Rynek zbóż: ceny w górę podaż spada!
Notowania pszenicy na światowych giełdach mocno wzrosły pomimo podwyższonych szacunków zbiorów pszenicy w Rosji i rosnących zapasów na Ukrainie.
Ostatnio eksperci SovEkon podnieśli prognozę tegorocznej produkcji pszenicy w Rosji o 0,2 mln t, do 75,6 mln ton. Ministerstwo Rolnictwa zbiory pszenicy w Rosji szacuje w dalszym ciągu na 81 mln t, a eksperci USDA na 72,5 mln ton. Według stanu na 21 września Rosja z 89% powierzchni (25,5 mln ha) zebrała 72,6 mln t pszenicy z plonem 2,85 t/ha. Do omłotu pozostaje jeszcze 3 miliony hektarów, z których zdaniem ekspertów zebranych zostanie co najmniej 3–4 miliony ton pszenicy. Od początku sezonu 2021/22 do 16 września Rosja wyeksportowała 12,1 mln ton zbóż. W tym wolumenie 10,1 mln ton stanowiła pszenica i jest to 9% spadek w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku.
Ukraiński Urząd Statystyczny podał, że na początku września zapasy zbóż i roślin strączkowych na Ukrainie wyniosły 24,2 mln ton, tj. o 7 mln t więcej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. W ukraińskich przedsiębiorstwach rolnych zapasy pszenicy wyniosły 17,7 mln ton (+40%), jęczmienia 3,5 mln t (+36%), kukurydzy 1,2 mln t (+11%), a żyta 335,6 tys. ton ( +42%). Ceny skupu pszenicy w ukraińskich portach Morza Czarnego wzrosły do 285–287 USD/t (ok. 1130 zł). Handlowcy chcą szybko domknąć kontrakty eksportowe, zanim terminale portowe przeniosą się na kukurydzę. Od początku 2021/22 roku i od 22 września Ukraina wyeksportowała 12,12 mln t zbóż i roślin strączkowych, co oznacza wzrost o 1, mln t w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego.
Obniżone szacunki argentyńskich zbiorów w połączeniu z coraz bardziej ograniczaną podażą zbóż na eksport, u największych uczestników handlu międzynarodowego powoduje wzrosty cen na giełdach. W środę ceny pszenicy na Matifie podskoczyły o 5,25 euro/t, a w czwartek (23.09.2021 r.) giełda poszła do góry o kolejne 2,5 euro, pszenica w kontraktach grudniowych kosztuje już 252 euro/t, a ceny marcowych kontraktów są o 6 euro/t niższe.
W naszych portach podobnie jak na Ukrainie ceny wzrosły, choć u nas wpływa na to dodatkowo słabnąca złotówka, bo za jedno euro płacimy już 4,61 zł.
Przez eksporterów pszenica jest skupowana po 1145–1150 zł/t na dostawy do portów w październiku, kontrakty na kolejne miesiące są o 5 zł/t droższe. W krajowym skupie choć podwyżki są nieznaczne, to średnia rosnąc o ok. 10 zł/t podskoczyła już do powyżej 1000 zł/t i taka wydaje się granica przyzwoitości oferowanych cen minimalnych, bo większość obecnie jednak proponuje wyższe stawki od 1000–1060 zł/t, a na średnią wpływają ci, którzy trochę nie wierząc w skuteczność podwyżek pozostali z cenami 940–960 zł/t.
W braku reakcji rynku na podwyżki jest trochę racji, bo rzeczywiście kupujący podkreślają fakt, że ciągle rosnące ceny spowodowały jeden efekt – kompletny brak podaży. Rynek jest mocno ograniczony, a rolnicy sprzedają zboża tylko w miarę potrzeb finansowych.
W ślad za podwyżkami pszenicy konsumpcyjnej tylko nieznacznie podrożała pszenica paszowa, jednak propozycje cen w skupach dalej mieszczą się w widełkach 820–1000 zł/t, chociaż, ci proponujący 820 zł/t paszówkę widzieli ostatnio w żniwa. Chcąc naprawdę kupić, trzeba wyłożyć zdecydowanie powyżej 900 zł/t.
Żyto na krajowym rynku przyhamowało wzrosty cen, pomimo, że w portach jest skupowane już po 885–895 zł/t. W kraju oferty wciąż są bardzo rozchwiane i wynoszą 600–850 zł/t, najczęściej 700–800 zł/t.
Za to mocniej podrożało pszenżyto. W portach obecnie eksporterzy płacą 945–955 zł/t, a więc o 10 zł/t więcej niż przed tygodniem. W podobnej relacji wzrosły ceny w kraju, najczęściej płaci się 720–900 zł/t.
Jęczmień praktycznie nie drożeje, jego ceny proponowane skupach w dalszym ciągu kształtują się od 670 do 900 zł/t.
Stara kukurydza w miarę zbliżania się do żniw nieco tanieje, ale dotyczy to wyłącznie ofert na suchą kukurydzę ubiegłorocznych zbiorów te kształtują się od 900–1070 zł/t. Kukurydza na listopad na Matifie kosztuje już 221,5 euro/t, kursy są najwyższe od miesiąca. U nas wciąż jeszcze ceny na nową suchą kukurydzę są nieliczne i jak na razie jest to ok. 850 zł/t. Na eksport w portach kukurydza sucha kosztuje już 990 zł/t. Coraz więcej pojawia się cen na kukurydzę mokrą i te są po 570–650 zł/t , średnia wynosi blisko 620 zł/t dla wilgotności 30%.
Tutaj zobaczysz ceny skupu zbóż na punktach w kraju!
Juliusz Urban Fot. archiwum taP
dr Juliusz Urban
ekspert ds. rynku zbóż top agrar Polska, doktor agronomii UP i absolwent MBA UE we Wrocławiu, wiele lat zarządzał skupem u dużego dystrybutora, był prezesem firmy przetwórstwa rzepaku, miał także własną firmę brokerską.
Najważniejsze tematy