Jakie obowiązki ciążą na bezczynoszowym użytkowniku gruntów rolnych?

Według art. 708 Kodeksu cywilnego, przepisy dotyczące dzierżawy z Kodeksu cywilnego stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy osoba biorąca nieruchomość rolną do używania i pobierania pożytków nie jest obowiązana do uiszczania czynszu, lecz tylko do ponoszenia podatków i innych ciężarów związanych z własnością lub z posiadaniem gruntu.

Sąd Najwyższy w uchwale z 2 kwietnia 1993 r. (sygn. akt: III CZP 39/93) orzekł, że umowa zawarta na czas oznaczony, do której z mocy art. 708 k.c. mają odpowiednie zastosowanie przepisy dotyczące dzierżawy, nie może być rozwiązana przez wypowiedzenie w trybie art. 704 k.c. Artykuł 704 k.c. wskazuje, że w braku odmiennej umowy dzierżawę gruntu rolnego można wypowiedzieć na jeden rok naprzód na koniec roku dzierżawnego, inną zaś dzierżawę na sześć miesięcy naprzód przed upływem roku dzierżawnego.

Kiedy można wypowiedzieć umową bezczynoszowego użytkowania gruntu?

Zatem umowę bezczynszowego użytkowania można wypowiedzieć zgodnie z art. 704 k.c. na jeden rok naprzód na koniec roku bezczynszowego użytkowania.

W przyszłości lepiej zawierać umowy bezczynszowego użytkowania czy dzierżawy gruntów rolnych na czas oznaczony w formie pisemnej.

Kiedy umowa powinna być zawarta na piśmie?

Według art. 660 w zw. z art. 694 k.c., umowa dzierżawy nieruchomości lub pomieszczenia na czas dłuższy niż rok powinna być zawarta na piśmie. W razie niezachowania tej formy poczytuje się umowę za zawartą na czas nieoznaczony.

Kto w tym przypadku pobiera dopłaty. Właściciel czy dzierżawca?

Z kolei art. 18. ustawy z 5 lutego 2015 r. o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego określa, że w przypadku gdy działka rolna lub zwierzę, do których rolnik ubiega się o przyznanie płatności, stanowią przedmiot posiadania samoistnego i posiadania zależnego, płatności bezpośrednie przysługują posiadaczowi zależnemu (dzierżawcy, bezczynszowemu użytkownikowi).

dr hab. Aneta Suchoń, prof. UAM
fot. K. Janisławski