– Mój mąż, który jest na emeryturze, uległ wypadkowi na terenie gospodarstwa rolnego mojego syna. Zastanawiam się, czy przysługuje mu odszkodowanie z ubezpieczenia OC syna? – chciałaby wiedzieć jedna z Czytelniczek Tygodnika Poradnika Rolniczego. 

W jakiej sytuacji wypłacane jest odszkodowanie z OC rolników?

Kwestie ubezpieczenia OC rolników reguluje art. 50 Ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych (...). Według niego z ubezpieczenia OC rolników przysługuje odszkodowanie, jeżeli rolnik, osoba pozostająca z nim we wspólnym gospodarstwie domowym lub osoba pracująca w jego gospodarstwie rolnym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną szkodę w związku z posiadaniem przez rolnika gospodarstwa rolnego.

Chodzi o szkodę będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Przepis ten stosuje się również, jeżeli szkoda powstała w związku z ruchem pojazdów wolnobieżnych, będących w posiadaniu rolników posiadających gospodarstwo rolne i użytkowanych w związku z posiadaniem tego gospodarstwa.

W wyroku z dnia 25 stycznia 2018 r. (sygn. akt: I ACa 1147/17) Sąd Apelacyjny w Krakowie wskazał, że posiadanie gospodarstwa rolnego należy rozumieć szeroko. Pojęcie to obejmuje również czynności związane z prowadzoną działalnością rolniczą. Zdaniem sądu kluczowe dla określenia zakresu ubezpieczenia OC rolników jest użycie przez ustawodawcę w powyższym przepisie sformułowania „szkoda związana z posiadaniem gospodarstwa rolnego”.

Jakich sytuacji nie obejmuje ubezpieczenie OC rolników? 

Ubezpieczenie nie obejmuje zatem całej odpowiedzialności cywilnej osób objętych ubezpieczeniem. Przedmiotem ubezpieczenia jest jedynie konkretny wycinek tej odpowiedzialności. Sąd wskazał, iż odpowiedzialność za szkody związane z posiadaniem gospodarstwa rolnego oznacza, że ubezpieczyciel nie będzie odpowiadał za szkody związane z inną sferą aktywności życiowej osoby ubezpieczonej. Chodzi tu o szkody związane z prowadzeniem przez ubezpieczonego innej działalności gospodarczej niż działalność rolnicza czy też ze sferą jego życia prywatnego.

Czy emeryt może dostać odszkodowanie z ubezpieczenia OC rolnika-syna?

Jeżeli Pani mąż uległ wypadkowi na terenie gospodarstwa, a szkoda została wyrządzona w związku z posiadaniem przez Pani syna gospodarstwa rolnego, np. z uwagi na pozostawione urządzenia, zwierzęta hodowlane, to wtedy zakład ubezpieczeń powinien wypłacić odszkodowanie. Jeżeli nie będzie chciał zapłacić odszkodowania albo zaproponuje niską kwotę, pozostaje droga sądowa.

Prof. UAM dr hab. Aneta Suchoń
fot. OSP Sanniki