Obawiają się o swoje zdrowie. Chcą zablokkować inwestycję

Mieszkańcy Zawad i okolicznych miejscowości uważają, że inwestycja może źle wpłynąć na ich zdrowie, środowisko, a także rolnictwo. 29 listopada 2021 r. wszczęto postępowanie w sprawie decyzji o budowie zakładu produkcji olejów i karbonizatu w gminie Liw.

W połowie grudnia 2021 r. mieszkańcy gmin Liw i Korytnica zebrali się w świetlicy wiejskiej w Zawadach, aby podzielić się z mediami swoimi obawami dotyczącymi tego zakładu.

– Chcemy zablokować tę inwestycję, którą nazywam spalarnią śmieci Europy. Prawdopodobnie wsadem do niej mają być śmigła wiatraków, panele fotowoltaiczne i opony. Na Zachodzie te urządzenia są wymieniane. Obawiamy się, że inwestycja bezpośrednio zagraża rolnictwu – powiedział Mirosław Sopiński z Popielowa.

Obawy o dalsze funkcjonowanie swojego gospodarstwa wyraził także inny producent mleka.

– Nie wiemy, co będzie po uruchomieniu zakładu. Mamy gospodarstwa mleczne, kosimy trawy, sporządzamy kiszonki. Krowy to zjedzą i wyprodukują mleko. Rozmawialiśmy o tej inwestycji w naszych mleczarniach, które zadeklarowały, że się tą sprawą zajmą, ponieważ może ona przysporzyć nam sporo problemów – powiedział Krzysztof Jaszczur z Zawad.

W spotkaniu uczestniczył Mieczysław Jaszczur, sołtys Zawad i przewodniczący rady gminy Liw.

– 29 listopada 2021 roku wpłynął do urzędu gminy raport o oddziaływaniu na środowisko. Kiedy się o tym dowiedziałem, powiadomiłem okolicznych sołtysów i zorganizowaliśmy wspólne spotkanie – wyjaśniał Jaszczur.

Mieszkańcy sprzeciwiają się tej inwestycji

Mirosław Sopiński, Krzysztof Jaszczur i Maciej Kodym zgodzili się reprezentować mieszkańców w sprawie inwestycji w Zawadach.

– Jako reprezentacja mieszkańców wysłaliśmy do wszystkich możliwych urzędów i instytucji petycję, w której sprzeciwiamy się tej budowie. Każda wieś złożyła do gminy swój protest w tej sprawie – powiedział Mirosław Sopiński.

Kilka dni później w świetlicy wiejskiej w Zawadach odbyło się spotkanie z prezesem spółki, która chce zbudować kontrowersyjny zakład. Uczestniczyli w nim Bogusław Szymański, wójt gminy Liw, oraz Łukasz Komorowski, przewodniczący Solidarności RI powiatu węgrowskiego i delegat na Walne Zgromadzenie Mazowieckiej Izby Rolniczej.

Inwestor uspokaja

– Doszły mnie słuchy, że chcemy zrobić tutaj jakąś spalarnię. Żadnej spalarni nie będzie i nie planujemy budować takich instalacji. Świat idzie do przodu i cały czas opracowywane są nowe technologie przetwarzania odpadów plastikowych. Jedną z nich jest piroliza. Plastik, z którym się na co dzień spotykamy, produkowany jest z ropy, a piroliza jest odwróceniem tego procesu, czyli z plastiku produkujemy olej opałowy, z którego z powrotem możemy produkować ropę czy benzynę. Piroliza przebiega w warunkach beztlenowych, czyli różni się od spalania, w którym wykorzystujemy tlen, mamy kocioł, komin i to wszystko nam się ulatnia. W przypadku pirolizy tego nie ma, bo wytwarzany gaz jest spalany bezpośrednio w instalacji i z niego produkowane są energia elektryczna i ciepło do procesów technologicznych. W zależności od temperatur możemy uzyskiwać albo gaz, albo olej do produkcji paliw. Ta instalacja przetwarza wszelkiego rodzaju tworzywa sztuczne, czyli to, co mamy dostępne w naszych gospodarstwach, a z czym jest duży problem – powiedział prezes.

Przedstawiciel spółki stwierdził, że jest to mała instalacja, z zapotrzebowaniem na substrat do 40–50 ton na dobę. Przedstawił przy tym zdjęcie zrobione wewnątrz pustej hali i zdjęcie obiektu od zewnątrz, które przypominało raczej grafikę komputerową niż fotografię.

