Mniejsza ilość światła zimą może ograniczyć produkcję mleka o 10%. Jak temu zapobiegać?
Dni – szczególnie po zmianie czasu – stały się krótsze i zdecydowanie ciemniejsze. Podobnie jak u innych ssaków, również u krów mlecznych ilość dostarczanego światła ma duże znaczenie. Otóż, podczas takich jesiennych i zimowych dni krowy produkują nawet o 10% mleka mniej.
Wydajność mleczna krów jest uzależniona od długości dnia
Sezonowe różnice – 16 do 18 godzin światła dziennego wiosną i tylko 8 –10 godzin zimą – mogą wpłynąć na redukcję ilości produkowanego mleka od 5 do 10%. W konsekwencji średnia wydajność krów jest najwyższa w kwietniu, a najniższa we wrześniu. Zmian w długości światła dziennego uniknąć się nie da, ale – jak zalecają specjaliści – jak najbardziej wskazane jest (oczywiście w miarę możliwości) sterowanie długością światła dziennego za pomocą dodatkowego oświetlenia. Pamiętać jednak należy, że tak samo jak światło, ważna jest ciemność, która w oborze powinna być zachowana. Szczególnie dla krów laktacyjnych, obok długości światła dziennego ważna jest fazowość. Krowy w laktacji potrzebują codziennej fazy ciemności o długości przynajmniej 6 godzin. Jeżeli nie zapewnimy tego zwierzętom, zmiana świetlnego rytmu dobowego będzie nieprawidłowo stymulowała gospodarkę hormonalną.
Jakie oświetlenie jest najlepsze dla krów?
Dodatkowe oświetlenie w oborze pomaga w trackie ciemnych dni przedłużyć dzień. I tu najlepiej sprawdzają się LED-owe źródła światła, które są najbardziej dopasowane do wzroku krów oświetleniem generującym dużo koloru niebieskiego i zielonego, czyli najbardziej zbliżonego do świata naturalnego. Badania przeprowadzone w Bawarskim Instytucie Rolniczym wykazały, że przy równomiernym natężeniu oświetlenia ledowego (które jest zdecydowanie wyższe niż w przypadku lamp sodowych) krowy dłużej odpoczywały oraz częściej odwiedzały roboty udojowe. Oprócz równomiernego oświetlenia obory, lampy LED-owe są wydajniejsze od tradycyjnych lamp żarowych czy świetlówek, ponieważ soczewki ledów emitują światło kierunkowo, z małymi stratami energii. Lampy ledowe są wprawdzie droższe przy zakupie, ale ich koszty zużycia są do 70 procent niższe. Dodatkową ich zaletą jest pięciokrotnie dłuższa żywotność.
Beata Dąbrowska
Zdjęcie: Beata Dąbrowska
Artykuł ukazał się w Tygodniku Poradniku Rolniczym 46/2022 na str. 44. Jeśli chcesz czytać więcej podobnych artykułów, już dziś wykup dostęp do wszystkich treści na TPR: Zamów prenumeratę.
Beata Dąbrowska
redaktorka "Tygodnika Poradnika Rolniczego" oraz magazynu "Elita Dobry Hodowca", ekspertka w dziedzinie chowu i hodowli bydła oraz produkcji mleka
redaktorka "Tygodnika Poradnika Rolniczego" oraz magazynu "Elita Dobry Hodowca", ekspertka w dziedzinie chowu i hodowli bydła oraz produkcji mleka
Najważniejsze tematy