Z artykułu dowiesz się
- Jak zminimalizować straty w rozrodzie świń po lecie ?
- Jak racjonalnie żywić lochy ?
- Jak prowadzić ciąże loch ?
r e k l a m a
Partnerzy portalu
Minimalizacja strat w rozrodzie świń po lecie - jak to zrobić?
29.09.2020
Po lecie producenci trzody chlewnej borykają się ze spadkiem wskaźników rozrodu, który jest wynikiem wcześniejszych wysokich temperatur. Poprzez żywienie i właściwe postępowanie w sektorze krycia można zminimalizować ujemny wpływ lata na wyniki produkcyjne notowane jesienią.
Przyczyną problemów w rozrodzie mogą być choroby lub błędy w zarządzaniu stadem. W okresie letnim, szczególnie u pierwiastek, bardzo często obserwuje się wydłużenie okresu pomiędzy odsadzeniem a rują. Niektóre samice w sezonie letnim w ogóle nie wykazują rui po odsadzeniu. Za ten stan odpowiada wzrost temperatury otoczenia, który osłabiając apetyt, prowadzi do niedoboru białka, energii oraz hormonów w organizmie karmiącej maciory i przyczynia się do opóźnienia rui lub jej całkowitego braku bądź też do występowania tzw. cichej rui po odsadzeniu prosiąt, stąd mniejsza liczba prosiąt uzyskiwana od loch w czasie jesiennych i zimowych miesięcy.
Stres cieplny zakłóca zagnieżdżenie embrionu i obniża przeżywalność zarodków
Zmniejszone pobieranie paszy przez lochy w okresie laktacji powoduje nie tylko spadek wagi odsadzeniowej prosiąt, ale wpływa też na wyraźną utratę masy ciała przez maciorę, opóźnia jej wejście w kolejny cykl reprodukcyjny oraz obniża płodność w kolejnych miesiącach. W konsekwencji wskaźnik wyproszeń od listopada do stycznia obniża się znacząco.
Stres cieplny zakłóca zagnieżdżenie embrionu i obniża przeżywalność zarodków. Tak więc liczba macior powtarzających ruję po inseminacji lub pokryciu wzrasta latem, a lochy początkowo uważane za prośne, u których nastąpi resorpcja płodu przed 45. dniem ciąży, oczywiście nie wyproszą się jesienią lub wczesną zimą.
r e k l a m a
Często niedobór witamin, mikro-elementów i nieprawidłowy wzajemny stosunek poszczególnych aminokwasów w dawce doprowadza do pogorszenia wskaźników rozrodczych. W celu zapobiegania niepłodności można stosować w formie dodatku do paszy witaminę C w ilości 1 g na sztukę. Dla lepszej skuteczności krycia, na 7–8 dni przed odsadzeniem prosiąt można też stosować w dawce pokarmowej preparaty dostarczające odpowiednie ilości witaminy E i selenu.
Przekarmianie loch poważnym błędem
Jednym z najczęściej popełnianych błędów jest przekarmianie, a w efekcie zatuczanie loszek przeznaczonych do rozrodu. To rezultat stosowania żywienia do woli, podczas gdy dla tej grupy zwierząt wskazane jest żywienie normowane. Istnieje ryzyko zatuczenia loszek szczególnie po osiąg-nięciu przez nie 80–90 kg masy ciała, kiedy pobierana pasza nie jest już przetwarzana w białko (mięso), lecz w tkankę tłuszczową. Zatuczone loszki trudniej jest skutecznie pokryć, rodzą mniej liczne mioty, a w czasie laktacji tracą na kondycji i masie ciała, co może być powodem ich wcześniejszego brakowania. Z drugiej strony niedożywienie loszek jest równie złe jak ich zatuczenie. Powoduje bowiem brak rui, ruje bezobjawowe (ciche) i zaburzenia w przebiegu cykli płciowych.
Podkarmianie loszek na kilka – kilkanaście dni przed pokryciem lub inseminacją jest bardzo dobrą metodą, ale tylko do dnia pokrycia, gdyż przedłużenie okresu obfitego karmienia może zwiększyć odsetek zamierających zarodków.
Bezstresowy sposób odchowu
Oprócz stresu temperaturowego na rozród wpływa też nadmierne zagęszczenie w kojcach. Przy zbyt licznej obsadzie dochodzi do ciągłych walk o hierarchię w grupie i miejsce przy korycie, co prowadzi m.in. do opóźnień w rozwoju somatycznym. Skutek jest taki, że dochodzi do zaburzeń funkcjonowania układu rozrodczego, co przejawia się opóźnieniem jajeczkowania i brakiem rui.
Najbardziej bezstresowy sposób odchowu zapewniają niewielkie, liczące 3–6 sztuk grupy dobrane pod względem wieku i masy ciała. Loszki powinny być utrzymywane w grupach, gdyż wystąpienie rui u jednej z nich jest stymulatorem do wchodzenia w ruję dla kolejnych. Muszą być utrzymywane w dobrze oświetlonych pomieszczeniach (minimum 12 godzin).
Do ważnych czynników wpływających na skuteczne zapłodnienie loch zalicza się regularny kontakt wzrokowy, słuchowy i węchowy z knurem. Niewskazany jest kontakt loszek w wieku poniżej 5. miesiąca życia, jak też stała obecność knura w chlewni loch i loszek, bo przestaje on być wówczas stymulatorem. Jesienią szczególnie bacznie powinno zwracać się uwagę na rozpoznawanie ciąży u loch w celu szybkiej diagnozy ciąży urojonej lub zespołu poronień jesiennych, co pozwoli natychmiast wychwycić tzw. lochy puste i zastąpić je loszkami remontowymi.
Syndrom poronień jesiennych
U świń udaje się zdiagnozować przyczynę poronienia tylko w około 40–60% przypadków. Zdecydowana większość nie jest wywołana przez bakterie czy wirusy i występuje szczególnie w miesiącach jesiennych, dlatego określono je zespołem (syndromem) poronień miesięcy jesiennych (od września do grudnia). Świnie dotknięte tym zespołem mogą ronić od 30. do 110. dnia ciąży. Co ciekawe, nie występują u nich objawy zatrucia ani gorączki. Dodatkowo poronione płody są wielkości odpowiedniej do zaawansowania ciąży, a ponadto nie mają uszkodzeń.
Jest szereg przyczyn odpowiedzialnych za występowanie zespołu poronień jesiennych. Po pierwsze, przewaga procesów rozpadu (katabolizmu) nad procesami syntezy (anabolizmu), co jest spowodowane brakiem apetytu u świń i niechęcią do pobierania paszy latem. Z tego powodu locha pobiera mało energii. Pozbawiona dostatecznej ilości energii nie potrafi utrzymać ciepłoty organizmu na odpowiednim poziomie, kiedy temperatura w pomieszczeniach drastycznie spada jesienią lub nawet w nocy. Dlatego tak ważny jest odpowiednio wysoki poziom energii w paszy dla macior.
Dominika Stancelewska
Zdjęcie Główne: Pixabay
Masz pytania?
Zadaj pytanie redakcjir e k l a m a
r e k l a m a
Najważniejsze tematy
r e k l a m a