach indyków rzeźnych, czyli od 2010 r., na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej poziom zakażenia stad był zawsze poniżej 1% (w 2020 r. wyniósł zaledwie 0,09%) – czytamy w uzasadnieniu projektu rozporządzenia.

Z danych Inspekcji Weterynaryjnej wynika, że w Polsce jest obecnie 1314 gospodarstw ze stadami indyków rzeźnych.

Jak działa program?

„Krajowy program zwalczania niektórych serotypów Salmonella w stadach indyków rzeźnych” na lata 2022–2024, jest kontynuacją programu prowadzonego w latach poprzednich. Do najważniejszych działań podejmowanych w jego ramach należą:

• pobieranie próbek do badań laboratoryjnych przeprowadzanych z inicjatywy podmiotu oraz badań urzędowych.

W przypadku stad zakażonych Salmonellą podejmowane są następujące zadania:   

• unieszkodliwienie zwłok wszystkich sztuk drobiu padłego i zabitego,

• zniszczenie lub zagospodarowanie skażonych pasz,

• zniszczenie lub zagospodarowanie ściółki oraz odchodów, które mogły ulec skażeniu,

• zniszczenie lub poddanie odkażaniu innych przedmiotów, które mogły ulec skażeniu,

• dokładne oczyszczenie i odkażenie obiektów, w których był przetrzymywany drób z zakażonego stada indyków rzeźnych, ich otoczenia, środków transportu oraz pozostałych przedmiotów, które mogły ulec skażeniu,

• zakaz przemieszczania indyków ze stada zakażonego z gospodarstwa i do stada zakażonego w gospodarstwie oraz ze stada do stada w obrębie gospodarstwa, chyba że indyki, na wniosek producenta żywca indyczego, zostaną przemieszczone bezpośrednio do rzeźni w celu poddania ich ubojowi.

Korzyści dla hodowców

Główną korzyścią z realizacji programu dla producentów żywca indyczego oraz podmiotów zajmujących się obrotem drobiem oraz mięsem drobiowym będzie możliwość prowadzenia swobodnego przemieszczania między państwami członkowskimi oraz wywozu drobiu. Podtrzymanie osiągniętego celu, czyli ograniczenie liczby zakażonych stad indyków rzeźnych do poziomu poniżej 1%, zwiększa konkurencyjność polskiego drobiu i mięsa drobiowego na rynku wspólnotowym, jak również na rynkach państw trzecich.

Kto zapłaci za program?

Program jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej. Wkład finansowy UE przybiera formę dotacji i wynosi do 75% kosztów kwalifikowanych. Szacowane roczne koszty realizacji programu w latach 2022–2024 wyniosą nieco ponad 70 tys. zł z ogólnej sumy szacowanych kosztów programu. Oznacza to, że UE „dorzuci się” kwotą prawie 43 tys. zł.

Ale koszty realizacji programu będą częściowo ponoszone przez posiadaczy stad indyków rzeźnych. Będą do nich należeć w szczególności:

• koszty pobierania, transportu i analizy w laboratorium próbek, do których pobrania producent żywca indyczego jest zobowiązany zgodnie z programem;
• koszty wykonania nakazów powiatowego lekarza weterynarii, nałożonych w drodze decyzji administracyjnej.

Niebezpieczna choroba odzwierzęca

Ponadto należy podkreślić, że salmonelloza jest najczęściej notowaną chorobą odzwierzęcą. Stąd też realizacja programu ograniczy liczbę zakażeń u ludzi, a w związku z tym zredukuje koszty leczenia tych chorób. Do zakażeń u ludzi, zgodnie z danymi z raportu Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności dochodzi najczęściej przez spożywanie skażonych produktów pochodzenia zwierzęcego, m.in. jaj i produktów jajecznych oraz mięsa i przetworów mięsnych, w tym drobiowych. W 2020 r. zanotowano w Polsce ogółem 5485 przypadków zatruć pokarmowych u ludzi spowodowanych pałeczkami Salmonella.

WK