Jakie obowiązki wobec konsumenta ma sprzedawca?

Według art. 12 ustawy z 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta, najpóźniej w chwili wyrażenia przez konsumenta woli związania się umową na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, przedsiębiorca ma obowiązek poinformować konsumenta w sposób jasny i zrozumiały, np. o:

• głównych cechach świadczenia z uwzględnieniem jego przedmiotu oraz sposobu porozumiewania się z konsumentem,
• swoich danych identyfikujących, w szczególności o firmie, organie, który zarejestrował działalność gospodarczą, adresie, pod którym konsument może składać reklamacje,
• łącznej cenie lub wynagrodzeniu za świadczenie wraz z podatkami,
• sposobie i terminie spełnienia świadczenia przez przedsiębiorcę,
• stosowanej przez przedsiębiorcę procedurze rozpatrywania reklamacji,
• sposobie i terminie wykonania prawa odstąpienia od umowy.

Jaki jest termin odstąpienia od umowy zawartej na odległość?

Artykuł 27 ustawy o prawach konsumenta określa, że konsument, który zawarł umowę na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, może w terminie 14 dni odstąpić od niej bez podawania przyczyny i bez ponoszenia kosztów. Bieg terminu do odstąpienia od umowy rozpoczyna się dla umowy, w wykonaniu której przedsiębiorca wydaje rzecz, będąc zobowiązany do przeniesienia jej własności – od objęcia rzeczy w posiadanie przez konsumenta lub wskazaną przez niego osobę trzecią inną niż przewoźnik. Natomiast w przypadku umowy, która obejmuje wiele rzeczy, które są dostarczane osobno, partiami lub w częściach – od objęcia w posiadanie ostatniej rzeczy, partii lub części. Dla umów, które polegają na regularnym dostarczaniu rzeczy przez czas oznaczony, bieg odstąpienia od umowy rozpoczyna się od objęcia w posiadanie pierwszej z rzeczy. Z kolei dla pozostałych umów – od dnia zawarcia umowy.

Kiedy dochodzi do wygaśnięcia umowy?

Jeżeli konsument nie został poinformowany o prawie odstąpienia od umowy, to wygasa ono po 12 miesiącach od upływu terminu, o którym mowa w art. 27. Jeżeli konsument został poinformowany o prawie odstąpienia od umowy, termin ten upływa po 14 dniach od udzielenia tej informacji.

Artykuł 30 ustawy określa, że konsument może odstąpić od umowy, składając przedsiębiorcy oświadczenie na formularzu, którego wzór stanowi załącznik nr 2 do ustawy. Do zachowania terminu wystarczy wysłanie oświadczenia przed jego upływem.

Jakie są obowiązki przedsiębiorcy wobec konsumenta?

Według art. 32 ustawy z 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta przedsiębiorca ma obowiązek niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od otrzymania oświadczenia konsumenta o odstąpieniu od umowy, zwrócić konsumentowi wszystkie dokonane przez niego płatności, w tym koszty dostarczenia rzeczy. Dokonuje zwrotu płatności przy użyciu takiego samego sposobu zapłaty, jakiego użył konsument, chyba że konsument wyraźnie zgodził się na inny sposób. Jeżeli przedsiębiorca nie zaproponował, że sam odbierze rzecz od konsumenta, może wstrzymać się ze zwrotem płatności do chwili otrzymania rzeczy z powrotem lub dostarczenia przez konsumenta dowodu jej odesłania.

Konsument ma obowiązek zwrócić rzecz przedsiębiorcy lub przekazać ją osobie upoważnionej nie później niż 14 dni od dnia, w którym odstąpił od umowy, chyba że przedsiębiorca zaproponował, że sam odbierze rzecz. Do zachowania terminu wystarczy odesłanie rzeczy przed jego upływem. Konsument ponosi tylko bezpośrednie koszty zwrotu rzeczy, chyba że przedsiębiorca zgodził się je ponieść lub nie poinformował konsumenta o konieczności poniesienia tych kosztów.

Ustawa wskazuje także, że jeżeli rzecz dostarczono konsumentowi do miejsca, w którym zamieszkiwał w chwili zawarcia umowy, przedsiębiorca jest zobowiązany do odebrania rzeczy na swój koszt, gdy ze względu na charakter rzeczy nie można jej odesłać w zwykły sposób pocztą. Konsument ponosi odpowiedzialność za zmniejszenie wartości rzeczy spowodowane korzystaniem z niej w sposób wykraczający poza konieczny do stwierdzenia charakteru, cech i funkcjonowania, chyba że przedsiębiorca nie poinformował konsumenta o prawie odstąpienia od umowy (art. 34).

dr hab. Aneta Suchoń, prof. UAM
fot. Pixabay