Uczestnicy zebrania w świetlicy zarzucili prezesa pytaniami

– Skąd będą pochodzić odpady – z zagranicy czy z Polski? – pytał jeden z uczestników spotkania.

– To instalacje do przetwarzania lokalnych surowców, maksymalny promień to będzie 60–70 km. Z większego promienia nie ma sensu zwozić ze względu na koszty transportu – odpowiedział prezes.

– Powiedział pan 40 do 50 ton, czyli sporo pan się pomylił, ponieważ w raporcie jest 60 ton dziennie. Taka ilość z odległości 60–70 km nie jest realna. Wystarczyłoby wam surowca na jeden lub dwa dni. Będziecie ściągać surowiec z odległości 600 km – ripostował Mieczysław Jaszczur.

– Co stanie się z przywiezionym tutaj materiałem, jeśli firma zawiesi działalność? Obserwujemy pożary składowisk odpadów. Ich utylizacja zostaje na barkach gminy – pytała mieszkanka gminy Liw.

– Zdarza się tak, kiedy inwestycje nie są właściwie przygotowane – odpowiedział prezes. – Opinie w tej sprawie musi wydać sanepid i RDOŚ. Jeżeli będą negatywne, do inwestycji nie dojdzie – odpowiedział wnioskodawca.

– Pan prezes powiedział, że nie będzie składowiska śmieci. Hala produkcyjna ma zajmować powierzchnię 25 arów, czyli 2,5 tys. m², pod plac manewrowy przewiduje się ok. 20 arów. Dlaczego więc pod całą inwestycję przeznaczacie 1,5 ha? Czy za rok lub dwa dokumentacja nie zostanie zmieniona i nie powstanie tam wysypisko śmieci? – zapytał ponownie Mieczysław Jaszczur.

– Projektant musiał na działce zmieścić wszystkie wymagane elementy inwestycji, uwzględniając przy tym tereny zielone, dlatego wyszła taka powierzchnia działki. Z drugiej strony na wysypiska śmieci potrzebne są zupełnie inne pozwolenia – odpowiedział prezes.

– Nie usłyszałem odpowiedzi na pytanie – jak będzie rozwiązywane to, że dziennie przywieziecie 60 ton odpadów, a przerobicie 10 ton? – drążył Jaszczur.

– To zależy, jaka będzie kaloryczność surowca. Przywieziony zostanie konkretny asortyment odpadów i albo dozowane będą zużyte opony, albo butelki plastikowe. Zawsze podaje się maksymalne wartości i w zależności od kaloryczności może to być 10 ton, a równie dobrze może to być 25 ton – odpowiedział prezes.

60 t odpadów na dobę, ale tylo 10 t będzi spalanych?

Głos w sprawie zabrał także Łukasz Komorowski.

– To, co pan opowiada, nie trzyma się kupy. Powiedział pan, że odpadów potrzeba 60 ton na dobę, a spalane będzie 10 ton i twierdzi pan, że nie będzie składowania. Utajnia pan, kto jest inwestorem. Na pytanie o dokładną lokalizację podobnej instalacji nie odpowiada pan. Ludzie chcieliby tam pojechać i zobaczyć, jak funkcjonuje. Obiecuje pan zorganizowany wyjazd, ale wtedy wszystko będzie tam posprzątane, a mieszkańcy chcieliby zobaczyć, jak to wygląda na co dzień. Przy dzisiejszej frekwencji widać, że społeczeństwo nie życzy sobie tej inwestycji i powinni to państwo uszanować – przekonywał Komorowski.

– Projekt w Wielkopolsce jest na etapie rozruchu i za dwa – trzy miesiące ta hala będzie wyglądać inaczej – padła odpowiedź.

– Nie zgadzamy się na tę inwestycję i nie odpuścimy – zapowiedzieli mieszkańcy.

Kilka dni po spotkaniu zadzwonili do naszej redakcji rolnicy z gminy Liw, dziękując za pomoc w zablokowaniu inwestycji. Poinformowali nas, że wnioskodawca wycofał złożone gminie dokumenty. 3 stycznia br. ukazało się obwieszczenie o wydaniu decyzji o umorzeniu postępowania w sprawie budowy zakładu produkcji olejów i karbonizatu w Zawadach.

Józef Nuckowski
fot. J. Nuckowski