- Co nie chodzi w skład obwodu łowieckiego?
- Jakie są obszary wyłączone fakultatywnie z obwodów łowieckich?
- Kto płaci odszkodowanie na obszarach wyłączonych z obwodów łowieckich?
Skarb Państwa odpowiada za szkody łowieckie, wyrządzone przez zwierzęta łowne objęte całoroczną ochroną. Skarb Państwa odpowiada też za szkody wyrządzone przez zwierzęta łowne na obszarach niewchodzących w skład obwodów łowieckich.
Za szkody łowieckie wyrządzane na obszarach:
- obwodów łowieckich leśnych – odszkodowania wypłaca Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe ze środków budżetu państwa;
- obwodów łowieckich polnych i obszarach niewchodzących w skład obwodów łowieckich – odszkodowania wypłaca zarząd województwa ze środków budżetu państwa.
Za szkody łowieckie na obszarach wyłączonych z obwodów, odszkodowania wypłaca zarząd województwa ze środków budżetu państwa. Oględzin i szacowania szkód ww. dokonują przedstawiciele podmiotów właściwych do wypłaty odszkodowania.
Obszary wyłączone fakultatywnie z obwodów łowieckich
W stanie prawnym do 3 marca 2021 roku obszary wyłączone fakultatywnie z obwodów łowieckich:
- całe obwody,
- wydzielone działki geodezyjne,
- wydzielone obręby geodezyjne,
- mogą być określone w wyrokach WSA o unieważnieniu w części dotychczasowych uchwał sejmików wojewódzkich o podziale obwodów.
Wyroki te są wydawane z odwołań osób fizycznych lub prawnych, a także wspólnot gruntowych, które w ten sposób realizują w swoim interesie wyrok Trybunału Konstytucyjnego z lipca 2014 roku o ograniczeniu praw właścicielskich w związku z zapisami Prawa Łowieckiego.
Na jesieni 2020 r. znanych było ponad 100 takich przypadków w kraju, w tym unieważnienia w części uchwał sejmików o podziale obwodów dotyczące także całych obwodów łowieckich.
Sytuacja prawna po wyroku WSA w ww. sprawach uniemożliwia dzierżawcom i zarządcom obwodów łowieckich prowadzenie na wyłączonych obszarach jakiejkolwiek gospodarki łowieckiej, w szczególności polowania.
Kto płaci odszkodowanie na obszarach wyłączonych z obwodów łowieckich?
Niestety, jest luka prawna utrudniająca wskazanie osoby odpowiedzialnej za szacowanie i wypłatę odszkodowań za szkody łowieckie na takich obszarach.
Do czasu uchwalania nowego podziału obwodów łowieckich przez Sejmiki, właściciel lub użytkownik wieczysty gruntu rolnego, by wyłączyć swój grunt z obwodu łowieckiego – nie ma innych możliwości, oprócz złożenia wniosku o unieważnienie (obecnych) uchwał o podziale obwodów do WSA.
Do 31 marca 2021 roku, w procedurze uchwalania podziału obwodów łowieckich, właściciel lub użytkownik wieczysty mogą wnieść uwagi do projektu uchwały w formie żądania wyłączenia swoich gruntów z obwodu z podaniem przyczyn.
Ewentualne wyłączenie gruntu z obwodu następuje po ocenie, czy takie wyłączenia utrudnią prowadzenie na gospodarki łowieckiej, albo – w przypadku objęcia nieruchomości obwodem łowieckim – spowodują konieczność zaprzestania lub istotnego ograniczenia prowadzenia na niej dotychczasowej działalności.
Jeżeli w wyniku objęcia nieruchomości obwodem łowieckim – także wbrew woli właściciela lub użytkownika wieczystego – korzystanie z niej lub z jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe lub istotnie ograniczone, właściciel albo użytkownik wieczysty nieruchomości może żądać od województwa odszkodowania za poniesioną rzeczywistą szkodę.
Z roszczeniem odszkodowawczym można wystąpić w terminie 3 lat od dnia wejścia w życie uchwały sejmiku o podziale obwodów. Roszczenie powinno być wiarygodne i udokumentowane, co w warunkach specyfiki prowadzenia gospodarki rolnej i łowieckiej będzie utrudnione. Konsekwencją wyłączenia gruntów z obwodu łowieckiego na żądanie właściciela lub użytkownika wieczystego jest brak prawa do odszkodowań za szkody łowieckie na tych terenach.
Nie wchodzą w skład obwodu
Nie wchodzą w skład obwodu:
- Parki narodowe i rezerwaty przyrody, z wyjątkiem rezerwatów lub ich części, w których na obszarach wyznaczonych w planie ochrony lub zadaniach ochronnych nie zabroniono wykonywania polowania.
- Tereny w granicach administracyjnych miast – jeżeli jednak granice te obejmują większe obszary leśne lub rolne, z obszarów tych może być utworzony obwód łowiecki lub mogą być one włączone do innych obwodów łowieckich.
- Tereny zajęte przez miejscowości niezaliczane do miast, w granicach obejmujących zabudowania mieszkalne i gospodarcze z podwórzami, placami i ulicami oraz drogami wewnątrz tych miejscowości.
- Budowle, zakłady i urządzenia, tereny przeznaczone na cele społeczne, kultu religijnego, przemysłowe, handlowe, składowe, transportowe i inne cele gospodarcze oraz obiekty o charakterze zabytkowym i specjalnym, w granicach ich ogrodzeń.
- Na terenach wchodzących w skład obwodu łowieckiego odszkodowania za szkody łowieckie odpowiada zarządca lub dzierżawca obwodu łowieckiego.
- Na terenach wyłączonych za obwody odpowiada właściwy Park Narodowy, właściwy nadleśniczy, a najczęściej marszałek lub wojewoda.
Obszary te są odpowiednio zaznaczone na załączniku graficznym do uchwały sejmiku o podziale obwodów łowieckich. Wyłączenie ustawowe z obwodów nie pozbawia właściciela lub posiadacza gruntu rolnego prawa do odszkodowania za szkody łowieckie, natomiast przenosi obowiązek szacowania i wypłaty odszkodowania na inny niż koło łowieckie organ.
Roman Włodarz
Podstawa prawna:
- Prawo łowieckie z 13 października 1995 r.
- Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 10 lipca 2014 roku
Do pobrania także formularze:
- Zgłoszenie szkody łowieckiej w uprawie
- Pełnomocnictwo do reprezentowania
- Protokół oględzin odwołanie do nadleśniczego
- Protokół oględzin Skarb Państwa
- Protokół szacowania ostatecznego
- Protokół szacowania ostatecznego odwołanie do nadleśniczego
- Protokół szacowania ostatecznego Skarb Państwa
- Zgłoszenie daty zbioru plonach
- Zgłoszenie szkody w zebranych płodach
- Oświadczenie zakaz polowania zbiorowego