Kobiety zarabiają mniej. Także w rolnictwie. O ile?
Nierówności w zarobkach między kobietami i mężczyznami widać w wielu branżach, również w rolnictwie. Jak wynika z danych UE, rolniczki średnio prowadzą o połowę mniejsze gospodarstwa niż rolnicy. Jeszcze większe różnice są w przychodach takich gospodarstw.
Agro Akademia poświęcona roli kobiet w rolnictwie
Pod koniec 2019 roku odbyła się ostatnia konferencja w ramach Agro Akademii. Jest to inicjatywa skierowana do przedsiębiorców i producentów rolnych. W 2019 roku jej czwarta edycja miała wyjątkowy charakter – ostatnią z ośmiu konferencji prowadziły kobiety i poświęcono ją roli kobiet w gospodarstwach rolnych.
Organizatorem Agro Akademii jest bank BNP Paribas. Co roku tematyka spotkań dotyczy innowacji w zarządzaniu produkcją rolną. Poruszane są kwestie związane z analizą przychodów i kosztów w gospodarstwach stosujących nowoczesne rozwiązania technologiczne. Pojawiają się tematy związane z określeniem opłacalności rolnictwa zrównoważonego przy zastosowaniu rolnictwa precyzyjnego.
Ubiegłoroczna edycja Agro Akademii rozpoczęła się w marcu, a zakończyła w listopadzie w Lidzbarku Warmińskim. Wyjątkowość ostatniej konferencji polegała na tym, że poświęcono ją wyłącznie kobietom zawodowo związanym z gospodarstwami rolnymi.
Rolniczka ma mniejsze gospodarstwo i zarabia gorzej
Podczas Agro Akademii poruszane były zagadnienia WPR w nadchodzącej perspektywie finansowej. Unia Europejska chce wspierać mniejsze gospodarstwa i ograniczać wysokość płatności obszarowych dla gospodarstw dużych. Wspomagane będą dochody małych i rodzinnych, a Unia zwróci przy tym uwagę na ochronę środowiska, krajobrazu, kwestie społeczne oraz socjalne.
– Unia Europejska dostrzega nierówności kobiet wobec mężczyzn także w rolnictwie. Państwa członkowskie będą zobowiązane do przeanalizowania sytuacji kobiet na obszarach wiejskich i uwzględnienia wyników przy opracowywaniu programów rozwoju obszarów wiejskich. W Polsce jedna trzecia gospodarstw zarządzana jest przez kobiety. Jesteśmy pod tym względem w czołówce w porównaniu z dużymi krajami członkowskimi. Różnice w dochodach płci są jednak widoczne także w rolnictwie. Średnia wielkość gospodarstwa prowadzonego przez kobietę to 6 ha, przez mężczyznę – 12. Wartość produkcji to 6 tys. euro w przypadku kobiet i 21 tys. euro u mężczyzn – wymieniała Marta Skrzypczyk, dyrektor Biura Analiz Makro-ekonomicznych Sektora Agro BNP Paribas.
Kobiety zarabiają więc nieproporcjonalnie mniej w stosunku do liczby hektarów, którymi zarządzają. Być może dzieje się tak dlatego, że są obarczone nieproporcjonalnie większą ilością obowiązków domowych.
Kobietą łatwiej jest przekazać gospodarstwo rolne
W tej chwili UE nie przedstawiła konkretnych regulacji dotyczących wspierania kobiet. Państwa członkowskie mają sytuację analizować i dostosowywać przepisy tak, aby dotyczyły nie tylko samego rolnictwa, a całego środowiska, w którym funkcjonują kobiety.
Podczas Agro Akademii specjaliści banku BNP Paribas omówili także „kobiece aspekty sukcesji” związanej z przekazywaniem gospodarstw rolnych młodszemu pokoleniu.
– Kobietom łatwiej przekazać władzę niż mężczyznom. Formalnie jej przekazanie jest proste. O czynnościach podejmowanych w gospodarstwie decyduje syn albo córka. W praktyce ojcowie pozostawiają sobie furtki do bieżącej kontroli – mówił Wojciech Fedoruk, starszy ekspert do spraw planowania majątku BNP Paribas.
Kobiety tak planują sukcesję gospodarstwa, aby zminimalizować konflikty rodzinne
W naszym kraju właściciele przedsiębiorstw, a także gospodarstw często traktują je w sposób szczególny i osobisty. Wyrażają wobec nich dużą więź emocjonalną. W procesie zarządzania mają nad nimi pełną kontrolę i decydują o losach. To dlatego pozbycie się gospodarstwa albo firmy jest dla nich trudne i stanowi spore wyzwanie.
– W przypadku kobiet jest znacznie łatwiej. Statystycznie znacznie bardziej stawiają na relacje i przywiązanie do ludzi, a nie do przedmiotów i bytów materialnych. W procesie sukcesji kobiety odgrywają szczególną rolę. Dotyczy to także transferu wartości związanych z przedsiębiorstwem bądź gospodarstwem. To na ich barkach spoczywa przekazanie wartości młodszemu pokoleniu. W polskiej kulturze są uważane za ich strażniczki – twierdził Wojciech Fedoruk.
Odpowiednio zaplanowana sukcesja jest szczególnie ważna z punktu widzenia kobiet. Statystycznie panie żyją dłużej od swoich małżonków. Przekazanie gospodarstwa musi być więc właściwie zaplanowane, tak aby wyeliminować ryzyko konfliktów, które mogą rozbijać jedność rodziny. Jeśli nie będzie przebiegać po myśli, może rodzić znaczne frustracje jej członków.
- Agro Akademia to cykliczne spotkania organizowane od 2016 r. przez bank PNB Paribas. Ubiegłoroczna edycja poświęcona była zmianom czekającym polskie rolnictwo w najbliższym czasie. Przez cały 2019 r. odbyło się 8 konferencji. Ostatnia, zorganizowana w Lidzbarku Warmińskim, przeznaczona była wyłącznie dla kobiet (fot. Tomasz Ślęzak)
Tomasz Ślęzak
Fot. Pixabay
Najważniejsze tematy