Rzepakowy rynek w Europie w ostatnich latach był mocno uzależniony od importu, dlatego tym dziwniej wygląda ten sezon kiedy import jest skromy, a dobre pokrycie surowcowe naszych olejarni powoduje, że ceny też nie są za wysokie.

Import w tym roku nie może się obudzić

W tym sezonie, od początku lipca do 27.08.23 r. UE zaimportowała niecałe 374 tys. t rzepaku. Tak niewielki import stanowi 40% ilości przywiezionych w analogicznym okresie ubiegłego sezonu. Myliłby się ten, kto przypisywał by całość zaimportowanych w tym sezonie ilości tylko i wyłącznie Ukrainie.

Okazuje się, że dotychczas najwięcej rzepaku do UE dostarczyła Mołdawia 122 tys. t, Ukraina z ilością 104 tys. t była druga, a trzecia z podobnymi wolumenami jest Australia. Polski w imporcie rzepaku w statystykach na razie nie znajdziemy, ale już w olejach roślinnych, w których imporcie spory czas w poprzednim sezonie Polska była w gronie liderów nasz kraj jest widoczny.

Jak na razie Polska  importując 62 tys. t oleju słonecznikowego jest po Hiszpanii drugim importerem w Unii. Import 29 tys. ton oleju sojowego także daje nam drugie miejsce w tym asortymencie, pierwsza lokata tu również należy do Hiszpanii, a w imporcie oleju rzepakowego (9,6 tys. t.) jesteśmy trzecim importerem w UE.

Wszyscy uczestnicy rynku zastanawiają się kiedy ukraiński eksport rzepaku się obudzi i co przyniesie graniczna data 15 września. A tymczasem z Ukrainy dochodzą kolejne optymistyczne dla rzepakowych prognoz informacje.

Rekordowe powierzchnie pod rzepak w Ukrainie

Ministerstwo Polityki Agrarnej Ukrainy przeprowadziło wśród ukraińskich rolników ankietę dotyczącą planowanych zasiewów ozimin na zbiory 2024 r. i mamy spore zaskoczenie, bo okazuje się, że za rok w Ukrainie rzepaku może być jeszcze więcej.

Z tak uzyskanych informacji wynika, że ​​struktura upraw ozimych w Ukrainie może ulec zmianie. Ukraińscy rolnicy planują zmniejszyć udział pszenicy i jęczmienia, ale zwiększą powierzchnię upraw rzepaku ozimego.

Łącznie powierzchnia ozimin może wzrosnąć o 0,5 mln ha, będzie t wzrost o 8% w porównaniu z sezonem poprzednim. Największą przyczyną zwiększenia powierzchni zasiewów ma stać się rzepak. Według szacunków ministerstwa zasiewy rzepaku mogą wzrosnąć o prawie 40%, do rekordowych 1,9 mln ha.

Czy wówczas ukraińskie zbiory rzepaku przekroczą 5 mln t i o ile oraz jaką, tak duże ilości wywrą presję na zmiany na międzynarodowym rynku i giełdowe notowaniach? Przecież już dziś widać, że takie informacje obniżają giełdowe kursy.

Dlatego znów tanieje

W tym tygodniu rzepak znów pospadał poniżej 470 €/t. W czwartek na zakończeniu dnia (31.08.23 r.) rzepak na listopad jest wyceniany na 468,75 €/t, rośnie za to dysproporcja w stosunku do kontraktów na luty, które są już o 14 euro droższe.

Firmy handlowe w krajowych skupach proponują 1670–1880 zł/t, ale wyraźnie czuje się atmosferę zniechęcenia do handlu rzepakiem, bo odsprzedaż zakupionego rzepaku do przetwórców wiąże się z długim okresem zmrożenia i kasy i magazynu.

Rodzimi przetwórcy coraz dalej odsuwają terminy dostaw, a rzepak w tym tygodniu potaniał u nich o kilkadziesiąt złotych. 
– Teraz rolnicy rzepak sieją, a nie sprzedają więc jest chwila ciszy w zakupach. A my i tak nie mamy co cisnąć na rynek, bo kupować możemy dopiero na przełom roku – mówi przedstawiciel olejarni z południa Polski.

Zakłady tłuszczowe na warunkach krajowych proponują:

·  ZT Kruszwica         – 1940 zł/t (listopad)

   Brzeg       – 2000 zł/t (styczeń)

·  ADM Szamotuły   – 1965 zł/t (listopad)

  Czernin    – 1955 zł/t (listopad)

·  Komagra Tychy      – 1855 zł/t

   Kosów Lacki     – 1855 zł/t  

·  Viterra Bodaczów –  1880 zł/t (październik)

·  Best Oil Lasocice     – 1860 zł/t

·  Agrolok Osiek         – 1820 zł/t

·  Bielmar                   – 1780 zł/t

Ceny bazowe na kontraktach z dopłatami za zaolejenie są o 40–55 zł/t niższe.

Uwaga! Publikowane ceny należy traktować jako aktualne 31.08.2023 r. na godz. 13.

 Juliusz Urban Fot. Rudnicki