Dla właściwych przemian kompostowych ważny jest stosunek węgla do azotu. Gdy na kompost trafiają resztki ubogie w azot, czyli opadłe liście, sucha słoma, uschłe chwasty i trawa, musimy jego ilość uzupełnić, dodając np. obornik, pomiot ptasi i resztki roślin motylkowych lub zasilamy np. mocznikiem w ilości 1 kg/1 m3 materiału. Tuż przed zimą pryzmę kompostową należy okryć kilkucentymetrową warstwą słomy, trocin lub ziemi.

Miejsce na rozsadnik powinno być nasłonecznione 

Gdy zbiory warzyw są na ukończeniu, a na zagonach pozostają tylko warzywa przeznaczone do zimowania, np. jarmuż, brukselka, pietruszka czy szpinak ozimy, zabieramy się za prace uprawowe. W pierwszej kolejności szykujemy zagony z myślą o najwcześniejszych warzywach. Wiosną wystarczy tylko glebę zagrabić i rozpocząć siew i sadzenie rozsad. Glebę ciężką, zlewną przekopujemy, bez rozbijania skib, w tzw. ostrej skibie, która poprawia strukturę gleby. Niskie temperatury kruszą zwięzłą strukturę, dzięki czemu powstają gruzełki glebowe, konieczne dla dobrego funkcjonowania systemu korzeniowego. Czynność przeprowadzamy po nawożeniu organicznym i mineralnym. Dla większości warzyw wniesione nawozy organiczne są niewystarczające, więc należy zastosować nawożenie mineralne, uzupełniające. Jesienią można wysiać pełną zalecaną dawkę nawozów potasowych, fosforowych i magnezowych, z których będą korzystały uprawy kolejnego sezonu. Do najbardziej żarłocznych warzyw należy dynia, kapusta, kalafior i rabarbar, mniej wymagające są ogórki, papryka, por, seler, burak i pomidor.

Miejsce na rozsadnik powinno być nasłonecznione, osłonięte od wiatru, zlokalizowane na glebie żyznej i będącej w wysokiej kulturze. Wybrane miejsce należy nawieźć dobrze rozłożonym obornikiem w ilości ok. 40 kg na 10 m2 oraz mineralnymi, takimi jak fosfor i potas, po czym głęboko przekopać. Przed zamarznięciem ochronimy glebę liśćmi, słomą, łętami czy agrowłókniną. Te zabezpieczenia pozwolą na szybsze nagrzanie się gleby, co umożliwi nam wcześniejsze rozpoczęcie prac uprawowych. Podobnie okrywamy ziemię w inspektach.

W części kwiatowej należy już przygotować rabaty pod rośliny jednoroczne, przekopując i usuwając chwasty trwałe. Tu również stosujemy nawozy organiczne i mineralne, ale w mniejszych ilościach niż przy uprawie warzyw. Rośliny ozdobne z liści powinno się nawozić azotem od wczesnej wiosny do końca czerwca. Rośliny kwitnące zasilamy nawozami fosforowymi i potasowymi jesienią, stosując np. Azofoskę lub Fruktos. Można skorzystać z nawozów wieloskładnikowych.

W kwaterze roślin wieloletnich najważniejszą sprawą jest ochrona systemu korzeniowego przed mrozami. Przed głębokim przemarznięciem gleby najlepiej uchroni 20-centymetrowa warstwa ściółki organicznej. Mogą nią być kora, trawa, liście, kompost lub przekompostowany obornik. W ochronie przed gryzoniami wokół roślin warto zastosować naturalne repelenty, m.in. zgniecione ząbki czosnku, wysuszone liście orzecha włoskiego, pędy żywotnika, czarnego bzu lub gałązki świerka. Wydzielają one silną woń odstraszającą gryzonie. Jeśli to nie pomaga, rozkładamy granulki preparatów do zwalczania gryzoni.


Małgorzata Wyrzykowska
Zdjęcie: Pixabay