Na razie do portów przypływają kolejne statki po polską pszenicę, ale ruch handlowy zbożami na eksport może być ograniczany, a przecież to właśnie eksport w tym sezonie wpływał na rosnące na przełomie 2019/20 roku krajowe ceny pszenicy. Na bieżąco pojawiają się informacje o przyjętych przez firmy środkach prewencji, jak pomiary temperatury u kierowców, ankiety dotyczące ostatnich kursów, obowiązkowych maseczkach i ograniczeniach w opuszczaniu pojazdów. Nawet bez ograniczeń formalnych ruch może nieco przygasnąć. Kierowcy tirów mają rodziny i też nie chcą się narażać, a kolejki w portach dotychczas były duże i okres oczekiwania w trudnych warunkach często dochodził do 24 godzin.

Pytani o to, czy pod wpływem taniejącej ropy spadnie cena kursu do portu, dają wyraźnie do zrozumienia, że nie należy na to liczyć.

– Najpierw zapytaj mnie, czy w ogóle pojadę. Szwagier ma home office, handlowcy w koncernach pracują z domów, a my mamy się narażać? Przecież jak się zjedzie do portu kilkadziesiąt aut, to o toaletę nawet jest trudno – mówi jeden z kierowców wożący zboże.

– Jeśli mam jechać i ryzykować – to za godziwą stawkę, więc raczej będzie drożej – dodaje.

Drożejący transport pod wpływem zmniejszenia liczby jeżdżących tirów, przy taniejącej na rynkach światowych pszenicy może za chwilę spowodować ograniczenie eksportu. Tym samym rynek krajowy stanie się bardziej hermetyczny i wyższe ceny zbóż mogą już nie wrócić, nawet przy rosnącym krajowym popycie, spowodowanym większymi zakupami żywności.

Właściciele firm transportowych narzekają, że ich biznes zaczyna się sypać. W domach z powodu kwarantanny lub obaw o zarażenie pozostaje 25% kierowców, samochody stoją w bazie, a raty leasingowe trzeba płacić.

– Co mi z tego, że ratę w banku z powodu koronawirusa mi odroczą, kiedyś będę musiał ją zapłacić, a nasz biznes nie jest tak opłacalny, by liczyć w przyszłości na zyski pozwalające odrobić tak duże straty. Żyjemy z dnia na dzień – mówi jeden ze współwłaścicieli grupy transportowej zajmującej się przewózką zbóż i rzepaku.

– Do Niemiec na razie jeszcze jeździmy, ale popatrz  – na granicy z Niemcami stoimy od 18 do nawet 30 godzin. Przecież ja za te godziny stania kierowcy muszę zapłacić, na szczęście wczoraj wydłużono czas pracy kierowców wracających z zagranicy, bo jeszcze płacilibyśmy mandaty – dodaje.

W dłuższej rozmowie dopowiada jednak, że rozwiązanie z wydłużeniem czasu pracy jest niewystarczające. Daje tylko tyle, że jeśli kierowca jest już blisko bazy lub domu to nie musi zostawiać auta tylko może dojechać jeszcze te 100 km i spać w swoim łóżku.

– Na szczęście chociaż na drogach jest trochę luźniej i bezpieczniej, więc mniej boję się tak o swoich kierowców, tylko żeby z portu mi nie przywlekli koronawirusa – podsumowuje kończąc naszą rozmowę.

Transportowcy obawiają się także o realizację umów i kary związane z opóźnieniami. Umowy na realizację dostaw są pozawierane już wcześniej. Muszą odmawiać ekspedycji towarów zgłaszanych na ostatnią chwilę, których nie są w stanie przewieźć. Jak gospodarstwa czy handlowcy dopytują się o transport do portów, to albo odmawiają, albo podają ceny, które zrekompensują im ryzyko stania w długim oczekiwaniu na rozładunek. W najlepszej obecnie sytuacji są gospodarstwa i firmy handlowe posiadające własny transport, ale i ich dotyka problem zmniejszającej się liczby pracujących obecnie kierowców. 

We środę 18.03.2020 r. Minister Infrastruktury i Budownictwa wprowadził odstępstwa od stosowania przepisów dla kierowców wykonujących międzynarodowy transport drogowy. Te wyjątkowe środki są uzasadnione pandemią zakażeń koronawirusem SARS-CoV-2.

Zmianom uległy następujące uregulowania:

1. dzienny czas prowadzenia pojazdu wydłużono z 9 do 11 godzin,
2. tygodniowy czas prowadzenia pojazdu nie może przekroczyć 60 godzin (dotychczas było to 56),
3. łączny czas prowadzenia pojazdu w ciągu dwóch kolejnych tygodni nie może przekroczyć 96 godzin (zamiast dotychczasowych 90.),
4. po okresie prowadzenia pojazdu trwającym pięć i pół godziny (było cztery i pół) kierowcy przysługuje ciągła przerwa trwająca co     najmniej czterdzieści pięć minut.

Ze względu na wydłużenie czasu prowadzenia pojazdu z 9 do 11 godzin nie będą miały zastosowania odstępstwa w zakresie dziennych i tygodniowych okresów odpoczynku. Odstępstwa wchodzą w życie 18 marca 2020 roku i mają obowiązywać do 16 kwietnia 2020 r.

Wprowadzone nowe normy pomagają w transporcie międzynarodowym, teraz potrzebne są także zmiany dla krajowego transportu artykułów spożywczych. Miejmy nadzieję, że i krajowi spedytorzy nie będą traktowani po macoszemu.

Juliusz Urban