Czy istnieje obowiązek prowadzenia działalności rolniczej?

Biorąc pod uwagę literalną (dosłowną) treść art. 2b ustawy z 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (u.k.u.r.), zasadne wydaje się przyjęcie, że obowiązek prowadzenia działalności rolniczej dotyczy gospodarstwa rolnego (w którym powierzchnia nieruchomości rolnej albo łączna powierzchnia nieruchomości rolnych jest nie mniejsza niż 1 ha), a nie nieruchomości rolnej o wskazanej powierzchni.

Co z działalnością rolniczą na gruntach mniejszych niż 1ha?

Nie ulega oczywiście wątpliwości, że działalność rolnicza może być prowadzona na nieruchomości o powierzchni mniejszej niż 1 ha, ale taka sytuacja nie jest objęta obowiązkami w związku z u.k.u.r. Takie stanowisko znalazło też potwierdzenie w wypowiedzi przedstawicieli MRiRW oraz KOWR podczas konferencji naukowej „Obrót nieruchomościami rolnymi.Teoria i praktyka”, która odbyła się 26 listopada 2020 r. Podkreślono wtedy, że istotę tego obowiązku należy łączyć z koniecznością prowadzenia gospodarstwa rolnego, nie zaś z samym nabyciem nieruchomości rolnej. Powinność prowadzenia gospodarstwa rolnego przez nabywcę występuje wówczas, gdy będzie on posiadał taką jednostkę. Natomiast zakaz zbywania i oddawania w posiadanie w ciągu 5 lat od nabycia odnosi się także do nieruchomości rolnych o powierzchni mniejszej niż 1 ha (z wyjątkami określonymi w art. 2b ust. 4 ustawy, np. w nabytej w wyniku dziedziczenia oraz działu spadku lub zapisu windykacyjnego; położonej w granicach administracyjnych miasta o powierzchni mniejszej niż 1 ha).

Czy obowiązuje zakaz sprzedaży gruntu w ciągu 5 lat od jego otrzymania?

Zatem osoba, która nabyła nieruchomość rolną o powierzchni 0,8 ha w wyniku dziedziczenia, nie ma zarówno obowiązku prowadzenia działalności rolniczej na tych gruntach, jak i nie ma zakazu zbywania jej w ciągu 5 lat. Natomiast osoba, która kupiła na podstawie umowy sprzedaży czy darowizny 0,8 ha gruntów rolnych, nie ma obowiązku prowadzenia działalności rolniczej na tych gruntach, jeżeli nie weszła ona w skład gospodarstwa rolnego. Nadal obowiązuje ją jednak zakaz zbywania czy oddawania w posiadanie przez 5 lat nieruchomości od 0,3 ha (ewentualnie potrzebna jest zgoda KOWR).

dr hab. Aneta Suchoń, prof. UAM
fot. Pixabay