Małe wymagania pokarmowe mają najczęściej rośliny o krótkim okresie wegetacji, np. sałata, rzodkiewka, burak liściowy czy szpinak i te warzywa nie wymagają nawożenia pogłównego. Podobnie z pogłównego nawożenia można zrezygnować przy uprawie motylkowych: fasoli szparagowej i tycznej, bobu i grochu. Pozostałe gatunki wymagają uzupełnienia składników pokarmowych.

Azot i potas to podstawa

Do nawożenia pogłównego sięgamy głównie po nawozy zawierające azot, który jest podstawowym pierwiastkiem plonotwórczym. Na drugim miejscu stawiamy potas jako pierwiastek decydujący o jakości plonu. Pozostałe składniki pokarmowe zostają zazwyczaj podawane przedsiewnie i pogłównie rzadko się je stosuje. Z nawozów zawierających azot najczęściej wybieramy saletrę amonową, saletrę amonowo-wapniową lub saletrzak. Bardzo dobre efekty da nawożenie saletrami: potasową, wapniową czy magnezową. Mają jednak poważną wadę, która ogranicza ich stosowanie – są bardzo drogie. Do nawożenia pogłównego można również wykorzystać nawozy wieloskładnikowe, jak sypką Azofoskę czy Fructus Ogrodnik, jak również płynny Nowokont. Tyle o nawozach mineralnych, które można zastąpić niektórymi nawozami organicznymi. Najbardziej rozpowszechnionym i szeroko stosowanym nawozem jest roztwór krowieńca oraz gnojówki roślinne. Tu bardzo przydatne okażą się pospolite chwasty, jak: pokrzywa, skrzyp, mniszek. Nawozy te stosuje się po rozcieńczeniu 1:10, czyli na litr gnojówki przypada 10 l wody. Innym nawozem jest kompost, który należy po rozsianiu na zagonach w dawce 5 l na m² przemieszać z wierzchnią warstwą ziemi. Dobrym rozwiązaniem jest również zastosowanie Biohumusu, który też należy wymieszać z ziemią.

W nawożeniu pogłównym bezpieczniej jest stosować nawozy w kilku podaniach

Trzeba jednak uważać, by nie przenawozić roślin. Jest to równie szkodliwe jak niedobór składników. Jeśli znamy wymagania roślin, łatwiej nam jest określić ich zapotrzebowanie i częstotliwość zabiegu. Drugą kwestią jest faza rozwoju roślin – im roślina starsza, tym większe dawki można zastosować. Istotna jest ilość nawozów, których użyliśmy przedsiewnie. Po zasileniu kompostem, obornikiem czy pomiotem ptasim ilość nawozów pogłównych można czasem zmniejszyć o połowę. Ważny jest także rodzaj gleby, gdzie warzywa uprawiane na glebie lekkiej wymagają częstszego zasilania od warzyw uprawianych na glebach ciężkich, próchnicznych, bardziej zasobnych.

Niektóre gatunki, jak papryka, pomidor czy ogórek, oprócz zasilania azotem w ilości 40–80 g na 10 m², czyli 120–230 g saletry amonowej lub 150 do 300 g saletrzaku, wymagają dawki potasu. Najlepiej podać go w formie siarczanu potasu w dawce 15–20 dag na 10 m² powierzchni. Do nawożenia pogłównego brokułu, buraka ćwikłowego, kawona, melona, pora, selera czy oberżyny stosujemy 120 do 230 g saletry amonowej lub 150 do 300 g saletrzaku. Dynię, kalafiora, kapustę późną czy rabarbar zasilamy pogłównie dawką 230–470 g saletry amonowej lub 300 do 600 g saletrzaku stosując dwu- lub trzyzabiegowo. Cebulę, czosnek marchew i kalarepę, czyli gatunki o umiarkowanych potrzebach pokarmowych zasilamy pogłównie 90 do 120 g saletry amonowej bądź 110 do 150 g saletrzaku w dawce jednorazowej. Nawożenie pogłówne rozpoczynamy, gdy rośliny z siewu wykształcą co najmniej 3–4 liście właściwe. Rośliny z rozsady nawozimy 3 do 4 tygodni od przyjęcia się, a drugie dokarmianie przeprowadzamy po upływie kolejnych 3 tyg. Zasilanie kończymy na ok. 5 tygodni przed spodziewanym zbiorem.

W nawożeniu pogłównym bezpieczniej jest stosować nawozy w kilku podaniach, zmniejszając tym samym jednorazową dawkę. Wymaga to więcej pracy od nas, ale gwarantuje lepsze wykorzystanie składników i zmniejsza ryzyko przenawożenia.

• W nawożeniu pogłównym warzyw warto stosować nawozy wieloskładnikowe ze zwiększoną zawartością azotu, który podnosi turgor

fot. Małgorzata Wyrzykowska

Artykuł kazał się w Tygodniku Poradniku Rolniczym 25/2022 na str.60. Jeśli chcesz czytać więcej podobnych artykułów, już dziś wykup dostęp do wszystkich treści na TPR: Zamów prenumeratę.